Арфа: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Luckas-bot (размовы | уклад) др r2.7.1) (робат дадаў: lv:Arfa |
др clean up, replaced: ньн → нн (2), Сьц → Сц using AWB (7893) |
||
Радок 2:
'''А́рфа''' — шчыпковы [[Струнны музычны інструменты|струнны]] [[музычны інструмент]].
Мае форму трохвугольніка, які складаецца: па-першае, з рэзананснага корпуса-скрыні даўжынёй прыблізна ў 1 метр, які пашыраецца дадолу; ранейшая яго форма была чатырохкутная, цяперашняя жа — закругленая з аднаго боку; ён забяспечаны плоскай [[дэка]]й, зробленай звычайна з кляновага дрэва, у сярэдзіну якой па даўжыні корпуса прымацоўваецца вузкая і тонкая рэйка з цвёрдага дрэва, у якой прабіваюцца адтуліны для пранізвання жыльных струн; па-другое, з верхняй часткі (у выглядзе вялікіх памераў [[грыф]]а), змеявыяўна выгнутай, прымацаванай да вяршыні корпуса, утваральнай з ім востры кут; да гэтай часткі прымацаваны з'едлівыя для
Бо арфа і ў ранейшы час мела значны гукавы абьём (пяць актаў), а памяшканне для струн поўнай храматычнай гамы нядосыць, то ў арфе нацягнутыя струны толькі для здабывання гукаў дзіатанічнай гамы. На арфе без педалі можна згуляць толькі адну гаму. Для храматычных падвышэнняў у ранейшыя часы струны павінны былі быць укарочваемыя прыжыманнем пальцаў у грыфа; пазней гэта прыжыманне сталі вырабляць з дапамогай гаплікаў, прыводных у рух рукой. Такія арфы апыняліся вельмі няёмкімі для выканаўцаў; недахопы гэтыя былі ў значнай ступені ўхіленыя механізмам у педалях, вынайдзеным [[Якаб Хохбрукер|Якабам Хохбрукерам]] у [[1720]] г. Гэты майстар прымайстраваў да арфы сем педаляў, якія дзейнічалі на праваднікі, якія праз пустую прастору бруса праходзілі да грыфа і там прыводзілі гаплікі ў такое становішча, што яны, дужа прылягаючы да струн, выраблялі ва ўсім аб'ёме прылады храматычныя падвышэнні.
Радок 14:
* [[Альфонс Хасельманс]]
* [[Вольга Эрдзэлі]]
* [[Ганна-Марыя Раўнапольская-Дын]]
== Дзяржаўны знак ==
Арфа была палітычным знакам [[Ірландыя|Ірландыі]] на працягу шматлікіх стагоддзяў. Яна ўпершыню была выкарыстаная для сімвалічнага малюнка Ірландыі ў Каралеўскім
== Вонкавыя спасылкі ==
| |||