Аперацыя «Саюзная сіла»: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі |
др clean up, replaced: а]] у → а]] ў, я]] у → я]] ў (2), і у → і ў using AWB (7893) |
||
Радок 1:
'''Аперацыя «Саюзная сіла»''' ({{lang-en|Operation Allied Force}}) — ваенная аперацыя блока [[НАТА]] супраць [[СРЮ|Саюзнай Рэспублікі Югаславія]]
== Прычыны ==
Радок 5:
* У 1989—1990 гадах у межах «[[Антыбюракратычная рэвалюцыя|Антыбюракратычнай рэвалюцыі]]» па ініцыятыве [[С.Мілошавіч]]а былі распушчаныя парламент і ўрад Косава. Амаль усе албанцы былі звольненыя з дзяржаўных устаноў.
* Верасень [[1991]]: падчас распаду Югаславіі пасля таемнага рэферэндуму была абвешчаная «Рэспубліка Косава», якую прызнала толькі Албанія. Ствараліся ценявыя структуры ўлады. З тых часоў албанцы пасіўным супрацівам імкнуліся прыцягваць увагу сусветнай супольнасці.
* У 1992 годзе албанцы Косава абралі пісьменніка [[Ібрагім Ругова|Ібрагіма Ругова]]
* Падчас [[Баснійская вайна|Баснійскай вайны]] 1995 г. авіяцыя НАТА упершыню зрабіла моцныя паветраныя ўдары (у рамках [[Аперацыя «Deliberate Force»|аперацыі «Deliberate Force»]]) для прызнання баснійска-сербскім войскам ахоўнай зоны ААН. У выніку была дасягнута [[Дэйтонская дамова]] і размяшчэнне войскаў НАТА у [[Боснія і Герцагавіна|Босніі]]. Мірны супраціў у Косаве албанцам здаваўся безвыніковым, і [[Войска Вызвалення Косава]] перайшло да ўзброенага дужання.
* Верасень—кастрычнік 1997: албанцы Косава байкатавалі выбары ў парламент Сербіі, адбыліся цяжкія сутыкненні паміж албанцамі і сербскай паліцыяй у Косава. У прэзідэнцкіх і парламенцкіх выбарах «Рэспублікі Косава» Ругова быў пацверджаны ў пасадзе.
Радок 21:
* [[24 сакавіка]] [[1999]] — генеральны сакратар НАТА [[Хаўер Салана|Салана]] аддаў загад камандаючыму сіламі НАТА у Еўропе амерыканскаму генералу [[Уэслі Кларк]]у пачаць ваенную аперацыю супраць Югаславіі. [[Белград]], [[Прышціна]], [[Ужыце]], [[Нові-Сад]], [[Крагуевац]], [[Панчэва]], [[Падгорыца]] і іншыя падвергнуліся ўдарам з паветра.
* [[25 сакавіка]] — авіяцыя НАТА зрабіла новы ўдар. З борта амерыканскага крэйсера «Гансалес» у Адрыятычным моры было выпушчана 18 ракет «[[Тамагаўк, ракета|Тамагаўк]]».
* [[26 сакавіка]] — знішчаны склад паліва ў Ліпавіцэ, што выклікала вялікі пажар у Ліпавіцкім лесу
* [[27 сакавіка]] — НАТА ужыла ў бамбаваннях Белграда [[Касетная бомба|касетныя бомбы]].
[[Выява:USS Theodore Roosevelt launches F-18.jpg|thumb|Авіяносец «Тэадор Рузвельт» у Адрыятычным моры]]
* [[28 сакавіка]] — уначы, Біл Клінтан пасля нарады з кіраўнікамі Вялікабрытаніі, Германіі, Францыі і Італіі пацвердзіў дазвол узмацніць ваенныя ўдары па Югаславіі.<ref name=echo>http://www.explan.ru/archive/1999/14/s1.htm</ref> Авіяцыя НАТА вырабіла кропкавыя ўдары па ваенна-стратэгічным аб'ектам у прыгарадах Белграда.
* [[1 красавіка]] — войска Югаславіі захоплівае на сваёй тэрыторыі трох амерыканскіх салдатаў.
* [[3 красавіка]] — авіяўдарам НАТА па Белградзе разбуранны будынак Міністэрствы ўнутраных спраў Сербіі і Югаславіі.
Радок 38:
* [[2 мая]] — НАТА наносіць удар па энергацэнтру ў Абрэноваце. Большасць гарадоў Югаславіі застаецца без святла.
* [[4 мая]] — Балгарыя падае НАТА сваю паветраную прастору для ўдараў па Югаславіі.
* [[7 мая]] — авіяўдар па горадзе Ніш. Высокадакладнай ракетай [[Знішчэнне пасольства Кітая ў Белградзе 7 траўня 1999 г.|знішчана]] пасольства [[Кітай|Кітая]]
* [[10 чэрвеня]] — прынятая [[Рэзалюцыя Рады Бяспекі ААН 1244|Рэзалюцыя Рады Бяспекі № 1244 (1999)]]
* [[12 чэрвеня]] — увод сухапутных войскаў НАТА на тэрыторыю Сербіі
Радок 47:
[[Выява:NATO damage in Belgrade.jpg|thumb|250px|Разбураны будынак у Белградзе]]
* Улічваючы бамбаванні прадпрыемстваў хімічнай прамысловасці, аб'ектаў вода- і электразабеспячэння, гэта ледзь не прывяло да экалагічнай катастрофы на Балканах.<ref>http://www.uralhimprom.com/company/archive/news_17.html</ref>
* У Косава і Метохіі
* 2,5 млн грамадзян засталіся без якіх-небудзь прыбыткаў і сродкаў да існавання
* Працы пазбавілася каля 600 тысяч чалавек.
| |||