Вікіпедыя

Іл-76

Іл-76 (па кадыфікацыі НАТА: Candid — англ.: шчыры, прамы) — савецкі цяжкі ваенна-транспартны самалёт, распрацаваны ў АКБ Ільюшына па праекце і пад кіраўніцтвам акадэміка Г. В. Наважылава; першы ў гісторыі СССР ваенна-транспартны самалёт з турбарэактыўнымі рухавікамі.

Іл-76
руск.: Ил-76
Тып ваенна-транспартны самалёт[d] і airplane with 4 jet engines[d]
Распрацоўшчык Авіяцыйны комлекс імя С. У. Ільюшына[d]
Вытворца Авіяцыйны комлекс імя С. У. Ільюшына[d], Ташкенцкі механічны завод[d] і Aviastar-SP[d]
Галоўны канструктар Генрых Наважылаў[d]
Першы палёт 25 сакавіка 1971
Пачатак эксплуатацыі 1974
Эксплуатанты Algerian Il-76 fleet[d][1][2][…], Ангола[1][3], Арменія[1] і Беларусь[1][3]
Адзінак выраблена 950[4]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Серыйна вырабляўся ў Узбекістане на Ташкенцкім авіяцыйным вытворчым аб’яднанні імя В. П. Чкалава[5]. У 2010 годзе вытворчасць самалёта афіцыйна перанесена ў Расію на завод «Авіястар» ва Ульянаўску.

Апісанне правіць

  Вонкавыя відэафайлы
Відэа ўзлётаў і пасадак на грунтавыя палосы
  Іл-76 узлёт і пасадка з грунтавага аэрадрома
  Пасадка на грунтавы аэрадром. Тоцкі палігон. Вучэнні "Цэнтр-2015"
 
Іл-76 у музеі авіяцыі ў Кіеве

Іл-76 прызначаны для транспарціроўкі тэхнікі і грузаў рознага прызначэння. Самалёт здольны дастаўляць, у залежнасці ад мадыфікацыі, максімальнай масай 28-60 т на адлегласць 3600-4200 км з крэйсерскай хуткасцю 770—800 км/г. Грузавая кабіна мае памеры 24,5 м у даўжыню (з якіх 4,5 прыпадае на рампу), 3,46 м у шырыню і 3,4 м у вышыню[6]; нахільная грузавая рампа служыць адначасова трапам для ўезду тэхнікі. Прастора пад падлогай грузавой кабіны выкарыстоўваецца пад дапаможныя грузавыя адсекі для размяшчэння рознага рыштунку.[7].

Усе кабіны Іл-76 герметызаваны, што дае магчымасць перавозіць 145 (у двухпалубным варыянце — 225) салдат з асабістай зброяй або забяспечыць выкід дэсанта-штурмавой групы з 126 чалавек. Самалёт можа транспартаваць усю наменклатуру баявой тэхнікі паветрана-дэсантных дывізій. Адзін Іл-76 можа дэсантаваць парашутным спосабам, на дэсантных платформах, да чатырох адзінак тэхнікі (БМД-1, БМД-2, БТР-Д або ГАЗ-66) або тры з суправаджальным дэсантам да 21 чалавека, або чатыры адзінкі пасадачным спосабам. Таксама можа перавозіць большую частку тэхнікі мотастралковых дывізій.

Самалёт здольны браць на борт да 109 000 л паліва[8] і пераадольваць адлегласць да 6700 км са сярэднім расходам паліва 9 т/гадзіна, перагонная адлегласць да 10 500 км.

 
Манета Банка Расіі — Серыя: Гісторыя рускай авіяцыі: «ІЛ-76». 1 рубель, срэбра, рэверс.

Прызначаны для эксплуатацыі на бетанаваных і грунтавых аэрадромах з трываласнымі характарыстыкамі не ніжэй 0,6 Мпа, здольны выканаць пасадку на лядовы аэрадром Антарктыды. Даўжыня разбегу на ўзлёце складае 1500—2000 м, а прабег пры пасадцы 930—1000 м. Іл-76 дазваляе даставіць грузы ў цяжкадаступныя месцы, у тым ліку на дрэйфуючыя навуковыя станцыі ў Паўночным Ледавітым акіяне выкарыстоўваючы розныя спосабы іх парашутнага дэсантавання. Характарыстыкі самалёта дазволілі ўстанавіць некалькі сусветных авіяцыйных рэкордаў[7]. Арыентыровачны кошт самалёта — 5 млрд рас.руб. станам на 2017 год[9].

Распрацоўка і вытворчасць правіць

28 чэрвеня 1966 года Міністэрства авіяцыйнай прамысловасці СССР даручыла АКБ С. В. Ільюшына правесці даследчыя работы па стварэнні праекта ваенна-транспартнага самалёта[10], з чатырма турбарэактыўнымі рухавікамі, прызначанага для выканання задач, якія ўскладаюцца на ваенна-транспартную авіяцыю па пасадачным і парашутным дэсантаванні войскаў, баявой тэхнікі і ваенных грузаў.[11]. Ужо 25 лютага 1967 года Генеральны канструктар С. В. Ільюшын зацвердзіў распрацаваную тэхнічную прапанову па стварэнні Іл-76[12].

27 лістапада 1967 года Савет міністраў СССР прыняў пастанову аб пачатку прац па стварэнні Іл-76.[13]. Работы па стварэнні самалёта праходзілі пад кіраўніцтвам намесніка Генеральнага канструктара Г. В. Наважылава (з 28 ліпеня 1970 года Наважылаў — Генеральны канструктар АКБ маскоўскага машынабудаўнічага завода «Авіяцыйны комплекс імя С. В. Ільюшына»). Распрацоўка эскізнага праекта самалёта вялася пад кіраўніцтвам Д. У. Лешчынера. З 12 па 31 мая 1969 года працавала макетная камісія пад кіраўніцтвам камандуючага ВТА генерал-лейтэнанта Г. Н. Пакілева[14]. Тады на вырабленым у натуральную велічыню макеце самалёта правяралася ў тым ліку і размяшчэнне рознай ваеннай тэхнікі ў самалёце (выбар памераў грузавой кабіны ўяўляў сабой складаную задачу з-за вялікай разнастайнасці перавозімых грузаў і тэхнікі).

Праектаванне самалёта ўскладнялася яшчэ тым, што неабходна было забяспечыць эксплуатацыю самалёта на грунтавых аэрадромах абмежаваных памераў і атрыманні ў гэтых умовах кароткіх даўжынь разбегу і прабегу.[15] .

Акт працы Макетнай камісіі быў зацверджаны Галоўнакамандуючым ВПС П. С. Кутаховым 20 лістапада 1969 года[16] .

Пабудова першага вопытнага самалёта праводзілася ў Маскве на машынабудаўнічым заводзе «Авіяцыйны комплекс імя С. В. Ільюшына». Першы палёт самалёт здзейсніў 25 сакавіка 1971 года[17] з Цэнтральнага аэрадрома імя М. В. Фрунзе (камандзір — Герой Савецкага Саюза Э. І .Кузняцоў), пасадку здзейсніў на аэрадроме Раменскае. У маі 1971 года самалёт быў упершыню прадстаўлены міжнароднай грамадскасці на авіясалоне ў Ле Буржэ. Выпрабаванні самалёт праходзіў у гарнізоне Крачавіцы[крыніца?] (каля Вялікага Ноўгарада) і ў гэтай жа дывізіі (Віцебск-Паўночны, Крачавіцы, Крыжы (Пскоў)) упершыню ўстаў на ўзбраенне ВПС СССР.

Упершыню грамадзяне СССР змаглі ўбачыць Іл-76 у канцы заключнай серыі тэлевізійнага мастацкага фільма "Апошні рэйс «Альбатроса»", тэлепрэм’ера якога адбылася 20 верасня 1971 года[18] .

Першы самалёт серыйная вытворчасць здзейсніў свой першы палёт 5 мая 1973 года з аэрадрома Ташкенцкага авіяцыйнага завода, экіпаж лётчыка-выпрабавальніка A. M. Цюруміна. У далейшым самалёты Іл-76 розных мадыфікацый вырабляліся на Ташкенцкім авіяцыйным вытворчым аб’яднанні імя В. П. Чкалава (ТАВАіЧ), усяго за гады вытворчасці пабудавана 955 самалётаў, з іх больш за 100 адпраўлена на экспарт. Эксплуатуецца 393 самалёты. Аб’ёмы вытворчасці даходзілі да 65 самалётаў за год.

Зноскі

  1. ↑ а б в г World Air Forces 2014 — 2014.
  2. ↑ Frawley G. The International Directory of Military Aircraft 2002/03: The thoroughly revised fourth edition of the only biennial directoy of the world's military aircraft. Features over 320 individual aircraft types currently in service or under development and a fleet inventory of the world's air arms, plus significant UAVs and aircraft carriers. — Aerospace Publications, 2002. — ISBN 978-1-875671-55-7
  3. ↑ а б World Air Forces 2008 — 2008.
  4. ↑ http://www.soldiering.ru/avia/airplane/il76.php
  5. ↑ Реестр самолётов типа Ильюшин Ил-76/78/А-50
  6. ↑ Самалёт Іл-76: лётна-тэхнічныя характарыстыкі. Даведка. (руск.). РІА Навіны (28 лістапада 2010). Праверана 28 ліпеня 2017.
  7. ↑ а б Ільюшын Іл-76 // на airwar.ru
  8. ↑ ТРАНСПАРТНЫ САМАЛЁТ ІЛ-76 І ЯГО МАДЫФІКАЦЫІ(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 25 мая 2012. Праверана 3 жніўня 2012.
  9. ↑ Іл-76 мяняюць палётнае заданне // «Коммерсантъ» № 101 ад 8.06.2017, стар. 1
  10. ↑ Талікаў Н. Д. Тры чвэрці стагоддзя «ільюшынскага» неба… — М.: Веснік Паветранага Флота, 2008. — С. 186
  11. ↑ Самалёты АКБ імя Ільюшына. Пад рэдакцыяй акадэміка Г. В. Наважылава
  12. ↑ Талікаў Н. Д. Тры чвэрці стагоддзя «ільюшынскага» неба… — М.: Веснік Паветранага Флота, 2008. — С. 189
  13. ↑ Талікаў Н. Д. Тры чвэрці стагоддзя «ільюшынскага» неба… — М.: Веснік Паветранага Флота, 2008. — С. 191
  14. ↑ Талікаў Н. Д. Тры чвэрці стагоддзя «ільюшынскага» неба… — М.: Веснік Паветранага Флота, 2008. — С. 197
  15. ↑ http://www.airwar.ru Ільюшын Іл-76
  16. ↑ Талікаў Н. Д. Тры чвэрці стагоддзя «ільюшынскага» неба… — М.: Веснік Паветранага Флота, 2008. — С. 198
  17. ↑ Афіцыйны сайт ААТ «Авіяцыйны комплекс імя С. В. Ільюшына». Даты першых палётаў. Архівавана 28 чэрвеня 2013.
  18. ↑ «Апошні рэйс Альбатроса» 4-я серыя (1971 год) на партале Youtube. Глядзець на 1:02:00
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Іл-76&oldid=4575051"