Іосіф Уладзіміравіч Гурка
Іосіф Уладзіміравіч Гурка (28 ліпеня 1828 — 28 студзеня 1901) — расійскі дзяржаўны і ваенны дзеяч. Генерал-фельдмаршал (1894).
| Іосіф Уладзіміравіч Гурка | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| руск.: Иосиф Владимирович Гурко | |||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||
| Дата нараджэння | 16 (28) ліпеня 1828[1] | ||||||||||||||||||||||||
| Месца нараджэння | |||||||||||||||||||||||||
| Дата смерці | 15 (28) студзеня 1901[1] (72 гады) | ||||||||||||||||||||||||
| Месца смерці | |||||||||||||||||||||||||
| Бацька | Уладзімір Іосіфавіч Гурка[d] | ||||||||||||||||||||||||
| Маці | Tatyana Gurko[d] | ||||||||||||||||||||||||
| Жонка | Maria Gurko[d] | ||||||||||||||||||||||||
| Дзеці | Уладзімір Іосіфавіч Гурка[d], Васіль Іосіфавіч Гурка[d] і Дзмітрый Іосіфавіч Гурка[d] | ||||||||||||||||||||||||
| Альма-матар |
|
||||||||||||||||||||||||
| Грамадзянства | |||||||||||||||||||||||||
| Род войскаў | кавалерыя, Генеральны штаб | ||||||||||||||||||||||||
| Званне | генерал-фельдмаршал | ||||||||||||||||||||||||
| Камандаваў |
Конна-грэнадзёрскі лейб-гвардыі полк, 1-я брыгада 2-й гвардзейскай кавалерыйскай дывізіі, 2-я гвардзейская кавалерыйская дывізія, Адэская ваенная акруга, Варшаўская ваенная акруга |
||||||||||||||||||||||||
| Бітвы/войны | Руска-турэцкая вайна 1877—1878 | ||||||||||||||||||||||||
| Узнагароды і званні |
Медаль «За адвагу» (Чарнагорыя) |
||||||||||||||||||||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||||||||||||||||||||
Біяграфія правіць
Нарадзіўся ў шляхецкай сям’і Рамейкаў-Гуркаў. Скончыў Пажаскі корпус (1846). Удзельнік Крымскай вайны (1853—1856). Вызначыўся ў руска-турэцкай вайне (1877—1878). На чале расійскіх і балгарскіх войск вызваляў г. Тырнава, захапіў турэцкія ўмацаванні Горны Дубняк і Тэліш, акружыў Плеўну.
У снежні 1877 г. 70-тысячная расійская армія і атрады балгарскіх апалчэнцаў на чале з I. У. Гуркам у 30-градусны мароз пераадолелі Балканы праз цяжкадаступны Чур’якскі перавал і 23 снежня (4 студзеня) 1878 г. авалодалі Сафіяй, разбілі турэцкія войскі каля Ташкісена, Філіпопаля, авалодалі Адрыянопалем.
Пасля вайны І. У. Гурка памочнік галоўнакамандуючага войскамі гвардыі і Санкт-Пецярбургскай ваеннай акругі, часовы генерал-губернатар Пецярбурга, Адэсы і камандуючы войскамі Адэскай ваеннай акругі. У 1883—1894 г. генерал-губернатар Прывіслінскага краю і Варшавы, камандуючы войскамі Варшаўскай ваеннай акругі. Член Дзяржаўнага Савета. Ствараў за заходняй граніцы Расійскай імперыі ўмацаваныя раёны і стратэгічныя дарогі. З 1894 г. у адстаўцы.
14 мая 1896 года, у дзень каранацыі Мікалая II, стаў кавалерам ордэна Св. Андрэя Першазванага і ў тым жа годзе быў прызначаны шэфам 14-га стралковага батальёна, які ўваходзіў у склад 4-й стралковай брыгады, якая заслужыла пад яго пачаткам ў 1877 годзе мянушку «жалезнай брыгады». Сярод іншых узнагарод: ордэн Белага арла (30 жніўня 1882 г.), Св. Аляксандра Неўскага (30 жніўня 1884 г., алмазныя знакі да гэтага ордэну былі ўручаны 30 жніўня 1887 г.), Св. Уладзіміра I ступені (30 жніўня 1891 г.).
Пасяліўшыся ў сваім маёнтку імя Сахарава Цвярской губерні (зараз гэта асобна размешчаны пасёлак у межах горада Цвер), памёр тут 15 студзеня 1901 года.
У 1983 годзе ў Сахарава ўсталяваны помнік фельдмаршалу[2].
Узнагароды правіць
- ордэн Святога Андрэя Першазванага
- ордэн Белага арла
- ордэн Святога Аляксандра Неўскага
- ордэн Святога Уладзіміра I ступені
Зноскі
- ↑ а б в Большая российская энциклопедия — М.: Большая российская энциклопедия, 2004. Праверана 15 кастрычніка 2021.
- ↑ Гурка-Рамейка Іосіф Уладзіміравіч
Літаратура правіць
- 536. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
- Марціновіч А. А. Як Гурка ворагаў граміў: нарыс: Для сярэдняга школьнага ўзросту / Мастак У. М. Аніська — Мн.: Мастацкая літаратура, 2003. — 135 с.
- Мельцер Д. Б. Белоруссия и Болгария: Дружба вечная, нерушимая. — Мн., 1981. — С. 54, 57. (руск.)
- Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Лёзненскага раёна / рэдкал. І. П. Шамякін [і інш.]. — Мн., 1992. — 591 с.