Ірына Хадарэнка

Ірына Хадарэнка, сапр. Шумская (руск.: Ирина Ходоренко; нар. 19 чэрвеня 1976, Мінск) — беларуская паэтэса, перакладчык, публіцыст, культуролаг, грамадскі дзеяч.

Ірына Хадарэнка
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	19 чэрвеня 1976(1976-06-19) (47 гадоў)
Месца нараджэння	Мінск, БССР, СССР
Грамадзянства	Беларусь
Альма-матар	Беларускі дзяржаўны эканамічны ўніверсітэт Гарвардскі ўніверсітэт
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	публіцыстка, паэтка, пісьменніца
Гады творчасці	з 1989
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз беларускіх пісьменнікаў Беларускі ПЭН-цэнтр

Біяграфічныя звесткі

Мае музычную адукацыю па класу фартэпіяна. Скончыла БДЭУ (1997), потым аспірантуру (2000) і дактарантуру (2014) Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў. З 2000 да 2016 гг. працавала выкладчыкам у Беларускім дзяржаўным універсітэце культуры і мастацтваў; мае званне прафесара. У 2002 паспяхова абараніла кандыдацкую дысертацыю па спецыяльнасці «тэорыя і гісторыя культуры». Стажыравалася ў Варшаўскім і Ягелонскім універсітэтах. Навучалася ў Гарвардскім універсітэце. У 2016 годзе пераехала ў Нью-Ёрк. Узначальвае Беларускую Асветніцкую Лігу Амерыкі.

Член Саюза беларускіх пісьменнікаў (з 2000), Беларускага ПЭН-цэнтра (з 2011). Стыпендыятка праграмы «Gaude Polonia» Міністэрства культуры і нацыянальнай спадчыны Польшчы (2010).

Творчасць

З 1989 года рэгулярна выступае ў рэспубліканскім друку. Перакладае з польскай і рускай мовы. З'яўляецца аўтарам шматлікіх публікацый у навуковых і перыядычных айчынных выданнях, таксама друкавалася ў «Беларускім дайджэсце», альманаху "Беларус" (ЗША) і літаратурна-аналітычным часопісе «Сакавік» (Канада).

Яе творы былі перакладзены на рускую, украінскую, польскую, англійскую, нямецкую мовы.

Бібліяграфія

• «Лабірынты душы» («Першацвет», 1996) — кніга паэзіі;
• «Чорная ружа» («Мастацкая літаратура», 1998) — кніга паэзіі;
• «Танцы на шкле», («Белы вецер», 1999) — кніга паэзіі і прозы;
• «Свядомаграфія» («Кнігазбор», 2012) — кніга паэзіі;
• «Музыкальное творчество как социокультурное явление» (БНТУ, 2002) — манаграфія;
• «Музыка ў кантэксце беларуска-польскага міжкультурнага ўзаемадзеяння» («Медысонт», 2011) — манаграфія;
• «Мечыслаў Карловіч. Забыты беларускі геній» («Харвест», 2013) — навукова-папулярнае выданне;
• «Ян Чачот. Руплівы філамат» («Харвест», 2013) — навукова-папулярнае выданне;
• «Ян Баршчэўскі. Збіральнік народных легенд і паданняў» («Харвест», 2015) — навукова-папулярнае выданне;
• «Шедевры нашей старины» («Харвест», 2014) — навукова-папулярнае выданне;
• «Distinctive Belarus. On the Roads of Dukes, Magnates, and Poets» (Belarusian History & Culture Institute, 2015) — навукова-папулярнае выданне.

Літаратура

• Анталогія маладога верша. — Мн.: Ураджай, 2001. — 351 с.

Водгукі

• Галіна Булыка. Каардынаты лабірынту
• Анатоль Вярцінскі. Ткаць са слоў габелен таямнічы…
• Казімір Камейша. «Дарыць людзям душу». Прадмова да кнігі Ірыны Хадарэнка «Чорная ружа»
• Кароткі водгук Алеся Аркуша аб творчасці Ірыны Хадарэнка
• Арнольд Макмілін / Пісьменства ў халодным клімаце. Беларуская літаратура ад 70-х гг. ХХ ст. да нашых дзён: Ірына Хадарэнка. — Беласток: Ортдрук
• Таццяна Будовіч. Расшыфраваць Свядомаграфію // Літаратурная Беларусь
• Эдуард Дубянецкі. Дзе свядомасць дыктуе радкі // Верасень

Спасылкі

• Творы Ірыны Хадарэнка ў беларускай Інтэрнэт-бібліятэцы «Камунікат» Архівавана 7 сакавіка 2021.
• Вершы Ірыны Хадарэнка на нацыянальным паэтычным партале
• Інтэрв'ю Ірыны Хадарэнка // Радыё Свабода
• Ірына Хадарэнка: Свабоду немагчыма імітаваць Архівавана 29 сакавіка 2013. // сайт Саюза беларускіх пісьменнікаў
• Беларускія пісьменнікі: вяртанне ў казку. Інтэрв'ю з Ірынай Хадарэнка // сайт грамадскай культурніцкай кампаніі «Будзьма беларусамі!»
• Беларускія пісьменнікі прымерылі на сябе вобразы міфалагічных істот. Аўтарскі праект Ірыны Хадарэнка Архівавана 30 мая 2019. // Информационный портал TUT.BY
• Літаратура ў тварах // газета «Звязда»
• Самабытная Беларусь адкрывае свае таямніцы Архівавана 5 сакавіка 2016. // газета «Народная воля»
• Жывое беларускае слова ў заакiянскай прасторы. Творчая сустрэча з Ірынай Хадарэнка ў Нью-Йорку(недаступная спасылка) // сайт Згуртавання беларусаў свету «Бацькаўшчына»
• Верш «Спеў раз'ятранага сэрца» чытаюць Ірына Хадарэнка і Эрыка Шрайнэр // Беларуска-амерыканскі відэапраект «Галасы свабоды».