Аварыя Bombardier CRJ-100 у Ерэване 14 лютага 2008 года

Аварыя Bombardier CRJ-100 у Ерэване 14 лютага 2008 года — авіяцыйнае здарэнне без чалавечых ахвяр з самалётам CRJ-100LR (CL-600-2B19), нацыянальны і рэгістрацыйны знакі EW-101PJ, адбылося ў ерэванскім аэрапорце «Звартноц». Паветранае судна эксплуатавалася авіякампаніяй «Белавія» і выконвала рэгулярны пасажырскі міжнародны рэйс BRU-1834 па маршруце Ерэван - Мінск.

Аварыя Bombardier CRJ-100 у Ерэване
Агульныя звесткі
Дата	14 лютага 2008
Час	04:19 (UTC+4)
Характар	Левы крэн пры ўзлёце, дотык левага крыла паверхні зямлі, пераварот і разбурэнне паветранага судна, пажар
Прычына	Утварэнне інея на паверхні крыла, «паліўнае абледзяненне»
Месца	Арменія, Ерэван, Аэрапорт «Звартноц»
Загінулыя	0
Параненыя	7
Паветранае судна
Самалёт у жніўні 2007
Мадэль	CRJ-100LR
Авіякампанія	Белавія
Пункт вылету	Арменія, Ерэван
Пункт прызначэння	Беларусь, Мінск
Пасажыры	18
Экіпаж	3
Выжылых	21 (усе)

Самалёт

Паветранае судна Canadair Regional Jet CRJ-100LR (CL-600-2B19), завадскі нумар 7316, было выпушчана 15 красавіка 1999 г. і на момант аварыі мела 15563 лётных гадзін і 14352 цыклы ўзлёт-пасадка.

Экіпаж і пасажыры

На борце самалёта знаходзіліся 3 члены экіпажа і 18 пасажыраў з пяці краін:

Краіна	Колькасць
Арменія	10
Грузія	5
Расія	1
Украіна	1
Беларусь	1
Усяго	18

Гісторыя палёту

Экіпаж самалёта ў складзе камандзіра паветранага судна (КПС), другога пілота і бортправадніка выканаў 13 лютага 2008 года міжнародны рэйс BRU-1833 Мінск-Ерэван. У час выканання рэйса адхіленняў і няспраўнасцяў у працы самалёта выяўлена не было. Пасля высадкі пасажыраў была праведзена планавая пасляпалётная праверка, самалёт быў запраўлены 2200 літрамі (1802 кг) паліва маркі Jet A-1. З-за прагназуемага пагаршэння умоў надвор'я на асноўным запасным аэрадроме Гомель камандзірам паветранага судна было прынята рашэнне аб павелічэнні запраўкі самалёта на 400 літраў (328 кг). Агульная колькасць паліва на борце, з улікам рэшткаў у баках паліўнай сістэмы пасля пасадкі (2700 кг), склала 4830 кг. Запраўка самалёта рабілася праз заправачную гарлавіну, размешчаную на правым крыле.

У далейшым КПС і другім пілотам быў праведзены візуальны і тактыльны (далонню) кантроль стану ПС, у выніку якога было ўстаноўлена, што ўсе плоскасці былі чыстыя і сухія. На падставе гэтага было вырашана не рабіць апрацоўку антыаледзяняльнай вадкасцю.

Пасажыры занялі месцы ў пасажырскім салоне, багаж быў загружаны ў багажнае аддзяленне, груз і пошта адсутнічалі.

Абставіны катастрофы

Пасля атрымання дыспетчарскага дазволу, экіпаж зрабіў запуск рухавікоў. Праз 43 секунды пасля запуску рухавікоў было уключана абаграванне паветразаборнікаў рухавікоў, супрацьаледзяняльная сістэма крыла не ўключалася. Пры выкананні ўзлёту у самалёта ўзнік прагрэсавальны левы нахіл. У працэсе развіцця нахілу левае крыло закранула паверхню ўзлётна-пасадачнай паласы (УПП), пасля чаго паветранае судна выкацілася за межы паласы на грунт, перавярнулася праз правае крыло, і ў працэсе некіравальнага руху перасекла УПП, спыніўшыся справа ад яе. Пры перавароце праз правае крыло адбылося разбурэнне самалёта і выцяканне паліва з бакаў. У выніку гэтага ўзнік наземны пажар, які быў патушаны пажарнымі камандамі аэрапорта.

Члены экіпажа раненняў не атрымалі. Пасля спынення экіпаж пакінуў самалёт праз разлом у насавой частцы фюзеляжа і правёў эвакуацыю пасажыраў. У выніку аварыі 7 пасажыраў атрымалі траўмы рознай ступені цяжкасці і былі шпіталізаваны ў Рэспубліканскую клінічную бальніцу горада Ерэвана.

Прычыны катастрофы

Па заключэнні МАК непасрэднай прычынай здарэння паслужыла ўтварэнне шаці на паверхні левага крыла (у першую чаргу на пярэдняй абзе крыла), у выніку чаго пагоршыліся апорныя ўласцівасці гэтага крыла на этапе ўзлёту. Гэта прывяло да завалу самалёта налева пасля адрыву ад УПП і дотыку левага крыла аб паверхню УПП і наступнага разбурэння судна і пажару. Найбольш верагоднай прычынай утварэння шаці з'яўляецца «паліўнае абледзяненне», калі з-за мінусавай тэмпературы паліва, якая засталася пасля папярэдняга палёту ў баках, на паверхні фюзеляжа кандэнсуецца вільгаць і можа ўтварыцца лёд.