Агюстэн Жан Фрэнель

Агюстэн Жан Фрэнель (фр.: Augustin-Jean Fresnel; 10 мая 1788 — 14 ліпеня 1827) — французскі фізік, адзін са стваральнікаў хвалевай тэорыі святла.

Агюстэн Жан Фрэнель
фр.: Augustin Fresnel
Дата нараджэння	10 мая 1788(1788-05-10)[…]
Месца нараджэння	Браглі[d], canton of Broglie[d], arrondissement of Bernay[d], дэпартамент Эр, рэгіён Верхняя Нармандыя, Францыя
Дата смерці	14 ліпеня 1827(1827-07-14)[…] (39 гадоў)
Месца смерці	Віль-д’Аўрэ[d], дэпартамент О-дэ-Сен, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя
Месца пахавання	Пер-Лашэз Grave of Fresnel[d]
Грамадзянства	Францыя
Маці	Augustine Mérimée[d]
Род дзейнасці	фізік, інжынер у цывільным будаўніцтве, інжынер
Навуковая сфера	оптыка
Альма-матар	Політэхнічная школа[d] Lycée Malherbe[d] Нацыянальная школа мастоў і дарог[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Парыжскае філаматычнае таварыства[d] Французская акадэмія навук
Узнагароды	медаль Румфорда[d] (1824) галоўная прэмія матэматычных навук[d] (1819) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (9 чэрвеня 1825) 72 names on the Eiffel Tower[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў Браглі (дэпартамент Эр) 10 мая 1788 года. У 1806 годзе скончыў Політэхнічную школу. У 1809 годзе таксама скончыў Школу мастоў і дарог у Парыжы. У перыяд 100 дзён (часовае вяртанне Напалеона з ссылкі) працаваў інжынерам, пасля чаго пазбавіўся працы як удзельнік ваенных дзеянняў. Пасля перайшоў у політэхнічную школу.

Асноўныя працы Фрэнеля прысвечаны фізічнай оптыцы. Фізіку вывучаў самастойна пасля азнаямлення з працамі Э. Малюса. Таксама самастойна пачаў праводзіць эксперыменты па оптыцы. У 1815 годзе пераадкрыў прынцып інтэрферэнцыі, прарабіўшы ў параўнанні з Томасам Юнгам некалькі новых вопытаў (у прыватнасці вопыт з «білюстрамі Фрэнеля»). У 1816 годзе дапоўніў прынцып Гюйгенса, увёўшы ўяўленне пра кагерэнтную інтэрферэнцыю элементарных хваляў, выпраменьваных другаснымі крыніцамі (прынцып Гюйгенса—Фрэнеля). Зыходзячы з гэтага прынцыпу, у 1818 годзе распрацаваў тэорыю дыфракцыі святла, на аснове якой прапанаваў метад разліку дыфракцыйнай карціны, заснаваны на разбіцці фронту хвалі на зоны (так званыя зоны Фрэнеля). З дапамогай гэтага метаду разгледзеў задачу аб дыфракцыі святла на краі паўэкрана і круглай адтуліны. У 1821 годзе незалежна ад Т. Юнга даказаў папярочнасць светлавых хваляў. У 1823 годзе ўсталяваў законы змены палярызацыі святла пры яго адбітку і пераламленні (формулы Фрэнеля). Вынайшаў некалькі новых інтэрферэнцыйных прыбораў (люстэрка Фрэнеля, біпрызма Фрэнеля, лінза Фрэнеля).

У 1823 годзе Фрэнэль быў абраны членам Парыжскай АН. У 1825 годзе стаў членам Лонданскага каралеўскага таварыства. Яго імя ўнесена ў спіс найвялікшых вучоных Францыі, змешчаны на першым паверсе Эйфелевай вежы.