Альберт Іпель
А́льберт І́пель (ням.: Albert Ippel; 2 ліпеня 1885, Берлін — 1960, Мюнхен) — нямецкі педагог, класічны археолаг. Першы даследчык беларускага народнага мастацтва[4].
Альберт Іпель | |
---|---|
ням.: Albert Ippel | |
| |
Дата нараджэння | 2 ліпеня 1885 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 1960[1][2][…] |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | мастацтвазнавец, археолаг, выкладчык універсітэта, школьны настаўнік |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Узнагароды |
Біяграфія правіць
Альберт Іпель вывучаў класічную археалогію ў Фрайбургу, Берліне і Боне, і ў 1910 годзе скончыў дактарантуру ў Бонскім універсітэце.
Падчас Першай сусветнай вайны апынуўся ў складзе 10-й нямецкай арміі на Беларусі, Тут заняўся вывучэннем народнага мастацтва, у 1918 годзе зладзіў дзве выстаўкі — у Вільні і Менску, а таксама ўвёў тэрмін «беларускае мастацтва» (ням.: die weissruthenische Kunst)[5] у адрозненне ад польскага і расійскага і выдаў на гэту тэму кнігу[4]. У 1926 годзе Віцебскае акружное таварыства краязнаўства ініцыявала пераклад гэтай кнігі. Мастак-графік Зіновій Гарбавец пераклаў кнігу на рускую мову, а вядомы краязнаўца Мікола Каспяровіч з рускай мовы — на беларускую. Гэтая кніга стала адным з першых на Беларусі выданняў пра беларускае мастацтва. Зіновій Гарбавец аформіў выданне малюнкамі для вокладкі і тытульнага аркуша.[6].
У 1923—1940 гадах выкладаў у Брэславе і Берліне. У 1940 атрымаў званне ганаровага прафесара археалогіі Берлінскага ўніверсітэта. З 1947 года — ганаровы прафесар універсітэта Гамбурга. У той жа час працаваў дыктарам Імперская ўстанова фільмаў і выяў у навуцы і навучанні (ням.: Reichsanstalt für Film und Bild in Wissenschaft und Unterricht).
З 1954 года на пенсіі. У 1955 годзе ўзнагароджаны ордэнам «За заслугі перад Федэратыўнай Рэспублікай Германія».
Сям’я правіць
Быў жанаты з Лётай Эрман (1886—1972), дачкой эгіптолага Адольфа Эрмана.
Бібліяграфія правіць
- Der dritte pompejanische Stil. Berlin: Schade, 1910.
- Die Ausstellung Wilna ― Minsk: Die Bänder // Zeitung der 10. Armee. Nr. 595 (13.06.1918)
- Die Ausstellung Wilna ― Minsk: Die Antiminsien // Zeitung der 10. Armee. Nr. 599 (18.06.1918); Nr. 600 (19.06.1918)
- Wilna ― Minsk: Altertümer und Kunstgewerbe: Führer durch die Ausstellung der Zeitung der 10. Armee / bearbeitet von Dr. Ippel. — Wilna: Dr. und Verlag Zeitung der 10. Armee, 1918.[7]
- Каталог Минской областной выставки древностей и изящных изделий / Сост. А.Иппель. — Мн.: печать и издание «Газеты 10-й армии», 1918. — 38 с.
- Przewodnik po mińskiej wystavie krajowej starozytności i przemysłu artystycznego Wystawa 10-tej armij / Oprac. A. Ippel. — Misnk, 1918. — 35 с.
- Das Mohilewer Kirchenmuseum // Zeitung der 10. Armee. Nr. 722 (5.11.1918); Nr. 724 (7.11.1918)
- Ippel A. Zur weissruthenischen Kunst // Weissruthenien / herausgegeben von Walter Jaeger. — Berlin: Curtius, 1919. — С. 89-96.
- Іпэль А. Беларускае мастацтва = Zur Weissruthenischen Kunst / пер. з ням. мовы З. Гарбаўца, М. Каспяровіча. — Віцебск: [Выданне Віцебскага Акруговага Таварыства Краязнаўства], 1925. — 1 000 экз.
- Pompeji. — Leipzig: E.A. Seemann, 1925. — (Berühmte Kunststätten).
- Neapel. — Leipzig: E.A. Seemann, 1927.[7]
- Indische Kunst und Triumphalbild. Leipzig: Hirichs, 1929.
- Römische Porträts. Bielefeld: Velhagen & Klasing, 1930.
- Guss und Treibarbeit in Silber: Untersuchungen zu Antiken Modellabgussen des Pelizalus-Museums:Mit 5 Tafeln und 31 Textabbilidungen. — 1937.[7]
- Wirkungen griechischer Kunst in Asien. Leipzig: Hinrichs, 1940.
- Winckelmanns Bedeutung für seine und unsere Zeit. Berlin: De Gruyter, 1942.
Зноскі
- ↑ Albert Ippel // CONOR.SI Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Albert Ippel // opac.vatlib.it
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 23 снежня 2014.
- ↑ а б Кривец, Наталия. Первый женский батальон смерти воевал под Молодечно (руск.). Комсомольская правда (2 верасня 2009). Праверана 23 сакавіка 2017.(недаступная спасылка)
- ↑ Свет древних ликов . Советская Белоруссия (18 лютага 2003). Праверана 23 сакавіка 2017.
- ↑ Барыс Крэпак «Маэстра абразной гравюры»
- ↑ а б в Запрос: a001="BY-SEK-245159" (руск.). Сводный электронный каталог библиотек Беларуси. Нацыянальная бібліятэка Беларусі. Праверана 23 сакавіка 2017.