Аперацыя Мінск — польскі наступ на тэрыторыі Беларусі, які скончыўся захопам палякамі Мінску 8 жніўня 1919.

Аперацыя Мінск
Асноўны канфлікт: Польска-савецкая вайна
Дата пачатак жніўня, 1919 года
Месца Мінскія ваколіцы
Вынік Перамога польскага войска
Праціўнікі
Сцяг Польшчы Польшча Сцяг РСФСР (1918—1937) РСФСР
Камандуючыя
Сцяг Польшчы Станіслаў Шаптыцкі Сцяг РСФСР (1918—1937)
Сілы бакоў
14 000 салдат
40 гармат
?
Страты
? ?

Улетку 1919 пасля поспеху польскіх войскаў у некалькіх сутычках з войскамі Савецкай Расіі, абодвум бакам спатрэбіўся час, для рэарганізацыі сваіх сіл і канцэнтрацыі войскаў. Аднак польскае кіраўніцтва вырашыла, што яны павінны зрабіць яшчэ адзін удар па бальшавіках, карыстаючыся з польскага наступу. Мэтай была 16 армія з камандваннем у Мінску. Гэта б дазволіла знішчыць матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне савецкіх войскаў, пасля ўзяцця кантролю над чыгункай у раёне Мінску.

4 ліпеня польскія войскі (Літоўска-Беларускі фронт) начале генерала Станіслава Шаптыцкага захапілі Маладзечна. Пасля камандуючы фронтам спыніў наступ, каб перагрупаваць і папоўніць ваенныя сілы. Гэтым скарысталіся бальшавікі і паспрабавалі вярнуць Маладзечна. 17 ліпеня атакў распачалі 52-я і 5-я стралковыя савецкія дывізіі. Польскія войскі адбілі суперніка і сіламі — 41-га і 42-га палкоў пяхоты і часткі 2-га палка пяхоты легіянераў — распачалі контратаку і выйшлі на лінію ЗаслаўеПаперняБеларучча. Генерал Шаптыцкі ізноў прыпыніў свой наступ чакючы падыходу падмацавання — Велікапольскай групы.

Паводле польскага плана Мінск абхопліваўся шырокімі абцугамі. 8 жніўня 2 дывізія пяхоты легіянераў у складзе: 12 000 пяхоты, 2000 кавалерыі і 40 гармат, абароненая на поўначы і паўночным усходзе 1-й Дывізіяй Пяхоты Легіянераў, пачала наступ на Мінск з паўночнага захаду, Велікапольская група з паўднёвага захаду. 15 уланскі полк атрымаў задачу рэалізацыі перарэзаць чыгунку Мінск — Барысаў. На Мінск рушылі дзве дывізіі выдзеленыя з 2ДПЛ: 2 і 3 батальёны 4-га палка пяхоты легіянераў начале маёра Станіслава Тэсара і групы маёра Стывена Джозафа ў сладзе 1-га батальёна 2-га палка пяхоты легіянераў узмоцненага штурмавым батальёнам з 2, 3 і 4-га Палкоў пяхоты легіянераў. Штурмавы батальён быў самым паспяховым, і ў 10:00 увайшоў у прадмесце Мінска. Палякі змагаючыся з савецкай пяхотай, якую падтрымлівалі браневікі, каля 12:00 занялі заходнюю частку горада і ўзарвалі чыгуначныя рэйкі на Бабруйск. Да вечара польскія войскі ўварваліся ў горад. Бальшавіцкія войскі панеслі цяжкія страты. Палякі захапілі ў палон каля 500 палонных, захапілі 8 паравозаў, 90 вагонаў якія рускія не паспелі эвакуіраваць. 8 жніўня ў вечары Саветы здалі Мінск палякам.

Гэты поспех дазволіў палякам значна пасунуць лінію фронту да канца жніўня, калі Юзаф Пілсудскі не выдаў загад, які забараніў наступ у сувязі з захопам на гэтым участку фронту ўсіх важных для Польшчы земляў.

Польская ўлётка да мясцовага насельніцтва

Літаратура правіць

  • Norman Davies, "Biały Orzeł, Czerwona Gwiazda", Wydawnictwo: Znak 2006, ISBN 83-240-0749-0
  • J. Odziemkowski, Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919-1920, wyd. RYTM Warszawa 2004.

Спасылкі правіць