Ахты

Ахты (руск.: Ахты, лезг.: Ахцегь) — сяло ў Расіі, адміністрацыйны цэнтр Ахтынскага раёна Дагестана. Найбуйнейшае сяло Дагестана. Адзін з найстаражытных населеных пунктаў у Дагестане (2500 гадоў). Самы паўднёвы райцэнтр ў Расіі.

Сяло Ахты руск.: Ахты лезг.: Ахцегь Краіна Расія Рэгіён Дагестан Раён Ахтынскі раён Каардынаты 41°27′53″ пн. ш. 47°44′24″ у. д. Унутранае дзяленне Тры часткі Заснаваны 5 стагоддзе да нашай эры Ранейшыя назвы Ахцах, Туры, Шахбані, Ухці, Кендушкент Вышыня цэнтра 1054 м Тып клімату Умерана-кантынентальны Афіцыйная мова руская, лезгінская Насельніцтва 13,152 чалавек (2002) Агламерацыя 17 тыс. чалавек Нацыянальны склад лезгіны Канфесійны склад мусульмане-суніты Часавы пояс UTC+3, летам UTC+4 Тэлефонны код 87263 Паштовыя індэксы 368730, 368731 Аўтамабільны код 05 Афіцыйны сайт ahty.ru (руск.) Ахты на карце Расіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Ахты знаходзіцца на поўдні Дагестана, на скрыжаванні Самурскай і Ахтынскай далін, паміж Самурскім і Ахтынскім хрыбтамі і адгор'ямі Шалбуздага. Пры ўпадзенні ракі Ахтычай у Самур. У Ахтах найбольшая працягласць гадзін сонечнага ззяння ў Дагестане — 2553 гадзіны ў год. Клімат умерана-кантынентальны, зіма мяккая, лета жаркае, але не гарачае. Вільготнасць паветра нізкая. Атмасферны ціск — 675 мм ртутнага слупа. Сярэднегадавая колькасць ападкаў складае 335 мм.

Насельніцтва

Па выніках Усерасійскага перапісу насельніцтва, у Ахтах пражывала 13152 чалавека. Аднак, па заяве кіраўніка Ахтынскагао раёна, у 2009 годзе насельніцтва вёскі складала звыш 15 тысяч чалавек. Па нацыянальнасці ўсе лезгіны, па веравызнанні мусульмане-суніты.

Год Насельніцтва 1882 5,8 1886 5,9 1897 3,2 1903 5,9 1959 5,5 1970 7,2 1979 7,4 1989 7,4 2002 13,2 2010 15,5

Гісторыя

Ахты вядомае з V стагоддзя да н.э. Пад назвай Туры, у I стагоддзі н.э. увайшло у склад Каўказскай Албаніі. У VIII стагоддзі трапіла пад кантроль арабаў. Тады ж быў адбіты напад хазараў. Шмат разоў падвяргаўся разбурэнняў з боку азіяцкіх ордаў. У 1839 годзе ўзята рускай арміяй.

Ахтынская мінеральная крыніца

У пяці вярстах на паўднёвы-захад ад вёскі на левым беразе ракі Ахтычай, у цясніне, знаходзіцца Ахтынская мінеральная крыніца. Ахтынскія крыніцы ўтрымліваюць тры віды мінеральных водаў: серавадародныя, радонавыя і ёда-бромная. Тэмпература крыніцы вагаецца ад 38-40 °C да 65-68 °C. Ваганні тэмпературы звязаныя з часам года. Тут размешчаны бальнеялагічны курорт «Ахты».