Аўтаматычная каробка перадач
Аўтаматычная каробка перадач (Акпп) — разнавіднасць трансмісіі аўтамабіляў, якая забяспечвае аўтаматычны (без прамога ўдзелу кіроўцы) выбар адпаведнага бягучым умовам руху перадатачнага ліку, у залежнасці ад мноства фактараў.
З чыста тэхнічнага пункта гледжання, «аўтаматычнай» з’яўляецца любая разнавіднасць каробкі перадач, у якой пераключэнне перадач ажыццяўляецца аўтаматычна, без удзелу кіроўцы. Аднак гістарычна назва «аўтаматычная каробка перадач» замацавалася толькі за адной разнавіднасцю такіх каробак перадач — гідрамеханічнай планетарнай каробкай перадач, якая і апісваецца па перавазе ў дадзеным артыкуле. У апошнія дзесяцігоддзі нароўні з класічнымі гідрамеханічнымі АКП прапануюцца і розныя варыянты механічных каробак перадач з аўтаматызаваным пераключэннем («робаты»), якія маюць электроннае кіраванне і электрамеханічныя ці электрапнеўматычныя выканаўчыя прылады — па паказаных вышэй чыннікам яны вылучаюцца ў асобны клас. Выкарыстоўваная на некаторых аўтамабілях варыятарная перадача разнавіднасцю аўтаматычнай каробкі перадач не з’яўляецца, як і каробкай перадач наогул — варыятар ажыццяўляе змену перадатачнага ліку трансмісіі плыўна, без нейкіх фіксаваных прыступак (перадач), і, такім чынам, з’яўляецца падвідам бесступенькавай трансмісіі.
Паводле прынятай інжынернай тэрміналогіі, «аўтаматычнай каробкай перадач» называецца толькі планетарная частка агрэгата, непасрэдна якая ажыццяўляе пераключэнне перадач, якая разам з гідратарнсфарматарам утворыць аўтаматычную перадачу. Пры гэтым аўтаматычная каробка перадач заўсёды дзейнічае ў пары з гідратарнсфарматарам, без якога яе звычайная праца немагчымая, таму ва ўжытку часта «аўтаматычнай каробкай перадач» называюць увесь трансмісійны агрэгат, уключаючы і гідратарнсфарматар, што з’яўляецца не цалкам дакладным — гідратарнсфарматар непасрэдна ў пераключэнні перадач не ўдзельнічае, а толькі падае зададзенае значэнне круцільнага моманту на ўваходны вал аўтаматычнай скрынкі і забяспечвае гашэнне штуршкоў пры пераключэнні перадач. Таксама ў расійскай ды айчыннай літаратуры для пазначэння дадзенага трансмісійнага агрэгата выкарыстоўваецца тэрмін гідрамеханічная перадача (ГМП) — напрыклад, у дачыненні да аўтамабіляў «Гарбаткі» і аўтобусаў ЛІАЗ; гэта назва адлюстроўвае не здольнасць да аўтаматызаванага пераключэнне перадач, а канструктыўную асаблівасць — спалучэнне гідраўлічных і механічных элементаў, і з’яўляецца раўназначным з прыведзеным вышэй.
Тэрміны аўтаматычная каробка змены перадач і аўтаматычная каробка перадач раўназначныя і ўзаемазаменныя, у наш час яны маюць прыблізна роўны распаўсюд. Словазлучэнне аўтаматычная трансмісія з’яўляецца атрымалым у апошні час некаторы распаўсюд, галоўным чынам у Інтэрнэце, непісьменным запазычаннем з ангельскай мовы — па-за залежнасцю ад прынцыпу працы, аўтаматычная каробка перадач з’яўляецца толькі адным са шматлікіх агрэгатаў трансмісіі транспартнага сродку.
Аўтаматычныя скрынкі перадач больш патрабавальныя да ўзроўню алею, чым механічныя.[1]
Гл. таксама правіць
Зноскі
Літаратура правіць
Калектыў аўтараў заводу ГАЗ. Легкавы аўтамабіль ГАЗ-23: Інструкцыя па сыходзе. — Горкі, 1965. — 115 с.