Барыс Аляксеевіч Чычыбабін
Барыс Аляксеевіч Чычыбабін (пры нараджэнні: Палушын, 9 студзеня 1923, Крэмэнчук — 15 снежня 1994, Харкаў) — украінскі савецкі паэт, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1990).
| Барыс Аляксеевіч Чычыбабін | |
|---|---|
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 9 студзеня 1923[1] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 15 снежня 1994[1] (71 год) |
| Месца смерці | |
| Пахаванне | |
| Грамадзянства | |
| Альма-матар | |
| Месца працы | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | пісьменнік, паэт |
| Гады творчасці | з 1940 |
| Жанр | паэзія |
| Мова твораў | руская |
| Прэміі |
 |
| Узнагароды |
 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Б. А. Чычыбабін нарадзіўся 9 студзеня 1923 гады і выхоўваўся ў сям’і афіцэра. Да 1930 года сям’я жыла ў Крапыўныцкым, потым у пасёлку Рогань пад Харкавам, дзе Барыс пайшоў у школу. У 1935 годзе Палушыны пераехалі ў Чугуіў, дзе айчым атрымаў пасаду начальніка штаба эскадрыллі Чугуіўскай школы пілотаў. Барыс вучыўся ў Чугуіўскай 1-й школе з 5-га па 10-ы клас. Тут ён ужо пастаянна наведваў літаратурны гурток, публікаваў свае вершы ў гарадской газеце пад псеўданімам Барыс-Рыфмач.
Па заканчэнні школы Барыс паступіў на гістарычны факультэт Харкаўскага ўніверсітэта. У лістападзе 1942 года Барыс Палушын быў прызваны ў армію, служыў салдатам 35-га запаснога стралковага палка ў Грузінскай ССР. У пачатку 1943 года паступіў у школу авіяспецыялістаў ў горадзе Гамборы. З ліпеня 1943 года да Перамогі служыў механікам па авіяпрыборах у розных частках Закаўказскай ваеннай акругі. Некалькі месяцаў пасля Перамогі займаў такую ж пасаду ў Чугуіўскім авіявучылішчы, затым быў дэмабілізаваны. У чэрвені 1946 года Чычыбабін быў арыштаваны і асуджаны за антысавецкую агітацыю. Пасля амаль двухгадовага (з чэрвеня 1946 па сакавік 1948 гадоў) следства (Лубянка, Бутырская і Лефортаўская турмы) Чычыбабін быў накіраваны для адбыцця пяцігадовага тэрміну ў Вятлаг Кіраўскай вобласці.
У Харкаў Чычыбабін вярнуўся летам 1951 года. Доўгі час быў рознарабочым, каля года прапрацаваў у Харкаўскім тэатры рускай драмы падсобным рабочым сцэны, потым скончыў бухгалтарскія курсы, якія былі самым хуткім і даступным спосабам атрымаць спецыяльнасць. З 1953 года працаваў бухгалтарам домаўпраўлення. Тут пазнаёміўся з пашпартысткай Мацільдай Фёдараўнай Якубоўскай, якая стала яго жонкай.
З 1956 па 1962 год Чычыбабін працягваў працаваць бухгалтарам (у грузавым аўтатаксаматорным парку), але паступова заводзіў знаёмствы ў асяроддзі мясцовай інтэлігенцыі, у тым ліку — літаратурнай. Тады ж пазнаёміўся з Б. Слуцкім, Р. Левіным. У 1958 года з’явілася першая публікацыя ў часопісе «Знамя» (пад прозвішчам Палушын). У Харкаве ў маленькім паддашкавым пакойчыку Чычыбабіна збіраліся аматары паэзіі.
У пачатку 1960-х гадоў паэт доўгі час жыў у Маскве на кватэры Юлія Даніэля і Ларысы Багараз, выступаў у літаратурным аб’яднанні «Магістраль». У 1962 годзе яго вершы публікаваліся ў часопісе «Новы свет», харкаўскіх і кіеўскіх выданнях. Сярод знаёмых Чичибабина гэтага перыяду былі С. Маршак, І. Эрэнбург, В. Шклоўскі.
У 1963 годзе выйшлі з друку два першыя зборнікі вершаў Чычыбабіна. У Маскве быў выдадзены зборнік «Маладосць», у Харкаве — «Мароз і сонца».
У студзені 1964 года Чычыбабіну было даручана кіраўніцтва літаратурнай студыяй пры ДК работнікаў сувязі. Праца студыі стала яркім эпізодам у культурным жыцці Харкава.
У 1973 годзе Чычыбабіна выключылі з СП СССР. Для пачатку ад яго запатрабавалі перадаць у КДБ свае вершы, якія ён чытаў публічна. Ён павінен быў сам падрыхтаваць друкаваны тэкст, каб у КДБ змаглі разабрацца ў справе. У 1987 годзе паэта аднаўляюць у Саюзе пісьменнікаў (з захаваннем стажу) — аднаўляюць тыя ж людзі, якія выключалі. Памёр 15 снежня 1994 года. Пахаваны на 2-х могілках г. Харкава (Украіна).
На беларускую мову вершы пераклалі Уладзімір Скарынкін[2], Уладзімір Папковіч.
Зноскі
- ↑ а б Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги / под ред. Н. Н. Скатов — 2005. — ISBN 5-94848-307-X
- ↑ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.