Беатус з Осмы — ілюмінаваны рукапіс, які змяшчае, у прыватнасці, Каментарый на Апакаліпсіс  (англ.) Беата Ліебанскага, створаны ў 1086 годзе. Ён змяшчае 71 ілюстрацыю, якія змешваюць стыль Беатуса з раманскай мініяцюрай  (ням.). У цяперашні час рукапіс захоўваецца ў казначэйстве Кафедральнага сабора Бурга-дэ-Осма  (англ.) ў іспанскай правінцыі Кастылія і Леон (Cod.1).

Вершнікі Апакаліпсіса
Вершнікі Апакаліпсіса
Беатус з Осмы. 1086
Матэрыял пергамент
Кафедральны сабор Бурга-дэ-Осма[d]
(інв. Cod. 1)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

У рукапісе пазначана, што ён быў завершаны 3 чэрвеня 1086 года перапісчыкам з імем Петрус (Педра), аб чым паведамляецца ў фоліа 138v, і ілюмінаваны майстрам з імем Марцінус (Марцін), аб чым паведамляецца ў фоліа 163r. Згодна стылю ўпрыгажэнняў, яму мог дапамагаць яшчэ нехта. Стыль Беатуса з Осмы вельмі блізкі да фрагментаў Беатуса, якія захаваліся ў Архівах Канцылярыі Вальядаліда, таму кніга, без сумневу, была створана ў Каралеўскім манастыры Сан-Беніта  (ісп.) ў Саагуне (Кастылія і Леон  (руск.)[1].

У той час манастыр узначальваў абат Бернард дэ Сэдзірак  (ісп.), манах-клюніец  (руск.) французскага паходжання. У хуткім часе ён стаў архіепіскапам Таледа  (польск.). З прыбыццём на новую пасаду Бернард дэ Сэдзірак прызначыў архідыяканам  (руск.) яшчэ аднаго французскага манаха-клунійца П'ера дэ Буржэ  (фр.). У 1101 годзе П’ера дэ Буржэ зрабілі епіскапам Осмы  (руск.) для аднаўлення епархіі. Гэтая сувязь паміж двума мужчынамі можа растлумачыць перадачу рукапіса з Саагуна ў Осму. Таксама існавала былая сувязь паміж Осмай і Беатам Ліебанскім: ён быў настаўнікам Этэрыя, епіскапа горада, якому ён прысвяціў апошнюю версію «Каментарыя да Апакаліпсіса».

Апісанне правіць

У рукапісе ўтрымліваецца першая версія Каментарый на Апакаліпсіс  (англ.) Беата Ліебанскага. Карта свету з манускрыпта вельмі блізкая да меркаванай арыгінальнай версіі Карты свету Беата  (англ.), ён не ўтрымлівае ні старонак евангелістаў, ні генеалагічных табліц, ні мініяцюр да кнігі прарока Данііла. Стыль ілюмінавання вельмі падобны на больш стары Леонскі Беатус (у прыватнасці выкарыстаннем колераў), але толькі часткова: у ім упершыню глыбока адзначыўся новы стыль раманскага ілюмінавання  (фр.), які, верагодна, прыйшоў з Францыі і асабліва праявіўся ў драпіроўках персанажаў. Манастыр, дзе ён быў выраблены, несумненна, з’яўляецца вельмі важным пунктам для ўкаранення і развіцця раманскага мастацтва ў Іспаніі[2][3].

Зноскі

  1. «The Art of Medieval Spain», p.159
  2. «The Art of Medieval Spain», p.159
  3. John W. Williams, 2002

Літаратура правіць

  • John W. Williams, «The illustrated Beatus. A corpus of the illustrations of the commentary on the Apocalypse», tome IV, «The 11th and 12th centuries», 2002, notice 14
  • «The» Art of Medieval Spain: A. D. 500—1200, Metropolitan Museum of Art, 1993, 358 p. (ISBN 9780810964334, lire en ligne [archive]), p. 159—160 (notice 82)

Спасылкі правіць