Бружмель звычайны

Бружмель звычайны, Бружмель лясны[3], Бружмель пушысты[4], Бружмень звычайны[5] (Lonicera xylosteum) — куст, від роду Бружмель (Lonicera) сямейства Бружмелевыя (Caprifoliaceae). У дзікім выглядзе сустракаецца ў паўночнай, цэнтральнай і ўсходняй абласцях Еўропы, на Урале і ў Заходняй Сібіры[6]. Расце ў падлеску іглічных і змешаных лясоў, у зарасніках кустоўя ў ярах і каля рэк. Дэкаратыўная расліна.

Бружмель звычайны

Куст
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Lonicera xylosteum L.


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  35308
NCBI  439142
EOL  488737
GRIN  t:22658
IPNI  149194-1
TPL  kew-2343075

Назва правіць

Бружмель лясны, бружэліна, сухадрэўка[7], бружмель[8][9][10], свідзіна, сухое дзерава[11][12], бружнеўнік, жымалосць, жыламосць[13].

Батанічнае апісанне правіць

 
Lonicera xylosteum. Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Лістападны куст вышынёй да 2,5 м.

Маладыя парасткі зялёнага або чырвонага колеру, на старых кара шэрая або буравата-шэрая.

Лісце даўжынёй 3—7 см, шырынёй 2—5 см, супраціўнае, эліптычнай формы, коратка завостранае, цэльнакрайняе. Верхні бок ліставай пласцінкі цёмна-зялёны, матавы, ніжні — шараваты, густа апушаны мяккімі валасінкамі. Цэнтральная жылка ліста фіялетавая.

Кветкі растуць парамі ў пазухах лісця. Венчыкі даўжынёй 10-15 мм, жаўтлява-белыя, да канца цвіцення жоўкнуць. Час цвіцення — май—чэрвень.

Плады — сакавітыя, цёмна-чырвоныя, шарападобныя. Часта бываюць зрослымі ля асновы. Спеюць у канцы ліпеня. Неядомыя.

Значэнне і выкарыстанне правіць

Часам выкарыстоўваецца як дэкаратыўная расліна. Добра пераносіць стрыжку.

Дае меданосным пчолам шмат нектару і пылок[14].

Вельмі жаўтлявая цвёрдая драўніна выкарыстоўваецца для дробных вырабаў[15].

Зноскі

  1. Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
  2. Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
  3. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 77. — 160 с. — 2 350 экз.
  4. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
  5. Беларуская навуковая тэрміналогія: слоўнік лясных тэрмінаў. — Мінск: Інбелкульт, 1926. — Т. Вып. 8. — 80 с.
  6. Деревья и кустарники СССР / Под ред П. И. Лапина. — М.: Мысль, 1966. — С. 539.
  7. Ганчарык М. М. Беларускія назвы раслін. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. II і IV. Горы-Горки, 1927.
  8. Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. Горы-Горкі, 1927.
  9. Носович И. И. Словарь белорусского наречия. СПб., 1870
  10. Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
  11. Анненков Н.  (руск.) Ботанический словарь, СПб., 1878.
  12. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
  13. Добровольский В. Н. Смоленский областной словарь. Смоленск, 1914.
  14. Абрикосов Х. Н. и др. Жимолость // Словарь-справочник пчеловода / Сост. Федосов Н. Ф.. — М.: Сельхозгиз, 1955. — С. 106. Архівавана 7 студзеня 2012.
  15. Деревья, кустарники и лианы: Справочное пособие / Н. Б. Гроздова, В. И. Некрасов, Д. А. Глоба-Михайленко. Под ред. д-ра биол. наук В. И. Некрасова. — М.: Лесная пром-сть, 1986. — С. 123.

Літаратура правіць