Бэта-часціца
Бэта-часціца (β-часціца) — зараджаная часціца (электрон ці пазітрон), выпускаемая ў выніку бэта-распаду . Паток бэта-часціц называецца бэта-промнямі ці бэта-выпраменьваннем.
Адмоўна зараджаныя бэта-часціцы з'яўляюцца электронамі (β−), станоўча зараджаныя — пазітронамі (β+).
Бэта-промні трэба адрозніваць ад другасных і трацічных электронаў, якія ўтвараюцца ў выніку іанізацыі паветра — гэтак званыя дельта-промні і эпсілон-промні.
Уласцівасці правіць
Энергіі бэта-часціц размеркаваны бесперапынна ад нуля да некаторай максімальнай энергіі, якая залежыць ад ізатопа, якому пагражае распад; гэтая максімальная энергія ляжыць у дыяпазоне ад 2,5 кэВ (для рэнію-187) да дзесяткаў МэВ (для кароткачасовых ядзер, далёкіх ад лініі бэта-стабільнасці).
Бэта-промні пад дзеяннем электрычнага і магнітных палёў адхіляюцца ад прамалінейнага накіравання. Хуткасць часціц у бэта-промнях блізка да хуткасці святла. Бэта-промні здольны іанізаваць газы, выклікаць хімічныя рэакцыі, люмінесцэнцыю, уплываць на фотапласцінкі[1].
Радыеактыўнасць правіць
Значныя дозы знешняй бэта-выпраменьванні могуць выклікаць прамянёвыя апёкі скуры і прывесці к прамянёвай хваробе. Яшчэ больш небяспечна ўнутранае апраменьванне ад бэта-актыўных радыенуклідаў, якіх папалі ўнутр арганізма. Бэта-выпраменьванне мае значна меншую пранікальную здольнасць, чым гама-выпраменьванне (аднак на парадак вялікую, чым альфа-выпраменьванне). Пласт любога рэчыва з павярхоўнай тугасцю парадку 1 г/см2 (напрыклад, некалькі міліметраў алюмінію ці некалькі метраў паветра) практычна поўнасцю паглынае бэта-часціцы з энергіяй наўкола 1 МэВ[2].
См. таксама правіць
Зноскі
- ↑ В.А. Григорьев, А. А. Колюбин, В. А. Логинов. Электронные методы ядерно-физического эксперимента. 1988 год.
- ↑ И. Н. Бекман. РАДИОХИМИЯ. Том 1. РАДИОАКТИВНОСТЬ И РАДИАЦИЯ. Учебное пособие. Издательство ОНТОПРИНТ, 2011 - 398 с. ISBN 978-5-905722-05-9