Біру́чы Во́страў (укр.: Бирючий Острів) — паўвостраў (да 1929 г. — востраў) у заходняй частцы Азоўскага мора. Уваходзіць у склад Херсонскай вобласці Украіны. Агульная плошча — 89,21 км².

Біручы Востраў
укр. Бирючий Острів
Лані на Біручым Востраве
Лані на Біручым Востраве
46°07′36″ пн. ш. 35°06′12″ у. д.HGЯO
АкваторыяАзоўскае мора
Плошча89,21 км²
Краіна
Біручы Востраў (Украіна)
Біручы Востраў
Біручы Востраў
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Біручы Востраў на карце Фядотавай касы

Геаграфія правіць

Біручым Востравам называюць шырокі ўскраек Фядотавай касы. Да 1929 г. ён быў аддзелены ад касы вузкай пратокай і ўяўляў сабою востраў. Знаходзіцца ў 15 км на паўднёвы ўсход ад Генічаска, у 190 км на паўднёвы ўсход ад Херсона, у 587 км ад Кіева і 1015 км ад Мінска. Найбольшая даўжыня — 24 км. Найбольшая шырыня — 5 км.

Біручы Востраў уяўляе сабою вяршыню падняцця дна Азоўскага мора, пакрытага суглінкамі, глеістымі адкладаннямі і пяску з ракавінак марскіх малюскаў. Заходні бераг спадзісты, са шматлікімі залівамі і азёрамі з салёнай вадой. Бліжэй да паўднёвага берага, маецца крыніца пітной вады.

Прырода правіць

Глебы паўвострава адрозніваюцца засоленасцю, таму флора тут бедная — усяго 308 відаў раслін, многія з якіх былі завезены чалавекам. Пераважаюць зараснікі палыну, чарота, трыснягу. Распаўсюджаны насаджэнні лоха, які выдатна расце на мясцовых глебах і не аб’ядаецца аленямі.

Фаўна значна больш багатая — 250 відаў. У 1923 г. на тэрыторыі Біручага Вострава быў створаны запаведнік. З Асканіі-Новы былі завезены капытныя жывёлы. У 1993 г. паўвостраў насялялі 830 аленяў, 1425 ланяў, 987 муфлонаў, 37 куланаў. У нашы дні таксама жывуць лісы, зайцы, янотападобныя сабакі. На Біручым Востраве шмат птушак.

Гісторыя правіць

Назва Біручага Вострава паходзіць або ад мясцовай дыялектнай назвы ваўкоў, якія сустракаліся на ім у мінулым, або ад самотных жыхароў-бірукоў. У XIX ст. Біручы Востраў быў населены рыбакамі. У 1878 г. пабудаваны маяк1957 г. перабудаваны). У 1923 г. Біручы Востраў увайшоў у склад запаведніка, аднак насельніцтва працягвала жыць на ім. У 1930-ых гг. налічвалася каля 40 двароў.

У гады II Сусветнай вайны паўвостраў быў акупаваны румынскімі і нямецкімі салдатамі. Вызвалены ў выніку дэсантнай аперацыі ў 1942 г. Насельніцтва пакінула паўвостраў у 1969 г. пасля затаплення пасёлка Азоўскім морам.

У 1993 г. Біручы Востраў увайшоў у склад Азова-Сівашскага нацыянальнага прыроднага парка. 17 верасня 2003 г. на ім адбылася сустрэча прэзідэнта Украіны Л. Д. Кучмы з прэзідэнтам Расіі У. У. Пуціным, падчас якой абмяркоўвалася праблема размежавання ў Азоўскім моры і Керчанскім праліве.

Спасылкі правіць