Вячэра Гасподня (Сведкі Іеговы)

Вячэра Гасподня ці Вечар успаміну смерці Ісуса Хрыста — свята, якое 14 нісана паводле яўрэйскага месячнага календара адзначаюць Сведкі Іеговы[1]. Традыцыю адзначаць дзень смерці Ісуса замест дня яго ўваскрасення грунтуецца на звестках аб тым, што раннім хрысціянам было характэрна адзначаць гэты дзень адзін раз штогод, а не праводзіць таінства або рытуал Еўхарыстыі, характэрнае для большасці іншых хрысціянскіх канфесій[2]. Пры гэтым святкаванне Вячэры Сведкамі Іеговы не заўжды супадае з іўдэскім святам Песах, бо, як тлумачыцца на афіцыйным сайце Сведкаў Іеговы «у сучасным яўрэйскім календары пачатак месяца нісан вызначаецца па астранамічнаму маладзіку, аднак у першым стагоддзі такі метад не выкарыстоўваўся. У той час лічылася, што месяц пачынаецца з першага з’яўлення над Іерусалімам новага месяцавага сярпа, а гэта магло здарыцца праз дзень або больш пасля з’яўлення астранамічнага маладзіка. Гэта розніца з’яўляецца адной з прычын, па якіх дата святкавання Вячэры ўспаміны ў Сведкаў Іеговы не заўсёды супадае з датай святкавання сучаснага яўрэйскага Песаха»[3]. Звычайна гэта дата выпадае на канец сакавіка ці пачатак красавіка грыгарыянскага календара. У 2024 годзе мерапрыемства выпадае на вечар 24 сакавіка.

Цырымонія правіць

 
Накрыты стол з сімваламі святкавання Вячэры ўспаміну смерці Хрыста

Звычайна Сведкі Іеговы і іх госці рознага веравызнання збіраюцца для святкавання Вячэры ў сваіх месцах пакланення (Залы Царства і Залы кангрэсаў), арандаваных памяшканнях ці прыватных дамах. Спачатку адзін з прысутных выступае з прамовай, у якой тлумачыцца сэнс мерапрыемства, потым тым, хто прысутнічае перадаюць па чарзе прэсны хлеб без дадатковых інгрэдыентаў і сухое чырвонае віно[4][5]. Пры гэтым толькі частка прысутных, якая мае надзею цараваць з Хрыстом на небе, прымае ад сімвалаў, а астатнія Сведкі, якія спадзяюцца жыць вечна на зямлі, проста прысутнічаюць на мерапрыемстве[6].

Пазіцыя іншых канфесій правіць

Прадстаўнікі многіх хрысціянскіх канфесій лічаць, што святкаваць Вячэру Гасподню не абавязкова толькі раз у год і праводзяць аналагічныя мерапрыемствы кожны тыдзень ці штомесяц[7][8]. У праваслаўных цэркваў і каталікоў гэта свята з’яўляецца часткай таінства (у пратэстантаў — рытуалам) Еўхарыстыі.

Цікавыя факты правіць

  • Першы вядомы выпадак святкавання Вячэры Сведкамі Іеговы (тады Міжнароднымі даследчыкамі Бібліі) на тэрыторыі Беларусі быў 30 сакавіка 1923 года, калі на святкаванне ў Дамачава сабралася 20 чалавек[9], а ў наступным годзе — 27 чалавек[10].
  • Звычайна за некалькі тыдняў да святкавання Сведкі Іеговы праводзяць масавую кампанію па запрашэнню людзей, незалежна ад іх рэлігійных перакананняў, наведаць свята Вячэры з імі. У 2016 г. гэта мерапрыемства наведала больш за 20,1 млн чал, з якіх самі Сведкі Іеговы і іх актыўныя прыхільнікі склалі з іх толькі 8,3 млн чал [1]. У 2017 г. суадносіны Сведкаў Іеговы і гасцей мерапрыемства амаль не змяніліся [2].
  • У 2016 г. афіцыйны відэаролік запрашэння на свята быў перакладзены на беларускую мову[11] і ў Мінску мерапрыемства ўпершыню было праведзена Сведкамі Іеговы на беларускай мове. З 2021 г. цырымонію на беларускай мове сталі праводзіць штогод, а ў 2024 г. старонка беларускамоўнага раздзелу афіцыйнага сайта арганізацыі, прысвечаная святу, была абноўлена[12].

Вячэра ў 2020-22 гг. правіць

7 красавіка 2020 года Сведкі Іеговы ў большасці краін свету вырашылі правесці па відэасувязі ва ўмовах каранціну, выкліканым пандэміяй COVID-19. У сувязі з гэтым на афіцыйным сайце арганізацыі на шэрагу моў былі выкладзены відэазіпісы прамоў[13][14], прысвечаных Ісусу і святкаванню Вячэры, а сходы заахвоцілі правесці святкаванне праз відэаканферэнцыі ў Zoom ці Skype, каб вернікі не выходзілі з дому[15]. Сведкі Іеговы заяўляюць, што гэта святкаванне Вячэры стала гістарычным, бо так яе не праводзілі з дзён Ісуса на зямлі[16].

У шэрагу краін Афрыкі і ў Венесуэле праграму святкавання трансліравалі па тэлебачанні, у сувязі з адсутнасцю доступу ў інтэрнэт многіх жыхароў гэтых краін[17]. Згодна рэпартажу на афіцыйным сайце гэтай канфесіі, «Яшчэ да Вячэры браты з 11 філіялаў (у Анголе, Беніне, Гане, Дэмакратычнай Рэспубліцы Конга, Замбіі, Зімбабвэ, Камеруне, Кот-д’Івуары, Малаві, Мазамбіку і Сенегале) звязаліся з тэле- і радыёкампаніямі і дамовіліся на трансляцыю прамовы больш чым у 36 месцаў на тэрыторыі 16 краін»[18].

Некаторыя тэлеканалы Францыі і Італіі адзначылі, што правядзенне Вячэры праз анлайн сувязь з’яўляецца прыкладам для традыцыйных канфесій гэтых краін[19].

На Філіпінах у г. Даваа праграму Вячэры глядзелі па відэасувязі 31 тысяча чалавек[20]. Таксама на самаізаляцыі па відэасувязі адбыліся святкаванні ў ЗША, Канадзе, Рэспубліцы Карэя, Японіі, краінах Афрыкі і Цэнтральнай Амерыкі і ў іншых рэгіёнах свету[21]. У дзень правядзення Вячэры, 7 красавіка, у сайта jw.org было больш за 7 млн праглядаў, што стала рэкордам наведванняў у дзень[22]

У 2021 г. Вячэру 27 сакавіка адзначылі тым жа чынам, што і ў 2020 г.: па відэасувязі, сотавай сувязі, стацыянарнай тэлефоннай сувязі, праз тэлебачанне і радыёвяшчанне (там дзе ёсць праблемы з інтэрнэтам)[23]. У Мінску цырымонія была праведзена другі раз з 2016 г. на беларускай мове ў сэсійнай зале праграмы Zoom аднаго з рускамоўных сходаў.

15 красавіка 2022 года святкаванне Вячэры Успаміну прайшло ў гібрыдным фармаце[24]. Пры гэтым цырымонія на беларускай мове поўнасцю прайшла па відэасувязі.

Зноскі

  1. Вечеря воспоминания смерти Иисуса Христа
  2. The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge. Edited by Samuel Macauley Jackson. Гранд-Рапидс, 1958. Т. 4. С. 43—44; John McClintock, James Strong. Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature. Гранд-Рапидс, 1981. Т. 8. C. 836. The New Cambridge History of the Bible—Volume I: From the Beginnings to 600. Edited by James Carleton Paget and Joachim Schaper. Нью-Йорк, 2013. Гл. 36. С. 841. цыт па: Почему Свидетели Иеговы отмечают Вечерю Господню не так, как это принято в других религиях? зноскі 1 і 2
  3. Почему Свидетели Иеговы отмечают Вечерю Господню не так, как это принято в других религиях? зноска 3
  4. Почему нужно праздновать Вечерю Господню?//Сторожевая Башня 15 февраля 2003 г. цыт.па: «Он-лайн библиотека сторожевой башни» (рус)
  5. Как приготовить хлеб для Вечери воспоминания//JW Broadcasting (анлайн тэлеканал Сведкаў Іеговы)
  6. Вечеря воспоминания смерти Христа — событие, прославляющее Бога // Чему на самом деле учит Библия?
  7. Василе Филат Как часто необходимо праздновать Вечерю Господню (Святое Причастие)? // Сайт «Христианская Молдова»
  8. Леонид Михович Вечеря Господня// Сайт Мінскай семінарыі ХВЕ
  9. C.T. Russell. Memorial Report // Watchtower, June 15, 1923, p 218, 223
  10. C.T. Russell. Memorial Report for 1924 // Watchtower, July 15, 1924, p 218
  11. Успамін пра смерць Ісуса Хрыста
  12. Інфармацыя пра святкаванне Вячэры на беларускай старонцы афіцыйнага сайта Сведкаў Іеговы
  13. Спецыяльная прамова 2020 і Прамова на Вячэру 2020 (руск.) // JW.ORG
  14. У звароце № 3 Кіруючай рады Сведкаў Іеговы, прысвечанай пандэміі, адзначалася, што прамовы для Вячэры былі апублікаваныя на 500 мовах
  15. Отчет о ситуации с коронавирусом (видео) //JW.ORG
  16. Historic Commemoration of Christ’s Death //JW.ORG
  17. СМИ Венесуэлы и Замбии предложили провести Вечерю Господню вместе со Свидетелями Иеговы // Блог Fakt777
  18. Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Африка // JW.ORG
  19. Италия и Франция ставит Свидетелей Иеговы в пример другим религиям // Блог Fakt777
  20. Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Филипины //JW.ORG
  21. Гл. рэпартажы на JW.ORG: Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Вефильские комплексы в США, Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Канада, Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Соединенные Штаты, Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Азия, Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Северная и Центральная Америка, Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Фотографии со всего мира
  22. Как отпраздновали Вечерю в 2020 году. Сайт jw.org. Рекордная посещаемость нашего сайта // JW.ORG
  23. Как отпраздновали Вечерю в 2021 году. Мьянма, Как отпраздновали Вечерю в 2021 году. Венесуэла, Как отпраздновали Вечерю в 2021 году. Вефильские комплексы по всему миру, Как отпраздновали Вечерю воспоминания в 2021 году. Высшее число присутствующих в Бельгии за последние десятилетия, Как отпраздновали Вечерю в 2021 году. Заключённые румынской тюрьмы слушают библейскую речь по видеосвязи, Как отпраздновали Вечерю в 2021 году. Фотографии со всего мира // JW.ORG
  24. Миллионы людей собрались на Вечерю воспоминания смерти Иисуса Христа // JW.ORG

Спасылкі правіць