Вінаграднік

Вінаграднік — участак зямлі (масіў), на якім вырошчваецца вінаград.

Вінаграднік у Каліфорніі

Па ўзросту насаджэнняў адрозніваюць вінаграднік: малады, які ўступае ў плоданашэнне, і той, што плоданасіць.

• Малады вінаграднік — гэта часцей насаджэнні да 3-гадовага ўзросту. Сістэма прыёмаў догляду маладых вінаграднікаў прадугледжвае высокую прыжывальнасць раслін, добрае іх укараненне і вегетатыўнае развіццё, фарміраванне шкілетных частак куста;
• Вінаграднік, які ўступае ў плоданашэнне — 4-гадовыя насаджэнні (радзей 3-, 5-гадовыя). Сістэма прыёмаў догляду насаджэнняў накіравана на завяршэнне фарміравання кустоў (закладку шматгадовых ражкоў з мэтай наступнага фарміравання на іх пладовых звёнаў). Кусты ўступаюць у плоданашэнне. Пры гэтым важна не перагружаць іх ураджаем (не больш за 25-30 ад ўраджаю насаджэнняў, плоданасяць). Невыкананне гэтых умоў можа прывесці да затрымкі фарміравання кустоў вінаграду, іх агульнага паслаблення, што негатыўна адаб'ецца на прадукцыйнасці вінаградніка ў наступныя гады, зніжэння іх даўгавечнасці;
• Вінаграднік, які плоданасіць — насаджэнні, дзе фарміраванне кустоў завершана (часцей з 5-гадовага ўзросту). Галоўнай задачай на такіх вінаградніках з'яўляецца атрыманне высокіх і стабільных ураджаяў вінаграда, што адказвае патрабаванням стандарту, а таксама максімальна магчымае падаўжэнне прадуктыўнага перыяду.

Прыёмы догляду вінаграднікаў розных узростаў дыферэнцыююцца у залежнасці ад пастаўленых мэтаў. Адрозненне прыродных умоў культуры, сацыяльна-эканамічных фактараў вытворчасці вызначае разнастайнасць тыпаў вінаграднікаў.

Таксама адрозніваюць вінаграднікі:

• па ўмовах рэльефу — раўнінныя, перадгорныя і горныя (на схілах);
• па спосабах культуры — чыстыя і змешаныя пасадкі (у большай меры адносіцца да культуры вінаграду на дрэвах, у шэрагу выпадкаў — да вырошчвання аднагадовых культур у міжраддзях);
• Уласнакаранёвыя і прышчэпленыя (на філаксерастойкіх і іншых падвоях);
• на пастаянных, часовых апорах і ўразлог;
• непрыкрывальныя, прыкрывальныя, напаўпрыкрывальныя (хаваецца толькі частка куста), умоўна прыкрывальныя (частковае або поўнае хаванне кустоў ажыццяўляецца толькі ў асобныя, неспрыяльныя па пагодна-кліматычных умоў гады для выспявання лазы);
• неабрашаныя, абрашаныя (з сістэматычнымі вегетацыйнымі паліваннямі), умоўна абрашаныя (з асенне-зімовымі паліваннямі, магчымымі вегетацыйнымі, асабліва ў засушлівыя гады);
• па відавым складзе — еўрапейскія вінаграднікі (сарты віду Vitis vinifera), амерыканскія (сарты віду Vitis labrusca) і іншыя;
• па сартавым складзе і выкарыстанні прадукцыі — вінаграднікі сталовых сартоў (для спажывання вінаграду ў свежым выглядзе), кішмішных і разынак (у сушоным выглядзе), тэхнічных (для падрыхтоўкі розных тыпаў вінаў і іншых алкагольных прадуктаў, вытворчасці сокаў, кансерваў).

У асобную катэгорыю вылучаюцца вінаграднікі-матачнікі падвойных і прышчэпавых лоз, школкі, культура вінаграду ў закрытым грунце.

Тып вінаградніка вызначае агратэхніку вінаграду.

Найстарэйшы (з прадуктыўных) вінаграднік у свеце, як сцвярджаецца, размешчаны ў г. Марыбар, Славенія. Там знаходзіцца 400-гадовы вінаград, які расце да гэтага часу, і быў прызнаны самым старым. Ён занесены ў Кнігу рэкордаў Гінеса ў 2004 годзе.

Літаратура

• Енциклопедія виноградарства / гол. ред. А. І. Тімуш. — Кишинів : Гол. ред. Молдавської Радянської Енциклопедії, 1986. — 512 с. (укр.)