Вінцэнт Смакоўскі

Вінцэнты Смако́ўскі (Вікенцій Смакоўскі, Вінцас Смакаўскас, польск.: Wincenty Smokowski, літ.: Vincas Smakauskas; 19 лютага 1797, Вільня — 13 лютага 1876, Крыкяны, цяпер Крыконіс Ігналінскага раёна) — польскі мастак, жывапісец і графік, які працаваў у Літве, ганаровы вольны супольнік Імператарскай Акадэміі мастацтваў; жывапісу ўласцівыя рысы акадэмізму і класіцызму з элементамі рамантызму, больш выразнага ў яго графічных працах.

Вінцэнт Смакоўскі
Фатаграфія
Дата нараджэння 19 лютага 1797(1797-02-19)
Месца нараджэння
Дата смерці 13 лютага 1876(1876-02-13) (78 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці мастак, скульптар, мастацтвазнавец
Жанр жывапіс
Вучоба
Мастацкі кірунак класіцызм, рамантызм
Уплыў на Караль Рыпінскі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

 
«Стэфан Баторый засноўвае Віленскую акадэмію»
 
«Алегорыя паражэння Лістападаўскага паўстання»

З 1817 да 1822 года вывучаў жывапіс і скульптуру ў імператарскім Віленскім універсітэце. У 18231829 гадах працягнуў навучанне ў імператарскай Акадэміі мастацтваў у Санкт-Пецярбургу. У 1823 годзе за рысункі з натуры, намаляваныя на іспыце, атрымаў сярэбраны медаль другой вартасці. У 1824 годзе быў ганараваны сярэбраным медалём другой вартасці, у 1825 годзе — першай вартасці. У 1827 годзе Савет Акадэміі мастацтваў прыняў на конкурс для атрымання залатога медалю прадстаўленую Смакоўскім працу «Смерць Эпамінонда падчас перамогі, здабытай ім над лакедэманянамі», ганараваную меншым залатым медалём.

Запрошаны ў 1829 годзе ў памочнікі прафесару Яну Рустэму[1], у 18291832 гадах выкладаў выяўленчае мастацтва ў Віленскім універсітэце.

У 1836 годзе скончыў Віленскую медыка-хірургічную акадэмію, атрымаў спецыяльнасць урача і працаваў у наваколлях Свянцян, у 18411856 гадах — гарадскім урачом у Варшаве. Пасля 1858 года жыў у вёсцы Крыкяны Свенцянскага павета (цяпер Крыконіс Ігналінскага раёна).

Творчасць правіць

 
Замалёўкі фрэсак з Троцкага замка

Пісаў карціны на гістарычную тэматыку («Смерць Эпамінонда падчас перамогі, здабытай ім над лакедэманянамі», 1827; «Марыус у развалінах Карфагена», «Барацьба турак з чаркесамі», «Стэфан Баторый засноўвае Віленскую акадэмію»), бытавога жанру («Сляпы жабрак з хлопчыкам», «Салдат на кані»), партрэты («Ягайла і Ядвіга», партрэт Ю. І. Крашэўскага, аўтапартрэты) і пейзажы. Аўтар ілюстрацый да кніг (тры літаграфіі да паэмы «Конрад Валенрод» Адама Міцкевіча, 1823, па іншых звестках 1828; 50 ксілаграфій да паэмы «Anafielas» Крашэўскага, 1846) і малюнкаў па матывах эпічнай паэмы Міцкевіча «Пан Тадэвуш» (1860). Творы захоўваюцца ў Літоўскім мастацкім музеі  (руск.), Нацыянальным музеі ў Варшаве і ў іншых зборах.

Напісаў даследаванні пра фрэскі Троцкага замка (1822), кансервацыяй якіх Смакоўскі займаўся, а таксама працы пра Яна Рустэма, Валенція Ваньковіча, Аляксандра Арлоўскага  (руск.).

Зноскі

  1. Tapybos katedros istorija (літ.). Vilniaus dailės akademija. Архівавана з першакрыніцы 7 ліпеня 2012. Праверана 17 снежня 2010.

Літаратура правіць

  • Smakauskas, Smokovskis // Lietuviškoji tarybinė enciklopedija. — Vilnius: Vyriausioji enciklopedijų leidykla, 1983. — Т. 10: Samnitai—Šteinbergas. — С. 256. — 640 с. — 75 000 экз. (літ.)
  • Смакаускас, Смоковский // Литва. Краткая энциклопедия. — Вильнюс: Главная редакция энциклопедий, 1989. — С. 552. — 672 с. — 22 000 экз. — ISBN 978-5-420-01613-8.

Спасылкі правіць