Газаправод
Газаправод — інжынернае збудаванне, прызначанае для транспартавання газу і яго прадуктаў (у асноўным прыроднага газу) з дапамогай трубаправода. Газ па газаправодах і газавых сетках падаецца пад некаторым залішнім ціскам.
Тыпы газаправодаў правіць
Газаправоды падраздзяляюцца на:
- Магістральныя газаправоды — прызначаны для транспарціроўкі газу на вялікія адлегласці. Праз пэўныя інтэрвалы на магістралі ўстаноўлены газакампрэсарныя станцыі, якія падтрымліваюць ціск у трубаправодзе. У канечным пункце магістральнага газаправода размешчаны газаразмеркавальныя станцыі, на якіх ціск паніжаецца да ўзроўню, неабходнага для забеспячэння спажыўцоў.
- Газаправоды размеркавальных сетак — прызначаны для дастаўкі газу ад газаразмеркавальных станцый да канечнага спажыўца.
Паводле ціску ў магістралі:
- Магістральныя[1]:
- Размеркавальныя:
Паводле тыпа пракладкі:
- надземныя;
- падземныя;
- наземныя;
- падводныя;
- надводныя.
Рэзервовыя газаправоды будуюцца па стратэгічных меркаваннях, для забеспячэння гнуткасці ў пагрузцы газавозаў і для зніжэння даўжыні маршруту транспарціроўкі.
Складовыя часткі газаправодаў правіць
У складовыя часткі газаправодаў ўваходзяць:
Гісторыя правіць
Вядомы выпадкі выкарыстання газу ў старажытным Кітаі яшчэ ў 2-3 стагоддзі да н. э. Газ падаваўся ад радовішчаў па бамбукавых трубах для асвятлення і для атрымання цеплаты, у прыватнасці, для выпарвання солі з салянага раствора. Стыкі труб канапаціліся пакуллем. Газ па ім падаваўся «самацёкам», г. зн. за кошт ціску крыніцы газу[крыніца?]. Выкарыстанне газу для асвятлення і ацяплення ў Еўропе пачалося ў першай палове XIX стагоддзя, тады ж з'явіліся і першыя газаправоды. У Санкт-Пецярбургу першы газавы завод (вырабляў свяцільнага газ з імпартнага каменнага вугалю) і сістэма размеркавання пабудаваны ў 1835 годзе, у Маскве — у 1865 годзе.
Выдаткі на збудаванне і эксплуатацыю газаправодаў вялікія, таму першыя газаправоды вялікай даўжыні з'явіліся з пачаткам эксплуатацыі радовішчаў прыроднага газу.
Першы ў СССР газаправод ад Дашаўскіх промыслаў да Львова быў пабудаваны ў 1940-1941 гг. (першы газаправод ад Дашавы — да Стрыя быў пабудаваны ў 1924 годзе). Падчас Вялікай Айчыннай вайны былі пабудаваны газаправоды ад Бугуруслана і Пахвістнева да Куйбышава (160 км, дыяметр трубы 300 мм; будаўніцтва вялося вязнямі лагераў Упраўлення асобага будаўніцтва НКВД), а таксама ад Елшанки да Саратава[2].
Першым магістральным газаправодам у СССР стаў газаправод Саратаў — Масква, які ўступіў у строй у 1946 годзе.
Найбуйнейшай сістэмай газаправодаў у свеце з'яўляецца Адзіная сістэма газазабеспячэння.
Газаправоды правіць
- Падводны газаправод Нарвегія — Вялікабрытанія (1200 км), кампанія Gassco.
- «Набука» (Туркменія і Азербайджан — ЕС, 3300 км)
- Баку — Нова-Філя
- Паўднёва-Каўказскі газаправод
Расійскія магістральныя правіць
- Ніжняя Тура — Перм — Горкі — Цэнтр (больш за 1700 км, 1974 г.)
- Урэнгой — Памары — Ужгарад (4451 км, 1983 г.)
- Ямал — Еўропа (2000 км, 2006 г.)
- Ямал — Еўропа 2 (праектуемы)
- Джубга — Лазаревское — Сочы (166 км, падводны)
- Сахалін — Хабараўск — Уладзівасток
- «Паўднёвы паток» (які будуецца, 900 км, падводны)
- «Блакітны паток» (1213 км, 2003 г., падводны)
- «Паўночны паток» (1200 км, падводны)
- «Сіла Сібіры» (праектуемы)
- «Алтай» (праектуемы, 6700 км)
- «Саюз»
- «Прагрэс»
- «Баваненкава — Ухта»
Гл. таксама правіць
Зноскі
Літаратура правіць
- Кудинов В. И. «Основы нефтегазопромыслового дела», изд. «ИКИ», 2005, 720 стр., ISBN 5-93972-333-0.
- Шаммазов А. М. и др. «История нефтегазового дела России», Москва, «Химия», 2001, 316 стр., УДК 622.276, ББК 65.304.13, ISBN 5-7245-1176-2.
- Шухов В. Г. «Расчёт газопровода» (техническая документация), 1920, Архив Российской академии наук, фонд №1508, опись 1, дело № 18.
- «Промышленное газовое оборудование»: справочник под ред. Е. А. Карякина — 6-е изд., перераб. и доп. — Саратов: Газовик, 2013. — 1280 с.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Газаправод
