Гамініды (Hominidae) — сямейства найболей прагрэсіўных прыматаў, якое паводле тэорыі эвалюцыі ўключае і людзей. Адносіцца да надсямейства чалавекападобных малпаў.

Гамініды

Pan paniscus
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Hominidae Gray, 1825


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  180090
NCBI  9604
EOL  1653
FW  40899

Раней да гамінідаў адносілі толькі людзей і іх вымерлых продкаў. Арангутанаў, гарыл і шымпанзэ вылучалі ў асобнае сямейства пангід, але пры такім азначэнні сямейства пангід становіцца парафілічным, тым часам у сучаснай біялогіі імкнуцца да монафілічных таксонаў. Таму, бальшыня біёлагаў зараз уключаюць арангутанаў у сямейства гамінід у якасці падсямейства Ponginae. Апроч таго, гарыл і шымпанзэ часта ўключаюць у падсямейства Homininae, разам з людзьмі. Менавіта такая класіфікацыя паказаная ніжэй. Адкрытым застаецца пытанне аб класіфікацыі вымерлых гамінід, у тым ліку продкаў чалавека, напрыклад, такіх як чалавек умелы і інш.

Сямейства гамінід дзеліцца на два падсямейства з 4 родамі і 7 сучаснымі відамі:

Між тым, антраполагі часцей адносіць да гамінідаў толькі ўласна людзей і некаторых іх вымерлых продкаў (Australopithecus, Ardipithecus і інш.). Існавалі таксама пераходныя выкапневыя формы паміж імі і іншымі прыматамі (уранапітэк, хунгарапітек і інш.), сістэматыка якіх не вызначаная. Гамініды ў антрапалогіі вылучаюцца на падставе двух простых крытэраў: двуногасць і рэдукцыя зуба-сківічнага апарату (памяншэнне клыкоў, парабалічная форма зубной дугі, скарочаныя сківіцы). Яны таксама адрозніваюцца ад іншых прыматаў буйнейшым мозгам (ад 600 да 2000 мл).

Гл. таксама правіць

Літаратура правіць

  • Цягака Л. І. Гамініды // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5). — С.15
  • Алексеев В. П., Першиц А. И. История первобытного общества. М., 1999; М., 2001;
  • Хрисанфова Е. Н., Перевозчиков И. В. Антропология. М.: Изд-во МГУ, 1999.