Георгій Карлавіч Вагнер

Георгій Карлавіч Вагнер (6 (19) кастрычніка 1908, Спаск-Разанскі, Разанская губерня — 25 студзеня 1995, Масква) — савецкі і расійскі вучоны, філосаф, гісторык мастацтва, доктар мастацтвазнаўства і ганаровы грамадзянін горада Разані. Вядомы даследчык старажытнарускага мастацтва Ноўгарада, Суздаля, Пскова, Кастрамы, Уладзіміра, Разані.

Георгій Карлавіч Вагнер
Дата нараджэння	6 (19) кастрычніка 1908
Месца нараджэння	Спаск-Разанскі, Спаскі павет[d], Разанская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	25 студзеня 1995(1995-01-25) (86 гадоў)
Месца смерці	Масква, Расія
Месца пахавання	Ваганькаўскія могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР  Расія
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	гісторыя мастацтваў[d]
Месца працы	Разанскі дзяржаўны гісторыка-архітэктурны музей-запаведнік[d] Інстытут археалогіі РАН[d]
Навуковая ступень	доктар мастацтвазнаўства
Альма-матар	Разанскае мастацкае вучылішча імя Г. К. Вагнера[d]
Прэміі

Біяграфія

У 1930 годзе скончыў мастацка-педагагічны тэхнікум у Разані. З 1933 года працаваў у Разанскім абласным краязнаўчым музеі. У 1937 годзе быў арыштаваны і правёў дзесяць гадоў у Магаданскіх лагерах, працаваў на залатых капальнях Калымы. У 1947 годзе вярнуўся ў Разань, але праз два гады быў зноў арыштаваны і атрымаў адміністрацыйную спасылку ў Краснаярскі край, дзе працаваў у геалагічных партыях чарцёжнікам. Пасля рэабілітацыі паступіў на працу ў Інстытут археалогіі Акадэміі навук СССР на пасаду старшага лабаранта.

У 1968 годзе прадставіў да абароны кандыдацкую дысертацыю, але яму ў адмысловым парадку (з прычыны выключнай значнасці навуковых прац) была прысуджана ступень доктара мастацтвазнаўства.

Навуковая дзейнасць

Асноўны круг навуковых інтарэсаў — Уладзіміра-Суздальская архітэктура і манументальная скульптура, старажытнаруская скульптура XIV-пачатку XVI стагоддзяў, дойлідства Старажытнай Разані, агульныя пытанні тэорыі мастацтва. Аўтар шэрагу фундаментальных навуковых прац.

Узнагароды

У 1980 годзе ўзнагароджаны залатым медалём Акадэміі мастацтваў СССР. У 1983 годзе атрымаў Дзяржаўную прэмію СССР. У 1992 годзе Разанскім гарадскім саветам прысуджана званне Ганаровага грамадзяніна горада Разані.

Памяць

Імя Г. К. Вагнера ў 1998 годзе прысвоена Разанскаму мастацкаму вучылішчу, якое 4 снежня 2008 года адзначыла сваё 90-годдзе, і Спаскаму гісторыка-археалагічнаму музею.

Надзея Фёдараўна Высоцкая прысвяціла Г. К. Вагнеру сваю кнігу «Жывапіс барока Беларусі».

Публікацыі

• Скульптура Владимиро-Суздальской Руси: Юрьев-Польской. — М.: Наука, 1964.
• Мастера древнерусской скульптуры. Рельефы Юрьева-Польского. — М.: Искусство, 1966. — 144 с.
• Скульптура Древней Руси. XII век. Владимир. Боголюбово. — М.: Искусство, 1969.
• Суздаль: Альбом / Фотографии Ю. В. Несквернова, Ю. Д. Панкова, И. И. Смукровича. — М.: Искусство, 1969. — 144 с. — 50 000 экз.
• Рязань: Альбом / Фотографии А. А. Александрова и Д. В. Белоуса. — М.: Искусство, 1971. — 164 с. — 50 000 экз.
• Белокаменная резьба древнего Суздаля: Рождественский собор: XIII век / Фотограф А. А. Александров. Институт археологии АН СССР. — М.: Искусство, 1975. — 184, [12] с. — (Памятники древнего искусства). — 20 000 экз. (в пер., суперобл.)
• Николай Николаевич Воронин // Средневековая Русь. — М.: Наука, 1976. — С. 3-10.
• «Рязанские достопамятности». — М.: Искусство, 1989.
• Окраинными землями Рязанскими. — М.: Искусство, 1995. — 144 с. — (Дороги к прекрасному). — 3 000 экз. — ISBN 5-210-01322-7.
• Пять лет и ещё один год в Рязанском художественном техникуме: (Клочки воспоминаний): К 95-летию со дня рождения / Вступит. статья Т. Б. Синяевой; Комментарии А. О. Никитина; Рязанский государственный областной художественный музей им. И. П. Пожалостина. — Рязань: Б.и., 2003. — 40 с. — 500 экз. (обл.)

Літаратура

• Вагнер Георгий Карлович: Некролог // Знамя: Спасск. — 1995. — 1 февр.
• Бабий А. Н. Потомок чудотворцев // Благовест. — 1995. — 2. — С. 8.
• Вагнер Георгий Карлович / С. В. Чугунов, А. Н. Бабий // Рязанская энциклопедия: В 2-х томах / Гл. ред. В. Н. Федоткин. — Рязань: Пресса, 1999. — Т. 1. — С. 146.
• Художники Рязанского края XIX—начала XXI веков: Биобиблиографический словарь / ГУК «Рязанский государственный областной художественный музей им. И. П. Пожалостина». Комитет по культуре и туризму Рязанской области. — Рязань: Б.и., 2010. — С. 34-36. — 250 с. — 500 экз. (обл.)

Спасылкі

• Даркевич В. П. Георгий Карлович Вагнер (1908—1995): некролог Архівавана 5 сакавіка 2016.
• Маханько М. А. Вагнер Георгий Карлович в «Православной энциклопедии»
• Панкова Т., Питерский С. Вагнер Георгий Карлович в «Галерее Почётных граждан Рязани»
• Биография Архівавана 2 снежня 2013. на сайте города Спасск-Рязанский
• Биография в базе данных «Репрессированные художники, искусствоведы»
• Биография в базе данных «Воспоминания о ГУЛАГе и их авторы»
• Бабий А. Мои встречи с Г. К. Вагнером Архівавана 25 ліпеня 2017.
• Бабий А., Дудкин В. Он не мыслил себя несвободным Архівавана 25 ліпеня 2017.
• Грубе А. Георгий Карлович Вагнер (к 95-летию) Архівавана 16 лютага 2017. // «Московский журнал», 2003, № 8
• Исакова М. Наш знатный земляк Георгий Карлович Вагнер (к 100-летию со дня рождения) Архівавана 2 снежня 2013.
• Зырянов И. Судьба художника: жизнь и творчество Г. К. Вагнера Архівавана 5 чэрвеня 2011.
• Козлов А. Путь пролёг на Колыму
• Красногорская И. Столетний юбилей Г. К. Вагнера Архівавана 1 снежня 2017.
• Морозова А. Георгий Вагнер и его тюремная исповедь
• Вечер памяти Г. К. Вагнера в «Доме А. Ф. Лосева»
• Иконы вернулись в храм
• Работы Г. К. Вагнера в электронной научной библиотеке «РусАрх»
• Электронная библиотека ВГБИЛ им. М. И. Рудомино — Сочинения Г. К. Вагнера(недаступная спасылка)