Група Вострыкава

Група Вострыкава — узброеная выведгрупа на тэрыторыі БССР у першай палове 1950-х гадоў. Камандзір групы — Цімох Вострыкаў (псеўданім «Карл»).

Група з 4 беларусаў на чале з Цімохам Вострыкавым, які выступаў у якасці эмісара Рады БНР, была скінута на парашутах у ноч з 26 на 27 жніўня 1952 г. над Налібоцкай пушчай у Маладзечанскай вобласці спецслужбамі ЗША. У склад групы таксама ўваходзілі радыст Андрэй Кальніцкі (псеўданім «Джо»), намеснік радыста Міхал Арцюшэўскі (псеўданім «Фін») і агент-разведчык Генадзь Касцюк (псеўданім «Бэн»). Мэтамі групы было правядзенне выведвальнай дзейнасці, збор інфармацыі аб палітычнай сітуацыі ў БССР, настроях грамадзянскага насельніцтва, стасунку да савецкіх уладаў і калектывізацыі. Члены групы павінны былі вербаваць супрацоўнікаў службаў бяспекі ў мэтах прадастаўлення інфармацыі аб іх функцыянаванні, а затым перакідвання да ФРГ, дзе яны павінны былі стаць выкладчыкамі школ выведкі. Акрамя таго, камандзір групы Цімох Вострыкаў атрымаў асабістае даручэнне ад Барыса Рагулі атрымаць інфармацыю пра дзейнасць у Беларусі падпольных арганізацый і збройных атрадаў антысавецкага характару.

Пасля высадкі ў цэнтр было выслана зашыфраванае рыдыёпаведамленне, пасля чаго члены групы падзяліліся. Кальніцкі і Арцюшэўскі павінны былі падрыхтаваць базу ў лясным комплексе, ў той час як астатнія пайшлі да Навагрудка. Там яны атрымалі кантакты ў Мінску, але на мясцовым чыгуначным вакзале ўжо на пачатку верасня Цімох Вострыкаў быў затрыманы супрацоўнікамі МДБ. Пасля гэтага былі знайдзеныя і іншыя члены групы. 11 верасня 1952 Андрэй Кальніцкі быў забіты пры спробе збройнага супраціву супрацоўнікам МДБ прыблізна ў кіламэтры ад в. Клецішча Маладзечанскага раёна. Як пазней казаў Вострыкаў, гэта сталася праз тое, што аб усёй аперацыі ад самага пачатку ведала МДБ, а таксаму таму, што Міхал Арцюшеўскі быў агентам савецкай контрвыведкі.

Пасля суда, які адбыўся 10 — 14 лістапада 1955 года ў Мінску Цімох Вострыкаў і Генадзь Касцюк былі асуджаныя да 25 гадоў пазбаўлення волі. Міхал Арцюшэўскі быў памілаваны ў канцы студзеня 1956 г. ўказам Прэзідыума ВС СССР.

Гл. таксама

• Беларуская Народная Партызанка
• Група Мікуліча
• Цімох Вострыкаў
• Генадзь Касцюк

Літаратура

• Валаханович И. А. Антисоветское подполье на территории Беларуси в 1944—1953 гг. — Мн., 2002.
• Антысавецкія рухі ў Беларусі. 1944—1956. Даведнік, — Мінск, 1999. ISBN 985-6374-07-3