Даніэль Канеман

Даніэль Канеман (англ.: Daniel Kahneman, іўр.: דניאל כהנמן, 5 сакавіка 1934, Тэль-Авіў — 27 сакавіка 2024) — ізраільска-амерыканскі псіхолаг, адзін з заснавальнікаў псіхалагічнай эканамічнай тэорыі і паводніцкіх фінансаў, у якіх аб'яднаныя эканомікс і кагнітівістыка для тлумачэння ірацыянальнасці адносін чалавека да рызыкі ў прыняцці рашэнняў і ў кіраванні сваімі паводзінамі. Знакаміты дзякуючы сваёй працы, выкананай сумесна з Амосам Тверскі і іншымі аўтарамі, па ўсталяванні кагнітыўнай асновы для агульных чалавечых памылак ў выкарыстанні эўрыстыкі, а таксама для развіцця тэорыі перспектыў; лаўрэат Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (2002) «за ўжыванне псіхалагічнай методыкі ў эканамічнай навуцы, асабліва — пры даследаванні фарміравання меркаванняў і прыняцця рашэнняў ва ўмовах нявызначанасці» (сумесна з В. Смітам), нягледзячы на тое, што даследаванні праводзіў як псіхолаг, а не як эканаміст.

Даніэль Канеман
іўр.: דניאל כהנמן
Дата нараджэння	5 сакавіка 1934(1934-03-05)
Месца нараджэння	Тэль-Авіў, Ізраіль
Дата смерці	27 сакавіка 2024(2024-03-27) (90 гадоў)
Грамадзянства	Ізраіль  ЗША
Жонка	Anne Treisman[d]
Род дзейнасці	псіхолаг, эканаміст, выкладчык універсітэта, эсэіст, аўтар
Навуковая сфера	кагнітыўная псіхалогія[d], паводзінская эканоміка[d], псіхалогія і эканоміка
Месца працы	Яўрэйскі ўніверсітэт у Іерусаліме Center for Advanced Study in the Behavioral Sciences[d] Універсітэт Брытанскай Калумбіі Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі Прынстанскі ўніверсітэт
Альма-матар	Яўрэйскі ўніверсітэт у Іерусаліме (1954) Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі (1961) Старшая школа Яўрэйскага ўніверсітэта[d]
Навуковы кіраўнік	Susan M. Ervin-Tripp[d]
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША (2024) Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук (2024) Венгерская акадэмія навук (2024) Амерыканскае філасофскае таварыства (2024) Таварыства эксперыментальных псіхолагаў[d] Каралеўская акадэмія эканамічных і фінансавых навук[d] Эканаметрычнае таварыства[d] (2024)
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па эканоміцы (2002) Leontief Prize for Advancing the Frontiers of Economic Thought[d] (2010) Глабальная эканамічная прэмія[d] (2012) прэмія імя Гравемаера[d] (2003) William James Fellow Award[d] (1989) APA Award for Outstanding Lifetime Contributions to Psychology[d] (2007) Talcott Parsons Prize[d] (2011) 50 Most Influential[d] (2011) 50 Most Influential[d] (2012) APA Award for Distinguished Scientific Contributions to Psychology[d] (1982) заслужаны член Амерыканскай эканамічнай асацыяцыі[d] (2011) CSS Fellow[d] член Эканаметрычнага таварыства[d] (1993) Fellow of the Society of Experimental Psychologists[d] член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук ганаровы доктар Вюрцбургскага ўніверсітэта[d] (2004) honorary doctor of the Yale University[d] (2014) Clarivate Citation Laureate[d] (2002) Howard Crosby Warren Medal[d] (1995) Kampé de Fériet Award[d] (2006) ганаровы доктар
Сайт	scholar.princeton.edu/… (англ.)
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Канеман нарадзіўся ў Тэль-Авіве, правёў свае дзіцячыя гады ў Парыжы, пераехаў у Палесціну ў 1946 годзе. Атрымаў ступень бакалаўра матэматыкі і псіхалогіі ў Яўрэйскім універсітэце ў Іерусаліме ў 1954 годзе, пасля чаго працаваў у Арміі абароны Ізраіля, у асноўным у псіхалагічным аддзеле. Падраздзяленне, у якім ён служыў, займалася адборам і тэставаннем прызыўнікоў. Канеман распрацоўваў інтэрв'ю для ацэнкі асобы.

Пасля звальнення з войска Канеман вярнуўся ў Яўрэйскі ўніверсітэт, дзе праслухаў курсы логікі і філасофіі навукі. У 1958 годзе пераехаў у Злучаныя Штаты Амерыкі і атрымаў ступень доктара філасофіі па псіхалогіі ў Каліфарнійскім універсітэце, Берклі ў 1961 годзе.

З 1969 года супрацоўнічаў з Амосам Тверскі, які па запрашэнні Канемана чытаў у Яўрэйскім універсітэце лекцыі аб ацэнцы верагоднасці падзей.

Працаваў у Прыстанскім універсітэце, а таксама ў Яўрэйскім універсітэце. Уваходзіў у рэдакцыйны савет часопіса «Economics and Philosophy».