Джон Фіцджэралд[18] Кенэдзі, вядомы як JFK (29 мая 1917 — 22 лістапада 1963) — 35-ы прэзідэнт ЗША (20 студзеня 1961 — 22 лістапада 1963). Кенэдзі — першы прэзідэнт ЗША-каталік, першы прэзідэнт, які нарадзіўся ў XX стагоддзі. Амаль трохгадовае прэзідэнцтва Кенэдзі, перапыненае яго загадкавым забойствам (падазраваны ў злачынстве Лі Харві Освальд). Кубінскі ракетны крызіс, аперацыя ў заліве Свіней, дагавор аб забароне ядзерных выпрабаванняў, стварэнне Корпуса міру, пачатак касмічнай гонцы, будаўніцтва Берлінскай сцяны, закон аб пашырэнні гандлю па больш нізкіх тарыфах, рух за грамадзянскія правы, «Новая памежная» айчынная праграма, і адмена смяротнага пакарання ў акрузе Калумбія, эканамічнымі рэформамі, сярод якіх было вяртанне права выпуску дзяржаўнай валюты амерыканскаму казначэйству замест федэральнай рэзервовай сістэмы (указ 11110) — ўсё адбылося падчас яго прэзідэнцтва. Кенэдзі таксама пазбягаў якога-небудзь значнага павелічэння амерыканскай прысутнасці ў В’етнаме, адмаўляючыся адпраўляць баявыя часткі і падтрымліваючы ўзровень вайсковых дарадцаў на узроўні 16 000, у параўнанні з 536 000 войскоўцаў падчас яго пераемніка Ліндана Джонсана ў 1968 годзе.

Джон Кенэдзі
англ.: John F. Kennedy[1]
28-ы абраны прэзідэнт ЗША[d]
8 лістапада 1960 — 20 студзеня 1961
Папярэднік Дуайт Дэйвід Эйзенхаўэр
Пераемнік Рычард Мілхаўс Ніксан
35-ы Прэзідэнт ЗША
20 студзеня 1961 — 22 лістапада 1963
Папярэднік Дуайт Дэйвід Эйзенхаўэр
Пераемнік Ліндан Бэйнс Джонсан
член Палаты прадстаўнікоў ЗША
3 студзеня 1947 — 3 студзеня 1953
Папярэднік James Michael Curley[d]
Пераемнік Tip O'Neill[d]
Сенатар ЗША
3 студзеня 1953 — 3 студзеня 1955
Папярэднік Henry Cabot Lodge Jr.[d]
Сенатар ЗША
3 студзеня 1955 — 3 студзеня 1957
Сенатар ЗША
3 студзеня 1957 — 3 студзеня 1959
Сенатар ЗША
3 студзеня 1959 — 22 снежня 1960
Пераемнік Benjamin A. Smith II[d]
Нараджэнне 29 мая 1917(1917-05-29)[2][3][…]
Смерць 22 лістапада 1963(1963-11-22)[4][2][…] (46 гадоў)
Месца пахавання
Род Кенэдзі[d][9][6]
Імя пры нараджэнні John Fitzgerald Kennedy[1]
Бацька Джозеф Кенэдзі[d][10]
Маці Rose Kennedy[d][10]
Жонка Жаклін Кенэдзі[10][11][…]
Дзеці John F. Kennedy Jr.[d][10], Patrick Bouvier Kennedy[d][12][10], Arabella Kennedy[d][12] і Caroline Kennedy[d][12][10]
Веравызнанне каталіцтва[6][13]
Партыя
Член у
Адукацыя
Дзейнасць палітык, журналіст, дзяржаўны дзеяч, пісьменнік, ваенна-марскі афіцэр, anti-communist
Аўтограф Выява аўтографа
Прыналежнасць ЗША
Род войскаў Ваенна-марскія сілы ЗША[15][16]
Званне лейтэнант[15][16], малодшы лейтэнант[d][16] і энсін[d][16]
Бітвы
Узнагароды
Сайт whitehouse.gov/ab… (англ.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Знаходжанне Кенэдзі па пасадзе таксама адзначана высокай напружанасцю у адносінах з камуністычнымі дзяржавамі, у прыватнасці на Кубе. Аперацыя ў красавіку 1961 года ў заліве Свіней з намерам звергнуць дыктатара краіны Фідэля Кастра на працягу трох дзён была сарвана кубінскімі ўзброенымі сіламі. Яго адміністрацыя неўзабаве адхіліла планы Аб’яднанага камітэта начальнікаў штабоў арганізаваць ілжывыя дыверсійныя атакі на амерыканскай зямлі, каб атрымаць грамадскае адабрэнне для вайны супраць Кубы. У кастрычніку 1962 года былі знойдзены размешчаныя на Кубе савецкія балістычныя ракеты, што выклікала перыяд напружанасці, які называюць кубінскім крызісам; на думку многіх гісторыкаў, у той час чалавецтва бліжэй чым калі-небудзь знаходзілася ля пачатку вайны з прымяненнем ядзернай зброі.

Біяграфія

Пасля ваеннай службы ў Ваенна-марской рэзервовай сістэмы Злучаных Штатаў падчас Другой сусветнай вайны, Кенэдзі, як дэмакрат, прадстаўляў 11-ю акругу штата Масачусетс у Палаце прадстаўнікоў з 1947 па 1953 год. Пасля гэтага ён служыў у Сенаце ЗША ад гэтага ж штата з 1953 па 1960 год. Кенэдзі перамог на выбарах 1960 года кандыдата-рэспубліканца Рычарда Ніксана. Ва ўзросце 43 гадоў ён стаў самым маладым прэзідэнтам, абраным на пасаду; і другім самым маладым прэзідэнтам (пасля Тэадора Рузвельта, які ва ўзросце 42 гадоў стаў прэзідэнтам пасля забойства Уільяма Мак-Кінлі). Кенэдзі быў першым чалавекам на пасадзе прэзідэнта, які нарадзіўся ў 20-м стагоддзі. На сённяшні дзень, Кенэдзі — адзіны прэзідэнт-каталік і адзіны прэзідэнт, які выйграў Пулітцэраўскую прэмію за сваю біяграфію Профілі Адвагі.

Кенэдзі быў забіты ў Даласе, штат Тэхас, 22 лістапада 1963 года Лі Харві Освальдам быў арыштаваны ў той дзень і зрабіў некалькі стрэлаў на прэзідэнта з акна шостага паверха Тэхаскага школьнага кнігасховішча. Уладальнік Даласкага начнога клуба Джэк Рубі смяротна параніў Освальда праз два дні ў турэмным калідоры. ФБР і Камісія Уорэна афіцыйна прыйшлі да высновы, што Освальд быў адзіным забойцам, але даклад падвергнуўся рэзкай крытыцы. Абраны Камітэт палаты Прадстаўнікоў ЗША па даследванні забойства пагадзіўся з высновай, што Освальд зрабіў стрэлы, якія і забілі прэзідэнта, але таксама прыйшоў да высновы, што Кэнэдзі быў, верагодна, забіты ў выніку змовы. Большасць амерыканцаў у наш час лічаць, што існавала змова супраць Кенэдзі, і што Освальд не быў адзіным стралком.

Пачынаючы з 1960-х гадоў стала прасочвацца інфармацыя аб прыватным жыцці Кенэдзі. Падрабязная інфармацыя аб праблемах са здароўем Кенэдзі сталі вядомыя з 1990-х гадоў. Даклады ў нявернасці ў шлюбе, якія першапачаткова трымаліся ў сакрэце ад шырокай публікі, таксама сталі вядомыя прэсе. Кенэдзі традыцыйна займае высокае месца ў рэйтынгаў гісторыкаў прэзідэнтаў ЗША.

Гл. таксама

Зноскі

  1. а б Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 19 лістапада 2022.
  2. а б Lundy D. R. John FitzGerald Kennedy // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. John F. Kennedy // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. а б Кеннеди Джон Фицджералд // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 25 лютага 2017.
  5. https://www.jfklibrary.org/learn/about-jfk/life-of-john-f-kennedy/fast-facts-john-f-kennedy#B Праверана 13 чэрвеня 2022.
  6. а б в г д е ё ж з NNDB — 2002. Праверана 13 чэрвеня 2022.
  7. https://www.jfklibrary.org/learn/about-jfk/life-of-john-f-kennedy/fast-facts-john-f-kennedy#A Праверана 13 чэрвеня 2022.
  8. https://ancexplorer.army.mil/publicwmv/index.html#/arlington-national/
  9. Union List of Artist Names — 2019. Праверана 22 мая 2021.
  10. а б в г д е Kindred Britain
  11. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  12. а б в Lundy D. R. The Peerage
  13. а б https://millercenter.org/president/kennedy Праверана 13 чэрвеня 2022.
  14. WorldCat — 1971. Праверана 13 чэрвеня 2022.
  15. а б в г д Biographical Directory of the United States CongressGPO, 1903. Праверана 13 чэрвеня 2022.
  16. а б в г JFK Service TranscriptNaval History & Heritage Command, 2014. Праверана 13 чэрвеня 2022.
  17. а б Biographical Directory of the United States CongressGPO, 1903.
  18. Напісанне Джон Фіцджэралд Кенэдзі (без «ь») дае БЭ ў артыкуле пра ўласна Джона Кенэдзі (Т. 8., С. 232). Аднак, тая ж БЭ дае абодва напісанні — Фіцджэралд і Фіцджэральд, як раўназначныя ў артыкуле пра Элу Фіцджэралд (Т. 16, С. 419) і напісанне Фіцджэральд (з «ь») як адзінае ў артыкуле пра Фрэнсіса Скота Фіцджэральда (Т. 16, С. 419). Такім чынам, абодва варыянты можна ўжываць, пакуль напісанне не будзе пэўна вызначана аўтарытэтнай крыніцай.