Жанна Мікалаеўна Літвіна
Жанна Мікалаеўна Літвіна (нар. 30 жніўня 1954, Мінск) — журналіст, прадзюсар праграм тэлебачання і радыё, першая старшыня Беларускай асацыяцыі журналістаў.
| Жанна Мікалаеўна Літвіна | |
|---|---|
| Род дзейнасці | журналістка |
| Дата нараджэння | 30 жніўня 1954 (69 гадоў) |
| Месца нараджэння | |
| Грамадзянства | |
| Месца працы |
|
| Альма-матар | |
| Узнагароды і прэміі | |
Біяграфія правіць
Нарадзілася 30 жніўня 1954 года ў Мінску. Скончыла факультэт журналістыкі БДУ. Пасля атрымання адукацыі ў 1976—1994 гадах працавала ў структурах Дзяржаўнага камітэта Беларускай ССР па тэлебачанні і радыё (з 1991 па 1994 год — Дзяржаўны камітэт Рэспублікі Беларусь па тэлебачанні і радыё), дзе прайшла ступені ад малодшага рэдактара да галоўнага рэдактара Галоўнай рэдакцыі моладзевай радыёстанцыі «Беларуская маладзёжная» да яе расфармавання ў 1994 годзе, перш чым была звольненая[1]. З 1994 года была генеральным дырэктарам кампаніі «БМ Інформ». У 1995 годзе яна і яе паплечнікі стварылі і кіравалі ўласнай незалежнай інфармацыйна-музычнай станцыяй Радыё 101,2, якую ўлады закрылі ў 1996 годзе[1].
Яе закрыццё падштурхнула Літвіну з’ехаць з краіны, і яна працягнула журналісцкую дзейнасць з Польшчы, каб пазбегнуць ганенняў рэжыму Лукашэнкі. Працавала карэспандэнтам, дырэктарам мінскага офісу радыёстанцыі «Радыё Свабодная Еўропа/Радыё Свабода» з 1994 па 1999 годы.
Літвіна стала сузаснавальнікам і першай старшынёй Беларускай асацыяцыі журналістаў, грамадскай арганізацыі, створанай у 1996 годзе для абароны правоў журналістаў, прасоўвання свабоды слова, грамадскага доступу да інфармацыі і аказання юрыдычнай дапамогі журналістам, якія сталі суб’ектам ціску ўлады на Беларусі.
У 2004 годзе яна заявіла ў Еўрапейскім парламенце падчас сваёй прамовы з нагоды прысуджэння прэміі імя Сахарава Беларускай асацыяцыі журналістаў: «Мы можам змагацца супраць гэтага аўтарытарнага рэжыму, толькі парушаючы дзяржаўную манаполію на інфармацыю, ствараючы сістэму адкрытай інфармацыйнай прасторы, у якой будзе месца для свабоды выказванняў і меркаванняў, месца для дыскусій і форумаў»[2].
Літвіна сышла з пасады кіраўніка Беларускай асацыяцыі журналістаў 25 красавіка 2015 года[3].
Ацэнкі правіць
Аўтары кнігі «Хто ёсць хто ў Беларусі» апісалі яе як «непапраўнага альтруіста, гатовага ахвяраваць дзеля высакароднай справы»[4].
Асабістае жыццё правіць
Узнагароды правіць
- У 2003 годзе атрымала «Залатое пяро свабоды». Яна была ўзнагароджана за журналістыку і «адважны супраціў рэпрэсіям супраць СМІ прэзідэнта Аляксандра Лукашэнка».
- У 2004 годзе ёй была прысуджана прэмія імя Луіса Лайона за сумленне і сумленнасць у журналістыцы.
- У 2008 годзе яна атрымала прэмію Фонду Эберта за правы чалавека[1].
Крыніцы правіць
- ↑ а б в Human Rights Award 2008 (англ.)(недаступная спасылка). Фонд Эберта. Архівавана з першакрыніцы 22 снежня 2008. Праверана 14 сакавіка 2021.
- ↑ Harvey, Odile. Prix Sakharov (фр.)(недаступная спасылка). LeMagazine.info (21 снежня 2004). Архівавана з першакрыніцы 27 верасня 2007. Праверана 14 сакавіка 2021.
- ↑ На старшыню БАЖ абраны Андрэй Бастунец, Радыё Свабода, 25.04.2015
- ↑ Kto jest kim w Białorusi 2000.
- ↑ Kto jest kim w Białorusi 2000.
- ↑ Kto jest kim w Białorusi 2000.
Літаратура правіць
- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.