Жан-Франсуа Шампальён

Жан-Франсуа Шампальён (фр.: Jean-François Champollion; 23 снежня 1790 — 4 сакавіка 1832) — французскі гісторык-арыенталіст і лінгвіст, заснавальнік егіпталогіі.

Жан-Франсуа Шампальён
фр.: Jean-François Champollion
Жан-Франсуа Шампальён. Партрэт працы Леона Канье (1831) (Léon Cogniet 1794 –1880), Луўр, Парыж
Жан-Франсуа Шампальён.
Партрэт працы Леона Канье (1831)
(Léon Cogniet 1794 –1880), Луўр, Парыж
Дата нараджэння 23 снежня 1790(1790-12-23)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 4 сакавіка 1832(1832-03-04)[1][2][…] (41 год)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Jacques Champollion[d]
Жонка Rosine Blanc[d]
Род дзейнасці егіптолаг
Навуковая сфера гісторыя, лінгвістыка, археалогія, егіпталогія
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Antoine Isaac Silvestre de Sacy[d]
Вядомыя вучні Francesco Salvolini[d] і Karl Richard Lepsius[d]
Вядомы як заснавальнік егіпталогіі, які здолеў расшыфраваць егіпецкія іерогліфы
Член у
Узнагароды Кавалер тасканскага ордэна Святога Джузэпэ (Святога Іосіфа)
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дзякуючы праведзенай ім расшыфроўцы тэксту Разецкага каменя 14 верасня 1822 г. зрабілася магчымым чытанне егіпецкіх іерогліфаў і далейшае развіццё егіпталогіі як навукі.

Біяграфічныя звесткі правіць

Вучыўся ў Школе ўсходніх моў у Калеж дэ Франс (1807—09). 3 1809 выкладаў ва ўніверсітэце Грэнобля (з 1818 прафесар). Быў членам Французскага Геаграфічнага таварыства.

Пасля шматгадовай працы над дэшыфроўкай егіпецкіх іерогліфаў у 1822 прачытаў надпіс на Разецкім камені; распрацаваў прынцыпы дэшыфроўкі і вызначыў паслядоўнасць развіцця егіпецкага іерагліфічнага пісьма (іерагліфічнае, іератычнае, дэматычнае). У 1824—26 вывучаў егіпецкія помнікі ў музеях Італіі, потым працаваў хавальнікам Егіпецкага музея ў Луўры. У 1828—30 кіраваў экспедыцыяй у Егіпет, сабраў і скапіраваў шмат егіпецкіх тэкстаў, помнікаў і выяў. У 1831 узначаліў першую ў свеце кафедру егіпталогіі ў Калеж дэ Франс. Склаў першыя граматыку і слоўнік старажытнаегіпецкай мовы.

Гл. таксама правіць

Зноскі

Спасылкі правіць