Забайкальскі фронт

Забайка́льскі фронт (скарочаныя назвы Заб. Ф, Забфронт) (15 верасня 1941 — 9 кастрычніка 1945) — фронт РСЧА падчас Другой сусветнай вайны. Колькасць Забайкальскага фронту на пачатак вайны складала звыш 600 тыс. чалавек.

Забайкальскі фронт
Эмблема УС
Гады існавання	15 верасня 1941 — 9 кастрычніка 1945
Краіна	СССР
Падпарадкаванне	камандуючаму войскамі фронту
Уваходзіць у	Узброеныя Сілы СССР
Тып	фронт
Складаецца з	упраўленне, аб'яднанні, злучэнні, воінскія часці і ўстановы
Колькасць	аб'яднанне
Удзел у	Вялікая Айчынная вайна
Камандзіры
Вядомыя камандзіры	Радзівон Якаўлевіч Маліноўскі

Гісторыя

Забайкальскі фронт утвораны 15 верасня 1941 года на базе Забайкальскай ваеннай акругі.

У жніўні 1945 войскі фронту прынялі ўдзел у стратэгічнай Маньчжурскай аперацыі на хінгана-мукдэнскім накірунку. Спачатку яны пераадолелі бязводныя стэпы Унутранай Манголіі і прыгранічны ўмацаваны раён на калганскім, даланорскім, салуньскім і хайларскім напрамках. Затым, узаемадзейнічаючы з Мангольскай народна-рэвалюцыйнай арміяй разграмілі японскія войскі (44-я і 30-я арміі 3-га фронту, частка сіл 4-й асобнай арміі Квантунскай арміі, Суйюаньская вайсковая група). Пераадолелі хрыбет Вялікі Хінган і 19 жніўня выйшлі на мяжу Чжанцзякоу (Калган), Чэндэ (Жэхэ), Чыфэн, Шэньян (Мукдзен), Чанчунь і Цыцыкар. Пасля спынення японскай арміяй супраціву войскі фронту займаліся раззбраеннем і прыёмам капітуліруючых войскаў праціўніка.

9 кастрычніка 1945 года Забайкальскі фронт быў расфарміраваны. Палявое ўпраўленне фронту рэарганізавана ў ўпраўленне Забайкальска-Амурскай ваеннай акругі, з уключэннем у яго арміі Забайкальскага фронту. Мангольскія злучэнні і часці конна-механізаванай групы вярнуліся ў склад войскаў Мангольскай Народнай Рэспублікі.

Склад

Першапачаткова:

• 17-я армія (СССР)
• 36-я армія (СССР)

У наступным уваходзілі:

• 12-я паветраная армія (СССР) (1 жніўня 1942 г.)
• Забайкальская армія СПА (30 красавіка 1945)
• 39-я армія (СССР) (20 чэрвеня 1945)
• 53-я армія (СССР) (1 ліпеня 1945)
• 6-я гвардзейская танкавая армія (1 ліпеня 1945)
• Конна-механізаваная група генерал-палкоўніка І. А. Пліева (5 ліпеня 1945)

У перыяд Вялікай Айчыннай вайны Забайкальскі фронт накіраваў на савецка-германскі фронт 16 дывізій (11 стралковых, кавалерыйскую, тры танкавыя, мотастралковую) і дзве брыгады (стралковую і артылерыйскую). Усяго — каля 300 тыс. чалавек, больш за 2 тыс. гармат і мінамётаў, звыш 1,4 тыс. танкаў.

Камандаванне

Камандуючыя войскамі:

• генерал-лейтэнант (з мая 1943 г. генерал-палкоўнік) М. П. Кавалёў (ліпень 1941 г. — ліпень 1945 г.)
• Маршал Савецкага Саюза Р. Я. Маліноўскі (ліпень — кастрычнік 1945 г.).

Члены Ваеннага савета:

• карпусны камісар (з снежня 1942 генерал-лейтэнант) К. М. Зімін (верасень 1941 г. - ліпень 1944 г.)
• генерал-маёр К. Л. Сарокін (ліпень 1944 г. — ліпень 1945 г.)
• генерал-лейтэнант А. М. Цеўчанкоў (ліпень — кастрычнік 1945 г.).

Начальнікі штаба:

• генерал-лейтэнант Я. Р. Трацэнка (верасень 1941 г. — ліпень 1945 г.)
• генерал арміі Захараў М. В. (ліпень — верасень 1945 г.).

Мемуары

• «Забайкальскі фронт» Успаміны Баракіна Мікалая Васільевіча Архівавана 5 ліпеня 2017.