Зельзін

Зельзін
Краіна	Беларусь
Вобласць	Брэсцкая
Раён	Пружанскі
Сельсавет	Зеляневіцкі
Каардынаты	52°53′51″ пн. ш. 24°42′14″ у. д.HGЯO
Насельніцтва	▼94 чал. (2005);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 1632
Паштовыя індэксы	225156
Аўтамабільны код	1
	Зельзін на Вікісховішчы

Зе́льзін^[1] (трансліт.: Zieĺzin, руск.: Зельзин, ткс. мясц. Зе́льдзень) — вёска ў Пружанскім раёне Брэсцкай вобласці. Уваходзіць у склад Зеляневіцкага сельсавета. Знаходзіцца за 54 км на паўночны ўсход ад Пружанаў, 33 км ад чыгуначнай станцыі Ваўкавыск на лініі Баранавічы — Свіслач. Насельніцтва — 59 жыхары (2012), 48 двароў (2005)^[2].

Гісторыя правіць

Падчас знаходжання ў складзе Расійскай імперыі — цэнтр воласці Ваўкавыскага павета Гродзенскай губерні^[3]. Школа, праваслаўная царква і прыход Падароскага дэканату, маёнтак Быхаўцаў^[4]. Пасля здушэння Паўстання 1863 года, у якім бралі ўдзел і Быхаўцы, расійскія ўлады пастанавілі распрадаць частку іх уладанняў — маёнткі Юзафполь і Зельзін. Скрайні тэрмін продажу — 10 снежня 1867 года, у іншым выпадку яны мелі быць канфіскаваныя ў даход дзяржавы^[5]. Адну частку Зельзіна, на 2780 дзесяцін, разам з фальваркамі Лаўрынавічы і Юзэфполь выкупіў род Івановых. Другой часткай, на 426 дзесяцін (разам з фальваркам Церабух, які некалі месціўся на поўдзень ад Зельзіна і на ўсход ад Кру́пы), пад канец XIX ст. валодаў Казімір Брант^[4] (таму гэтая частка стала цяперашней вёскай Брантоўцы). Быхаўцам застаўся фальварак Адамкаў (Адамкова)^[5], побач з Лыскавам. На пачатку XX стагоддзя ў вёсцы было 253 жыхары, у маёнтку — 27 жыхароў.

Падчас знаходжання ў складзе Польскай Рэспублікі — у гміне Лыскаў Ваўкавыскага павета Беластоцкага ваяводства^[6].

З верасня 1939 года — у складзе БССР, з 15 студзеня 1940 года — у Ружанскім, з 25 снежня 1962 года — у Пружанскім раёнах Брэсцкай вобласці (з 8 студзеня да 19 чэрвеня 1954 года — Гродзенскай вобласці). Паводле перапісу 1959 года — 258 жыхароў; у 1970 годзе — 232 жыхары; у 2003 годзе — 106 жыхароў, 53 гаспадаркі.

Транспарт правіць

Аўтамабільная дарога Н536 Ярашэвічы — Зіновічы — Магілёўцы^[7].

Славутасці правіць

Крыжаўзвіжанская царква

Царква ўзвіжання Святога Крыжа (1878)

Страчаная спадчына правіць

Сядзіба (зруйнаваная за савецкім часам)

Зноскі

↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с. ISBN 978-985-458-198-9. (DJVU)
↑ Зельзін // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 4, кн. 2. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — С. 507
↑ Zelzin // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIV: Worowo — Żyżyn (польск.). — Warszawa, 1895. — S. 568.
↑ ^а ^б Zelzin (2) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIV: Worowo — Żyżyn (польск.). — Warszawa, 1895. — S. 568.
↑ ^а ^б Witold Karpyza. Łysków // Ziemia Wołkowyska. — Lębork, 2005.
↑ Зельзін, вёска (нявызн.). Radzima.net (23 жніўня 2012).
↑ Решение Брестского областного исполнительного комитета от 22 декабря 2007 г. №1094 «Об утверждении перечня местных автомобильных дорог Брестской области» (руск.)(недаступная спасылка). Спецпраект «Зона». Валерый Леванеўскі (23 жніўня 2012). Архівавана з першакрыніцы 6 сакавіка 2016. Праверана 4 снежня 2015.

Літаратура правіць

Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 4, кн. 2. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — 608 с.: іл. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0388-7.

Спасылкі правіць

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Зельзін
Зельзін на сайце Глобус Беларусі (руск.)

[1] Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2010.— 318 с. ISBN 978-985-458-198-9. (DJVU)

[givc-2] Зельзін // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 4, кн. 2. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2007. — С. 507

[3] Zelzin // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIV: Worowo — Żyżyn (польск.). — Warszawa, 1895. — S. 568.

[sgkp-4] а ^б Zelzin (2) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XIV: Worowo — Żyżyn (польск.). — Warszawa, 1895. — S. 568.

[karpyza-5] а ^б Witold Karpyza. Łysków // Ziemia Wołkowyska. — Lębork, 2005.

[6] Зельзін, вёска (нявызн.). Radzima.net (23 жніўня 2012).

[7] Решение Брестского областного исполнительного комитета от 22 декабря 2007 г. №1094 «Об утверждении перечня местных автомобильных дорог Брестской области» (руск.)(недаступная спасылка). Спецпраект «Зона». Валерый Леванеўскі (23 жніўня 2012). Архівавана з першакрыніцы 6 сакавіка 2016. Праверана 4 снежня 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]