Зігмунд у кавярні

«Зігмунд у кавярні» (руск.: Зигмунд в кафе) — апавяданне сучаснага расійскага пісьменніка Віктара Пялевіна, напісанае ў 1993 годзе[1].

Зігмунд у кавярні
Жанр апавяданне
Аўтар Віктар Пялевін
Мова арыгінала руская
Дата першай публікацыі 1993
Выдавецтва Вагриус

Змест правіць

Апавяданне «Зігмунд у кавярні» з ранняй творчасці Віктара Пялевіна прымяняе характэрны аўтарскі прыём: гульня з чаканнямі чытача і непрадказальны фінал[2][3]. Падобны прыём сустракаецца і ў іншых яго творах: «Жыццё насякомых», «Пустэльнік і Шасціпалы», «Ніка».

Дзеянне апавядання адбываецца ў венскай кавярні, мяркуючы па апісанні, пачатку XX стагоддзя. У кавярні сядзіць нейкі Зігмунд і ўважліва назірае за навакольнымі яго парамі: дамай і спадаром, якія прыйшлі ў кавярню павячэраць, дзяўчынкай і хлопчыкам, якія гуляюць у куце, гаспадыняй і афіцыянтам, якія змяняюць лямпачку, якая перагарэла. У апавяданні падрабязна апісваюцца дэталі паводзін кожнай пары, а Зігмунд каментуе кожны эпізод кароткім «Ага»[3]. Гэтую фразу ён паўтарае з рознай эмацыянальнай танальнасцю[4]. Дама папракае спадара, што ў сумачку напакаваўся снег. «Ага», — ціха сказаў Зігмунд. Афіцыянт па ўказаннях гаспадыні адкрывае ў падлозе люк і лезе туды; гаспадыня падымаецца ўверх па лесвіцы, пастаўленай афіцыянтам. «Ага! Ага!», — гучна сказаў Зігмунд.

Праз некалькі такіх паўтораў чытач робіць выснову, што наведвальнікам венскай кавярні з'яўляецца заснавальнік псіхааналізу доктар Зігмунд Фрэйд. І тады чытач пачынае тлумачыць звычайныя жыццёвыя эпізоды з пункту гледжання фрэйдызму. Неўзабаве воклічы Зігмунда прыцягваюць увагу навакольных, і яны падыходзяць да яго. Але тут аказваецца, што дадзены Зігмунд — толькі стары папугай у клетцы, пастаўленай у кавярні. Такім чынам, развагі, на якія быў справакаваны чытач, не маглі нарадзіцца ў птушынай галаве[3].

Апавяданне працятае іроніяй набокаўскага тыпу ў адносінах да Фрэйду і яго тэорыі ўсёпранікальнай сексуальнасці. У канцы прыводзіцца фраза пра запаскуджаную клетку, у якой Зігмунду трэба будзе жыць, — гэта, верагодна, насмешка над прыхільнікамі псіхааналізу[3].

Публікацыі правіць

Апавяданне «Зігмунд у кавярні» было ўпершыню апублікавана 30 красавіка 1993 года ў «Незалежнай газеце». Яно таксама ўвайшло ў зборнік 1998 года «Жоўтая страла»[5][6].

Зноскі

  1. Сергей Полотовский, Роман Козак. Пелевин и поколение пустоты. — М., «Манн, Иванов и Фербер», 2012. — ISBN 978-5-91657-304-6
  2. Смирнова О. О. К вопросу о «Чесателе и питателе», или специфика комического в прозе Виктора Пелевина // Вестник Российского университета дружбы народов. Серия: Литературоведение, журналистика. 2012, № 3.
  3. а б в г Десницкий А. С. Поэтика библейского параллелизма. М.: ББИ, 2007. — С. 187—188
  4. Колесникова А. Ю., Крюкова Л. Б. Постмодернистский текст: методический и лингвистический аспекты интерпретации в иноязычной аудитории // Вестник Томского государственного педагогического университета. 2016. 10 (175)
  5. Библиография, Выпуски 1-3. 1999
  6. В. Пелевин. Желтая стрела. М.: Вагриус, 1998, стр. 335.

Спасылкі правіць