Караль Станіслаў Альшэўскі
Караль Станіслаў Альшэўскі (польск.: Karol Stanisław Olszewski; 29 студзеня 1846, Бранішаў-Тарноўскі — 24 сакавіка 1915, Кракаў) — польскі фізік і хімік. З 1888 года быў членам Польскай (Кракаўскай) акадэміі навук.
| Караль Станіслаў Альшэўскі | |
|---|---|
| польск.: Karol Stanisław Olszewski | |
 | |
| Дата нараджэння | 29 студзеня 1846[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 25 сакавіка 1915[3] (69 гадоў) |
| Месца смерці |
|
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | фізік, хімік, урач, прафесар, матэматык, выкладчык універсітэта |
| Навуковая сфера | хімія[6] і фізіка[6] |
| Месца працы | |
| Навуковая ступень | прафесар |
| Альма-матар | |
| Член у | |
| Узнагароды |
 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Біяграфія правіць
Нарадзіўся ў сям’і памешчыка, забітага неўзабаве пасля нараджэння сына ў ходзе Галіцыйскага паўстання. Пасля заканчэння сярэдняй школы, з 1866 па 1872 год вучыўся ў Ягелонскім ўніверсітэце ў Кракаве, потым паступіў у Гайдэльбергскі ўніверсітэт, які скончыў у 1876 годзе. Пасля вяртання ў Кракаў адразу ж стаў дацэнтам у Ягелонскім універсітэце і ўжо ў тым жа 1876 годзе атрымаў вучонае званне прафесара; загадваў спачатку кафедрай агульнай, а потым — неарганічнай хіміі. У 1888 годзе стаў членам-карэспандэнтам Кракаўскай Акадэміі навук, а ў 1869 годзе — акадэмікам.
Большая частка даследаванняў вучонага была прысвечана фізіцы нізкіх тэмператур. У 1883 годзе ён разам з Зыгмунтам Урублеўскім першым атрымаў у вымяральных колькасцях вадкі кісларод. У 1895 годзе першым скандэнсаваў звадкаваны аргон, здолеў таксама атрымаць звадкаваны азот і вадарод, але не здолеў захаваць апошні ў звадкаваным стане. Вызначыў таксама крытычную кропку тэмпературы і ціск пры звадкаванні вадароду, ўдасканаліў абсталяванне для працэса звадкавання. з 1896 па 1905 г. зрабіў некалькі спроб атрымаць звадкаваны гелій, дасягнуў пры гэтым тэмпературы ў некалькі градусаў Кельвіна, займаўся вывучэннем фізічных асаблівасцяў разнастайных скандэнсаваных газаў — метану, цвёрдага азоту. Зрабіў унёсак таксама ў развіццё рэнтгеналогіі — у 1869 годзе, праз год пасля адкрыцця Рэнтгена, атрымаў разам з прафесарам Абалінскім рэнтгенаўскі здымак.
Зноскі
- ↑ Karol Stanisław Olszewski // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
- ↑ Brozović D., Ladan T. Karol Stanisław Olszewski // Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
- ↑ пасмяротна
- ↑ Ольшевский Кароль Станислав // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
Літаратура правіць
- Zdisław Wojtaszek. Olszewski Karol Stanisław. / Polski Słownik Biograficzny/ — T/ XXIV/ — 1979/ — S. 27-30.