Кафзех ((іўрыт: הקפיצה арабскі: القفزة) — пячора ў Ізраілі[1]. Знаходзіцца на паўднёвым усходзе ад горада Назарэт і Тыверыядскага возера, на схіле гары Ха-Кфіца. Тут былі знойдзеныя рэшткі 25 індывідаў блізкаўсходніх неандэртальцаў якія лічацца аднымі з першых сведчанняў выхаду «анатамічна сучасных людзей» за межы Афрыкі[2][3].

Кафзэх
іўр.: הקפיצה, араб. القفزة‎‎
Каардынаты: 32°40′49,80″ пн. ш. 35°17′44,60″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне Ізраіль
Кафзэх (Ізраіль)
Кафзэх
Кафзэх

Археалагічныя раскопкі правіць

Першыя раскопкі пачалі ў пячоры Р Нэвіл, М. Стекелbс ў 1934 годзе, у выніку чаго былі выяўленыя 5 шкілетаў (Кафз'х I — Кафз'х V) у пластах з індустрыяй Левалуа[4]. Працягнуты раскопкі ў пячоры былі ў 1965 годзе (Кафз'х VI — Кафз'х VIII), 1967 годзе (Кафз'х IX — Кафз'х X) і у 1971 годзе (Кафз'х XI)[5].

Усяго ў пячоры Кафзех былі выяўленыя выкапнёвыя рэшткі 25 людзей, якія належаць да больш прагрэсіўнай групы блізкаўсходніх гамінід Схул-Кафзэх, якая прыкметна адрозніваецца ад больш прымітыўных і падобных на еўрапейскіх неандэртальцаў мясцовых знаходак з пячор Табун, Амуд і Кебара[6]. Некаторыя рэшткі, знойдзеныя ў пячоры, могуць быць гібрыдамі неандэртальцаў і чалавека разумнага.

Тэрмалюмінісцэнтны аналіз крэменю з мусцьерскіх слаёў даў ўзрост 92 000 ± 5000 гадоў (Valladas з соавт., 1988). Электронны парамагнітны рэзананс (ESR) даў вынік 130 000-90 000 гадоў[7]. Для шкілета 6 з пячоры Кафзэх уран-ториыевым метадам атрыманы ўзрост каля 80 тыс. гадоў, уран-пратакцініевым метадам — узрост каля 94 тыс. гадоў[8].

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. Erella Hovers. The Lithic Assemblages of Qafzeh Cave. — Oxford University Press, 2009-06-09. — 379 с. — ISBN 9780198043416.
  2. Александр Марков. Первые шаги // Эволюция Человека. Обезьяны, кости и гены.
  3. Гринин Л. Е, Ильин И. В, Коротаев А. В. Универсальная и глобальная история: Эволюция вселенной, земли, жизни и общества. — ООО "Издательство "Учитель", 2012-05-30. — 688 с. — ISBN 9785705732371.
  4. Bernard Vandermeersch: The excavation of Qafzeh, its contribution to knowledge of the Mousterian in the Levant. Bulletin du Centre de recherche français de Jérusalem 10/2, 2002, 65
  5. Ofer Bar Yosef, Bernard Vandermeersch: Premiers hommes modernes et Néandertaliens au Proche-Orient: chronologie et culture. У працы: Jean-Jacques Hublin, A. M. Tillier: Aux origines d'en Homo sapiens. Paris, P. U. F. 1991, 217-250
  6. Кроманьонцы, древний человек, ископаемый человек
  7. Schwarcz, H. P., Grün, R., Vandermeersch, B., Bar-Yosef, O., Valladas, H., Tchernov, E.: ESR dates for the hominid burial site of Qafzeh in Israel. У працы: Journal of Human Evolution, Band 17, 1988, S. 733-737; Valladas, H., Reyss, J. L., Joron, J. L., Valladas, G., Bar-Yosef, O., Vandermeersch, B.: Thermoluminescence dating of Mousterian 'Proto-cro-magnon' remains from Israel and the origin of modern man. У працы: Nature, Band 331, 1988, S. 614-616
  8. Кузьмін Я. В. Синоцентризм налицо. О возрасте зубов Homo sapiens из пещеры Фуянь (Китай)

Літаратура правіць

  • Кафзех — статья из Большой советской энциклопедии.
  • Кафзех (Джебел Кафзех) — статья из Иллюстрированного толкового словаря «Физическая Антропология» — 2013.
  • Алексеев В. П. К обоснованию положения черепов из пещеры Джебел Кафзех в системе гоминид // Вопросы антропологии, 1987, вып. 78, С. 6—13.
  • Рогинский Я. Я., Палестинские и близкие им формы гоминид. В сборнике: Ископаемые гоминиды и происхождение человека, М., 1966.

Спасылкі правіць