Лябеднік
Лябе́днік[4] (Atriplex) — род адна- і шматгадовых травяністых, паўкустовых раслін і кустоў сямейства лебядовых.
| Лябеднік | |||||||||||||||
 Лябеднік раскідзісты (Atriplex patula) | |||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||
|
Atriplex L., 1753, nom. cons. | |||||||||||||||
| Сінонімы | |||||||||||||||
| Тыпавы від | |||||||||||||||
|
Atriplex hortensis
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Батанічнае апісанне правіць
Вышыня да 1 м. Лісце чаргаванае, часта, як і сцёблы, з мучністым налётам. Кветкі ў клубочках, сабраных коласападобныя ці мяцёлчатыя суквецці, песцікавыя преаважна без калякветніка. Плод — аднанасенны арэшак, насенне ў цвёрдай абалонцы доўга захоўваецца ў глебе.
Віды правіць
Паводле базы даных The Plant List (на жнівень 2016) род уключае 258 відаў[5], некаторыя з іх:
- Atriplex cana C.A.Mey.
- Atriplex canescens (Pursh) Nutt.
- Atriplex fera (L.) Bunge
- Atriplex glabriuscula Edmondston
- Atriplex hortensis L. typus[6] — Лябеднік садовы
- Atriplex longipes Drejer
- Atriplex patula L. — Лябеднік раскідзісты
- Atriplex sagittata Borkh. — Лябеднік блішчасты[7]
- Atriplex tatarica L. — Лябеднік татарскі
На Беларусі найбольш пашыраны лябеднік раскідзісты (Atriplex patula); расце на засмечаных месцах, па берагах рэк, каля жылля, цвіце ў ліпені—верасні. Як дэкаратыўную расліну вырошчваюць лябеднік садовы (Atriplex hortensis) з крывава-чырвоным лісцем.
Сінонімы правіць
У сінаніміку роду ўваходзяць наступныя назвы:
Значэнне правіць
Харчовыя, тэхнічныя, кармавыя, лекавыя, дэкаратыўныя расліны. Ёсць ядавітыя і пустазелле.
Аманімія правіць
Лябеднікам часам называюць лебяду.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ У многіх класіфікацыях Лебядовыя разглядаюцца як самастойнае сямейства. Сістэмы класіфікацыі APG, заснаваныя на малекулярным аналізе ДНК, уключаюць яго ў склад сямейства Аксамітнікавыя.
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 21. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Atriplex (англ.). The Plant List. Version 1.1. (21 красавіка 2013). Праверана 4 жніўня 2016.
- ↑ Звесткі пра род Atriplex у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь.. — Минск: «Наука и техника», 1967. — С. 21. — 160 с. — 2 350 экз. - у крыніцы пад сінанімічнай назвай Atriplex nitens
Літаратура правіць
- Лябеднік // Беларуская ССР: Кароткая энцыклапедыя. Т. 2. — Мн.: БелСЭ. 1979.
- Лябеднік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).