Мадонна з безбародым Іосіфам

Мадонна з безбародым Іосіфам (італ.: Sacra Famiglia con san Giuseppe imberbe — Святое Сямейства з безбародым Іосіфам) — адзін з двух твораў Рафаэля, якія засталіся ў Расіі пасля эрмітажных распродажаў 1930-х гадоў.

Рафаэль Санці
Святое Сямейства з безбародым Іосіфам. 1506
італ.: Sacra Famiglia con san Giuseppe imberbe
Матэрыял	палатно
Тэхніка	тэмпера
Памеры	72.5 × 56.5 см
Эрмітаж, г. Санкт-Пецярбург
(інв. ГЭ-91)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Карціна трапіла ў Эрмітаж у XVIII стагоддзі разам са зборам П'ера П'ер Кроза, які набыў яе ў герцага Ангулемскага з вялікай зніжкай, выкліканай тым, што палатно было ў рэстаўрацыйных мэтах перапісана няўмелым мастаком. Наступны перавод на палатно і няўдалыя спробы рэстаўрацыі не лепшым чынам адбіліся на стане твора. Знаўцы XIX — пачатку XX стагоддзя выказвалі сумневы ў яго сапраўднасці, з-за чаго савецкаму ўраду ў 1930-я гады і не ўдалося знайсці на яго замежнага пакупніка.

Апісанне

Немаўля Хрыстос намаляваны сядзячым у складанай, рухомай позе на ўлонні Марыі. Справа ад яе стаіць, абапёршыся на посах, пажылы мужчына з сівымі валасамі; яго погляд скіраваны на немаўля. Мастацтвазнаўцы па традыцыі бачаць у старым Іосіфа, якога было прынята адлюстроўваць пагружаным у глыбокую задуменнасць з нагоды лёсу сына, які адкрыўся яму. Гэта вельмі рэдкі малюнак Іосіфа без барады, адсюль назва карціны — «Мадонна з безбародым Іосіфам».

Інтэр'ер, за якім праз арачны праём бачны фрагмент пейзажу, разам з шэрагам іншых дэталяў (выраз твару немаўля, яго пастава, прычоска Марыі) паказвае на ўплыў Леанарда да Вінчы. Гэта дазваляе адносіць стварэнне твора да ранняга перыяду працы Рафаэля ў Фларэнцыі. Існуе здагадка, што эрмітажнае «Святое сямейства» — адна з некалькіх «мадоннаў», якія па сведчанні Вазары, напісаных Рафаэлем для Гвідабальда да Мантэфельтра падчас кароткіх выездаў у свой ​​родны Урбіна.

Літаратура

• Pierluigi De Vecchi. Raffaello. Rizzoli, Milano 1975.
• Paolo Franzese. Raffaello. Mondadori Arte, Milano 2008.