Ману́л (ад манг.: manuul[1]) (Otocolobus manul, Felis manul) — адзіны від падроду Otocolobus сямейства каціных, часам вылучаюць у асобны род.
Сваю другую назву — кот Паласа — ён атрымаў у гонар нямецкага натураліста Петэра Паласа, які адкрыў манула на ўзбярэжжы Каспійскага мора ў XVIII стагоддзі. Лацінская назва Otocolobus паходзіць ад грэчаскага us, otos — вуха, kolobos — выродлівы, г.зн. «выродлівае вуха».
Вонкава падобны на свойскага ката. Даўжыня цела да 60-65 см, хваста да 30-31 см, маса да 3,5-5 кг. Тулава масіўнае, лапы кароткія і тоўстыя, галава шырокая, сплошчаная, вушы маленькія, круглявыя, шырока расстаўленыя. На тулаве і на хвасце пышная поўсць; хвост адносна кароткі і выглядае «абсечаным». На шчоках пучкі падоўжаных валасоў — бакі. Поўсць на спіне мае 9000 валаскоў на 1 см² даўжынёй 7 см. Афарбоўка буравата- або вохрыста-шэрая з вузкімі папярочнымі палосамі на задняй частцы цела.
Сустракаецца ў арыдных абласцях Цэнтральнай і Сярэдняй Азіі, на Іранскім нагор’і. У горы паднімаецца да 4800 м. Паўсюль рэдкі, месцамі на мяжы знікнення. У Расіі сустракаецца ў Алтайскім краі, Бураціі і ў Чыцінскай вобласці. Унесены ў Чырвоную кнігу Расіі, у Чырвонай кнізе МСАП яго стан ацэнены як блізкі да ўразлівага.
Разводзіцца ў заапарках. На пачатак 1980 года ў заапарках свету ўтрымліваліся 54 манулы. У няволі добра размнажаецца.
Асаблівасці біялогіі
правіць
Трымаецца паасобку. Аснову харчавання складаюць пішчухі і дробныя грызуны. Радзей ловіць зайцоў-талаеў, байбакоў і птушак. Паядае розных насякомых.
Гон праходзіць у лютым, цяжарнасць каля 60 дзён, у прыплодзе 2-6 кацянят, якія нараджаюцца сляпымі, бачаць на 10-12-ы дзень, самастойна паляваць пачынаюць на 3-4-м месяцы жыцця. Палавой спеласці дасягаюць на першым годзе жыцця. Працягласць жыцця да 12 гадоў.
Зноскі
- ↑ Слоўнік іншамоўных слоў : у 2 т. / А. М. Булыка. — Мінск : БелЭн, 1999. — Т. 2 : М-Я. — 1999. — 736 с. — ISBN 985-11-0153-2, С.28
Манул у Маскоўскім заапарку
Кацяня манула ў заапарку ў Швецыі
