Марха́ (руск.: Марха́[1]) — рака ў Азіяцкай частцы Расіі, у Рэспубліцы Саха (Якуція), левы прыток ракі Вілюй (басейн Лены).

Марха
Характарыстыка
Даўжыня 1181 км
Басейн 99 000 км²
Расход вады 360 м³/с (за 160 км ад вусця)
Вадацёк
Выток  
 • Месцазнаходжанне Вілюйскае плато
 • Каардынаты 66°09′01″ пн. ш. 111°19′09″ у. д.HGЯO
Вусце Вілюй
 • Месцазнаходжанне каля сяла Марха
 • Каардынаты 63°27′54,36″ пн. ш. 118°54′18″ у. д.HGЯO
Размяшчэнне
Водная сістэма Вілюй → Лена → мора Лапцевых
Краіна
Рэгіён Якуція
Код у ДВР 18030800412117400016906
physical
Марха
Марха
physical
выток
выток
вусце
вусце
— выток, — вусце
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Даўжыня ракі 1181 км, плошча вадазбору 99 тыс. км². Пачынаецца ва ўсходняй частцы Вілюйскага плато, цячэ па Сярэднесібірскім пласкагор’і і Цэнтральнаякуцкай раўніне. Упадае ў Вілюй у раёне сяла Марха. Высокае веснавое разводдзе і летне-асеннія паводкі. Сярэдні расход вады ў ніжнім цячэнні (за 160 км ад вусця)[2] складае 360 м³/с. Сярэдні аб’ём сцёку 12,309[2] км³/год. Ледастаў ад канца верасня — пачатку кастрычніка да канца мая — пачатку чэрвеня. Зімой перамярзае ў вярхоўі на 7 месяцаў, у нізоўі — на 5 месяцаў. Суднаходная вясной на 984 км да вусця ракі Далдын[3].

Асноўныя прытокі: Маркока (справа), Хання (злева). Сярод прытокаў: Дабаан, Чукука, Улахан-Тааннаах, Далдын, Лахаалаах, Чалбык, Бэс-Айалаах, Кюгюннюю, Сарык-Дэндэ, Мархара, Курунг-Юрэх, Даныра, Алын-Дабаан, Курунг-Юрэх, Накын, Бэс-Юрэх, Мастаах, Кырангда, Маар-Юрэх, Тарын-Юрэх, Таланда і інш.[3]

Зноскі

  1. Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 274. — 538 с. — 100 000 экз. (руск.)
  2. а б Иванов В. В. Марха // Научно-популярная энциклопедия «Вода России» (руск.)
  3. а б Река Марха // Государственный водный реестр РФ

Літаратура правіць

  • Марха // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).
  • Географический энциклопедический словарь: Географические названия / Гл. ред А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев, А. Г. Воронов и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1983. — С. 274. — 538 с. — 100 000 экз. (руск.)

Спасылкі правіць