Марэнавыя

Марэнавыя (Rubiaceae) — сямейства двухдольных раслін парадку Гарычкакветныя (Gentianales), якое ўключае больш за 600 родаў і 10 000 відаў.

Марэнавыя
Іпекакуана (Carapichea ipecacuanha)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Гарычкакветныя Сямейства:  Марэнавыя
Міжнародная навуковая назва
Rubiaceae Juss. (1789), nom. cons.
Тыпавы род
Rubia L.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   34784 NCBI   24966 EOL   4202 GRIN   f:975 IPNI   30032120-2 FW   55784

Віды марэнавых багатыя алкалоідамі (кафеін, хінін, эмецін).

Сінонімы

Aparinaceae Hoffmanns. & Link Asperulaceae Cham. ex Spenn. Cinchonaceae Batsch Coffeaceae Batsch Cynocrambaceae Meisn., nom. illeg. Dialypetalanthaceae Rizzini & Occhioni, nom. cons. Galiaceae Lindl.

Gardeniaceae Dumort. Henriqueziaceae Bremek. Lippayaceae Meisn. Lygodisodeaceae JBartl. Naucleaceae Wernham Operculariaceae Juss. ex Perleb Theligonaceae Dumort., nom. cons.

Экалогія і распаўсюджанне

Прадстаўнікі сямейства сустракаюцца ў асноўным у трапічных краінах, але некаторыя растуць ва ўмераных і халодных абласцях.

Сістэматыка

Сямейства Марэнавыя — адно з пяці найбуйнейшых сямействаў раслін. Да 2009 года ў сямейства ўключаецца ад 611 да 618 родаў і каля 13 500 відаў. У сямействе вылучаюць тры падсямействы Rubioideae, Cinchonoideae і Ixoroideae і звыш 43 трыб. Раней Elmar Robbrecht і Jean-François Manen прапаноўвалі пашырыць падсямейства Cinchonoideae за кошт уключэння ў яго падсямейства Ixoroideae і родаў Coptosapelta, Luculia.

Род Psychotria, які налічвае больш 1900 відаў, з’яўляецца буйнейшым у сямействе і трэцім сярод пакрытанасенных раслін, саступаюым родам Astragalus сямейства Бабовыя (Fabaceae) і Bulbophyllum сямейства Архідныя (Orchidaceae). Пры гэтым яшчэ 29 родаў налічваюць больш 100 відаў. З другога боку, 211 родаў гэтага сямейства з’яўляюцца манатыпнымі і разам яны складаюць больш трэці ўсіх родаў сямейства, але яны ўключаюць менш аднаго працэнта ўсіх відаў.

Падсямействы і трыбы

Сучасная сістэматыка ўключае тры падсямействы Rubioideae, Cinchonoideae і Ixoroideae і 43 трыбы, пры гэтым трыба Coptosapelteae і род Luculia не ўключаецца ні ў адно з падсямействаў.

basal Rubiaceae (59 sp.) Coptosapelteae Bremek. ex S.P.Darwin Luculieae Rydin & B.Bremer

Cinchonoideae Raf. Chiococceae Benth. & Hook.f. Cinchoneae DC. Guettardeae DC. Hamelieae A.Rich. ex DC. Hymenodictyeae Razafim. & B.Bremer Hillieae Bremek. ex S.P.Darwin Isertieae A.Rich. ex DC. Naucleeae DC. ex Miq. Rondeletieae DC. ex Miq. Strumpfieae Delprete & T.J.Motley

Ixoroideae Raf. Airospermeae Kainul. & B.Bremer Alberteae Hook.f. Aleisanthieae Mouly, J.Florence & B.Bremer Augusteae Kainul. & B.Bremer Bertiereae Bridson Coffeeae DC. Condamineeae Hook.f. Cordiereae A.Rich. ex DC. emend. Mouly Cremasporeae Bremek. ex S.P.Darwin Crossopterygeae F.White ex Bridson Gardenieae A.Rich. ex DC. Greeneeae Mouly, J.Florence & B.Bremer Henriquezieae Benth. & Hook.f. Ixoreae Benth. & Hook.f. Jackieae Korth. Mussaendeae Hook.f. Octotropideae Bedd. Pavetteae A.Rich. ex Dumort. Posoquerieae Delprete Retiniphylleae Hook.f. Sabiceeae Bremek. Scyphiphoreae Kainul. & B.Bremer Sherbournieae Mouly & B.Bremer Sipaneeae Bremek. Steenisieae Kainul. & B.Bremer Trailliaedoxeae Kainul. & B.Bremer Vanguerieae A.Rich. ex Dumort.

Rubioideae Verdc. Anthospermeae Cham. & Schltdl. ex DC. Argostemmateae Bremek. ex Verdc. Colletoecemateae Rydin & B.Bremer Coussareeae Hook.f. Craterispermeae Verdc. Cyanoneuroneae Razafim. & B.Bremer Danaideae B.Bremer & Manen Dunnieae Rydin & B.Bremer Gaertnereae Bremek. ex S.P.Darwin Knoxieae Hook.f. Lasiantheae B.Bremer & Manen Mitchelleae Razafim. & B.Bremer & Manen Morindeae Miq. Ophiorrhizeae Bremek. ex Verdc. Paederieae DC. Palicoureeae Robbr. & Manen Perameae Bremek. ex S.P.Darwin Prismatomerideae Y.Z.Ruan Psychotrieae Cham. & Schltdl. Putorieae Rubieae Baill. Schizocoleeae Rydin & B.Bremer Schradereae Bremek. Spermacoceae Cham. & Schltdl. ex DC. Theligoneae Wunderlich ex S.P.Darwin Urophylleae Bremek. ex Verdc.

Роды

Асноўны артыкул: Роды сямейства Марэнавыя

Сямейства ўключае ў сябе больш 600 родаў, некаторыя з іх:

• Alberta E.Mey.
• Alibertia A.Rich. ex DC.
• Asperula L. — Дзярачка
• Callipeltis Stev.
• Carapichea Aubl.
• Cinchona L. — Хіннае дрэва
• Coffea L. — Кафейнае дрэва
• Crucianella
• Cruciata
• Emmenopterys Oliv.
• Gaillonia A.Rich.
• Galium L. — Маруна
• Gardenia J.Ellis — Гардэнія
• Microphysa Schrenk.
• Mitchella L.
• Mitragyna Korth.
• Morelia A.Rich. ex DC., амонім роду паўзуноў Morelia Gray
• Morinda L.
• Pavetta L.
• Phuopsis (Griseb.) Benth. & Hook.f.
• Pinckneya Michx.
• Psychotria L.
• Randia L.
• Remijia DC.
• Rubia L.
• Serissa Comm.
• Sherardia L. — Шэрардыя
• Valantia L.
• Vangueria Juss.

• 
  Alberta magna
• 
  Mitragyna diversifolia. Батанічная ілюстрацыя з кнігі Франсіска Мануэля Бланка «Flora de Filipinas», 1880—1883
• 
  Ophiorrhiza mungos
• 
  Pentas lanceolata

Літаратура

• Мареновые // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Линчевский И. А., Победимова Е. Г., Клоков М. В., Пояркова А. И., Шишкин Б. К. Сем. СLI. Мареновые — Rubiaceae. // Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редактор тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1958. — Т. XXIII. — С. 164—419. — 776 с. — 2 300 экз.

Спасылкі

• Rubiaceae Архівавана 6 верасня 2013. на сайце delta-intkey.com (англ.)
• Henriquezaceae Архівавана 30 лістапада 2007. на сайце delta-intkey.com (англ.)
• Dialypetalanthaceae Архівавана 1 лютага 2009. на сайце delta-intkey.com (англ.)
• Theligonaceae Архівавана 1 лютага 2009. на сайце delta-intkey.com (англ.)
• Naucleaceae Архівавана 30 лістапада 2007. на сайце delta-intkey.com (англ.)
• L. Watson and M.J. Dallwitz (1992 onwards). The families of flowering plants: descriptions, illustrations, identification, information retrieval. Архівавана 3 студзеня 2007. на сайце delta-intkey.com (англ.)
• Марэнавыя: інфармацыя на сайце APWeb (англ.) (Праверана 20 красавіка 2010)