Міжнародны савет музеяў

Міжнародны савет музеяў, ІКОМ (англ.: International Council of Museums, ICOM) — міжнародная неўрадавая арганізацыя. Створана ў 1946 г., мае кансультатыўны статус катэгорыя «А» пры Арганізаці Аб’яднаных Нацый па пытаннях Адукацыі, Навукі і Культуры (ЮНЕСКА).

Міжнародны савет музеяў
ІКОМ
Краіна
Адміністрацыйны цэнтр Парыж, Францыя
Тып арганізацыі грамадская арганізацыя
Кіраўнік Alberto Garlandini[d][3]
Заснаванне
Дата заснавання 1946
Узнагароды
Ordem do Mérito Cultural
icom.museum
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Згодна Статуту 1989 г., мэтамі савета з’яўляюцца:

  • арганізацыя супрацоўніцтва і ўзаемадапамогі паміж музеямі і прафесійнымі работнікамі музеяў розных краін;
  • прадстаўленне і абарона інтарэсаў усіх прафесіяналаў музейнай справы;
  • развіццё і распаўсюджванне ведаў у галіне музеялогіі і іншых дысцыплін, звязаных з дзейнасцю музеяў;
  • прапаганда важнасці ролі музеяў і музейных супрацоўнікаў ва ўмацаванні сяброўства і ўзаемапаразумення паміж народамі.

Сяброўства ў савеце можа быць індывідуальным (для фізічных асоб) і калектыўным (для арганізацый). Асобам альбо ўстановам, якія дапамагаюць і спрыяюць рабоце савета, прысвайваецца статус дабрачынных сябраў, а асобам, якія аказалі выключныя паслугі савету і развіццю музейнай справы ў міжнародным маштабе, надаецца званне ганаровага сябра. Акрамя Статута, сябры савета кіруюцца ў сваёй дзейнасці Кодэксам прафесійнай этыкі, прынятым на XV Генеральнай асамблеі ў Буэнас-Айрэсе (Аргенціна, 1986).

Структура ІКОМ правіць

Арганізацыйны падмурак Міжнароднага савета музеяў на 2018 год утвараюць 119 нацыянальных камітэтаў, якія забяспечваюць у сваіх краінах яго праграму, і 30 міжнародных музейна-галіновых камітэтаў, у якіх сумесна працуюць прадстаўнікі розных дзяржаў.

Міжнародныя камітэты распрацоўваюць праблемы функцыяніравання музеяў пэўнага профіля (камітэты па мастацкіх, прыродазнаўчых, навукова-тэхнічных, літаратурных, рэгіянальных музеях, па музеях і калекцыях археалогіі, гісторыі, этнаграфіі, нумізматыке, егіпталогіі, прыкладнога і сучаснага мастацтва, касцюма, шкла, музычных інструментаў) і якога-небудзь напрамка дзейнасці музеяў (камітэты па дакументацыі, адукацыі і выхаванню, абмену выстаўкамі, архітэктуры і музейнай тэхнікі, аўдыёвізуальных сродках і новых тэхналогіях, кансервацыі і рэстаўрацыі, пазамузейнай рабоце і сувязях з грамадскасцю, бяспецы музеяў, музеялогіі, падрыхтоўцы музейных кадраў).

Структурнай часткай савета з’яўляюцца прыраўнаваныя да міжнародных камітэтаў міжнародныя асацыяцыі (музеяў вайсковай гісторыі і зброі, сельскай гаспадаркі, транспарту, кнігі, тэатральнага мастацтва, пад адкрытым небам, краін Карыбскага басейна, па каардынацыі развіцця паўднёва-афрыканскіх музеяў, канфедэрацыя архітэктурных музеяў, кангрэс марскіх музеяў, рух за новую музеялогію), а таксама 6 (на 2018 год) рэгіянальных саюзаў (краін Азіі і Ціхага акіяна, краін Лацінскай Амерыкі і Карыбскага басейна, краін Заходняй Афрыкі і інш.).

Найвышэйшы кіраўнічы ворган Міжнароднага савета музеяў — Генеральная асамблея, якая склікаецца адзін раз на тры гады альбо экстраардынарна. Чарговыя асамблеі праводзяцца ў апошнія дні работы вышэйшага рэкамендальнага воргана — Генеральнай канферэнцыі. Генеральная асамблея прыймае Статут, рэзалюцыі па розных пытаннях, праграму і бюджэт арганізацыі на тры гады, абірае Выканаўчы савет, які збіраецца тры разы на год і каардынуе работу Міжнароднага савета музеяў у перапынку паміж сесіямі Генеральна асамблеі. У якасці дарадчага воргана існуе Кансультацыйны камітэт, які складаецца з прадстаўнікоў нацыянальных і міжнародных камітэтаў, міжнародных асацыяцый і рэгіянальных агенцтваў. Бягучую працу ажыццяўляе Сакратарыят на чале з генеральным сакратаром, які працуе на кантрактнай аснове па прызначэнні Выканаўчага савета. Пры Сакратарыяце існуе Цэнтр інфармацыі па музеялогіі UNESCO-ICOM, карыстацца якім дазволена ўсім сябрам Міжнароднага савета музеяў. Асноўнымі крыніцамі існавання апошняга з’яўляюцца паступленні ад ўнёскаў сяброў, продажы выданняў, рэалізацыі спецпраектаў і праграм, субсідыі міжнародных арганізацый, ахвяраванні.

Штаб-кватэра савета знаходзіцца ў Парыжы, у якасці афіцыйных моў выкарыстоўваецца англійская і французская.

Савет выдае штоквартальны часопіс «Museum International» Архівавана 17 кастрычніка 2018. і бюлетэнь «Навіны Міжнароднага савета музеяў», нацыянальныя і міжнародныя камітэты выдаюць уласныя інфармацыйныя бюлетэні і профільныя выданні.

Удзел Рэспублікі Беларусь правіць

Першапачаткова беларускія музеі былі прадстаўлены ў Міжнародным савеце музеяў трыма калектыўнымі членамі (Дзяржаўны музей БССР, Дзяржаўны мастацкі музей БССР, Белдзяржмузей гісторыі Вялікай Айчыннай вайны) у складзе Савецкага камітэта, утворанага ў 1957 г. З 1999 г. існуе Беларускі нацыянальны камітэт Міжнароднага савета музеяў, які ў сваёй дзейнасці кіруецца міжнародным Статутам і Кодэксам прафесійнай этыкі, а таксама нацыянальным статутам арганізацыі.

Беларускі нацыянальны камітэт рэгулярна праводзіць паседжанні, на якіх разглядаюцца праблемы нацыянальнага музейнага будаўніцтва. У перапынках паміж паседжаннямі работа каардынуецца сакратарыятам, абіраемым на тры гады. Беларускі нацыянальны камітэт выдае інфармацыйны бюлетэнь, дзе друкуе матэрыялы пра найважнешыя пытанні жыцця музеяў краіны, справаздачы беларускіх прадстаўнікоў аб ўдзеле ў міжнародным музейным супрацоўніцтве, артыкулы і рэфераты замежных спецыялістаў.

Спасылкі правіць

  1. (unspecified title) Праверана 22 мая 2022.
  2. https://ich.unesco.org/en/accredited-ngos-00331 Праверана 29 студзеня 2023.
  3. https://icom.museum/en/news/alberto-garlandini-appointed-new-icom-president/