Мікалай Аляксандравіч Шчорс

Мікалай Аляксандравіч Шчорс (25.5(6.6).1895, Сноўск — 30 жніўня 1919, каля вёскі Бялошыца, Карасценскі раён, Жытомірская вобласць, пахаваны ў Самары) — удзельнік Грамадзянскай вайны 1918—1920 гадоў. Член Камуністычнай партыі з 1918 года.

Мікалай Аляксандравіч Шчорс
руск.: Николай Щорс
Род дзейнасці	ваенны
Дата нараджэння	25 мая (6 чэрвеня) 1895
Месца нараджэння	Сноўск, Вялікашчымельская воласць[d], Гараднянскі павет[d], Чарнігаўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	30 жніўня 1919(1919-08-30) (24 гады)
Месца смерці	Білашыці, Шчорскаўскі сельсавет[d], Корасценскі раён, Карасценская акруга[d], Валынская губерня, Украінская Народная Рэспубліка
Месца пахавання	Гарадскія могілкі Самары[d]
Грамадзянства	РСФСР
Жонка	Fruma Rostova-Shchors[d]
Альма-матар	National Military Medical Clinical Center "Main Military Clinical Hospital"[d]
Партыя	КПСС
Прыналежнасць	УССР
Бітвы/войны	Першая сусветная вайна Рэвалюцыя і Грамадзянская вайна ва Украіне 1919 Soviet invasion of Ukraine[d]
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і паравознага машыніста. Скончыў ваенна-фельчарскую школу ў Кіеве (1914) і паскораны курс Віленскага ваеннага вучылішча ў Палтаве (1916). Удзельнік Першай сусветнай вайны 1914-1918, спачатку ваенны фельчар, затым малодшы афіцэр на Паўднёва-Заходнім фронце, у 1917 годзе падпаручнік. Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі вярнуўся на радзіму і ў лютым 1918 года. У Сноўску стварыў партызанскі атрад, у сакавіку — красавіку камандаваў аб’яднаным атрадам Навазыбкаўскага павета, які ў складзе 1-й рэвалюцыйнай арміі ўдзельнічаў у баях з кайзераўскімі войскамі. У верасні 1918 года сфармаваў ў раёне Унечы з асобных партызанскіх атрадаў 1-ы Украінскі савецкі полк імя Багуна. У кастрычніку — лістападзе камандаваў Багунскім палком, з лістапада 1918 года — 2-й брыгадай 1-й Украінскай савецкай дывізіі (Багунскі і Тарашчанскі палкі), якая вызваліла Чарнігаў, Кіеў і Фастаў ад войскаў Украінскай дырэкторыі. 5 лютага 1918 года Шчорс быў прызначаны камендантам Кіева і ўзнагароджаны Часовым рабоча-сялянскім урадам Украіны ганаровай зброяй. З 6 сакавіка па 15 жніўня 1919 года Шчорс камандаваў 1-й Украінскай савецкай дывізіяй, якая ў ходзе наступу захапіла, разбіўшы Армію УНР пад Жытомірам, Вінніцай, Жмерынкай, разбіла галоўныя сілы Арміі УНР у раёне Сарны — Роўна — Броды — Праскураў, а затым летам 1919 года абаранялася ў раёне Сарны — Наваград-Валынскі — Шапятоўка ад войскаў Польшчы і Арміі УНР, але была вымушана адыходзіць на ўсход. З 21 жніўня 1919 года Шчорс — камандзір 44-й стралковай дывізіі (у яе улілася 1-я Украінская савецкая дывізія), якая абараняла Карасценскі чыгуначны вузел, што забяспечыла эвакуацыю Кіева і выхад з акружэння Паўднёвай групы 12-й арміі. Знаходзячыся на перадавых Багунскага палка, Шчорс быў забіты.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).