Мікалай Канстанцінавіч Шут

Мікалай Канстанцінавіч Шут
Мікалай Канстанцінавіч Шут
Дата нараджэння	30 снежня 1916
Месца нараджэння	Плешчаніцы, Плешчаніцкая воласць[d], Барысаўскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	30 сакавіка 1977 (60 гадоў)
Месца смерці	Ціраспаль, Малдаўская ССР, СССР;
Альма-матар	Пухавіцкая сярэдняя школа;
Грамадзянства	СССР;
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	авіяцыя
Гады службы	1938—1949
Званне	Маёр ВПС СССР
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна; Савецка-японская вайна

Мікалай Канстанцінавіч Шут (30 снежня 1916 — 30 сакавіка 1977) — лётчык-знішчальнік, маёр, Герой Савецкага Саюза.

Біяграфія правіць

Нарадзіўся 30 снежня 1916 ў вёсцы Плешчаніцы Мінскай губерні^[1] у сям’і служачага. Скончыў Рагачоўскую прафтэхшколу металістаў, аўташколу ў Бабруйску і рабфак пры Мінскім медыцынскім інстытуце. З 1936 г. працаваў на Мінскай кандытарскай фабрыцы «Камунарка». Скончыў Мінскі аэраклуб. У 1938 годзе быў прызваны ў Чырвоную Армію. У тым жа годзе, скончыўшы Барысаглебскую ваенную авіяцыйную школу лётчыкаў, стаў лётчыкам-знішчальнікам.

У 1939 годзе быў накіраваны на Далёкі Усход. На знішчальніку І-16 удзельнічаў у паветраных баях у раёне ракі Халхін-Гол.

Вялікая Айчынная вайна правіць

Са снежня 1941 года ваяваў на Крымскім, з мая 1942 года — на Паўднёвым, з сакавіка 1943 года — на Варонежскім, з ліпеня 1943 года — на Стэпавым, з кастрычніка 1943 года — на 2-м Украінскім, з ліпеня 1944 года — на 1-м Украінскім франтах.

Першыя паветраныя баі правёў на Керчанскім паўвостраве ў якасці камандзіра звяна. Летам 1943 года старшы лейтэнант Шут камандаваў эскадрылляй 270-га знішчальнага авіяцыйнага палка.

Да верасня 1943 года памочнік камандзіра 270-га знішчальнага авіяцыйнага палка па паветрана-стралковай службе 203-й знішчальнай авіяцыйнай дывізіі 1-га Штурмавога Авіяцыйнага Корпуса 5-й Паветранай Арміі Стэпавага фронту старшы лейтэнант Шут зрабіў 315 баявых вылетаў, правёў 86 паветраных баёў, асабіста збіў 14 і ў групе 1 самалёт праціўніка^[2].

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 4 лютага 1944 года за ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з нямецкімі захопнікамі і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства старэйшаму лейтэнанту Шут Мікалаю Канстанцінавічу прысвоена званне Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка»^[2]^[3].

Вялікую Айчынную вайну скончыў у небе Берліна і Прагі.

Савецка-японская вайна правіць

У жніўні-верасні 1945 года ўдзельнічаў у савецка-японскай вайне. Ваяваў на 1-м Далёкаўсходнім фронце, быў памочнікам камандзіра 281-га асобнага транспартнага авіяцыйнага палка па паветрана-стралковай службе. Удзельнічаў у Харбіна-Гірынскай аперацыі (руск.) (бел.^[4].

Пасляваенны час правіць

У 1945 годзе скончыў Ліпецкія вышэйшыя лётна-тактычныя курсы. Камандаваў авіяэскадрылляй ВПС на Далёкім Усходзе. З 1947 года — намеснік камандзіра авіяэскадрыллі (Закаўказская (руск.) (бел. і Адэская ваенныя акругі). З мая 1949 года маёр М. К. Шут — у запасе. У 1950—1959 гадах жыў у Беларусі — у вёсцы Пухавічы, працаваў загадчыкам клубам. Затым пераехаў у Малдову ў горад Ціраспаль, працаваў шафёрам.

Памёр 30 сакавіка 1977 года. Пахаваны на могілках «Далёкія» у Ціраспалі.

Узнагароды правіць

Медаль «Залатая Зорка» (04.02.1944)^[2];
ордэн Леніна (04.02.1944);
два ордэны Чырвонага Сцяга (22.07.1943^[5]; 25.12.1943);
ордэн Аляксандра Неўскага (22.10.1944)^[6];
медалі.

Памяць правіць

У Ціраспалі ўстаноўлена мемарыяльная дошка Герою.

Зноскі

↑ Цяпер Лагойскі раён, Мінская вобласць
↑ ^а ^б ^в Узнагародны ліст у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа».
↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому составу военно-воздушных сил Красной Армии» от 4 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 17 февраля (№ 10 (270)). — С. 1
↑ Герои страны: Шутт Николай Константинович.
↑ Наградные документы у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа».
↑ Наградные документы у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа».

Літаратура правіць

Бодрихин Н. Г. Советские асы. — М.: ЗАО КФК «ТАМП», 1998.
Быков М. Ю. Асы Великой Отечественной. — М.: «Яуза; ЭКСМО», 2007.
Красовский С. А. Жизнь в авиации. — Минск: Беларусь, 1978.
Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.

Спасылкі правіць

Мікалай Канстанцінавіч Шут на сайце «Героі краіны»

Шутт Николай Константинович (нявызн.). Борисоглебское высшее военное авиационное училище лётчиков имени В. П. Чкалова. Праверана 12 красавіка 2014.
Шутт Николай Константинович (нявызн.)(недаступная спасылка). Плещеницы.by. Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2017. Праверана 13 красавіка 2014.

[Цяпер-1] Цяпер Лагойскі раён, Мінская вобласць

[нлГСС-2] а ^б ^в Узнагародны ліст у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа».

[3] Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому составу военно-воздушных сил Красной Армии» от 4 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 17 февраля (№ 10 (270)). — С. 1

[4] Герои страны: Шутт Николай Константинович.

[5] Наградные документы у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа».

[6] Наградные документы у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа».

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]