Мікалай Рэй
Мікалай Рэй (польск.: Mikołaj Rey; 4 лютага 1505, мяст. Жураўна каля г. Галіч, Украіна — паміж 8.9. і 4.10.1569) — польскі пісьменнік, першы з вядучых прадстаўнікоў рэнесансавай літаратуры ў Польшчы.
| Мікалай Рэй | |
|---|---|
| польск.: Mikołaj Rej | |
 | |
| Асабістыя звесткі | |
| Дата нараджэння | 4 лютага 1505[1][2] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 1569[3][4][…] ці 4 кастрычніка 1569[5] (64 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Дзеці | Крыштаф Рэй[d], Анджэй Рэй[d] і Мікалай Рэй[d] |
| Альма-матар | |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | паэт, перакладчык, пісьменнік, палітык, музыкант |
| Мова твораў | польская |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Вучыўся ў Скальбмежы, Львове, Кракаўскім універсітэце (1517-19). Служыў сакратаром пры двары ваяводы А. Тэнчынскага (1525-30), дэе пазнаёміўся з ідэямі Рэфармацыі і стаў кальвіністам. Асеў на вёсцы, але актыўна ўдзельнічаў у грамадскім жыцці, выступаў на сеймах 1540-42, 1558-59, 1569.
Большасць твораў напісаў на ўзор сучаснай яму замежнай л-ры, але запазычаную форму насычаў актуальным польскім зместам. Першы з буйных твораў Мікалая Рэя — сатырычны дыялог «Кароткая гутарка паміж трыма асобамі: Панам, Войтам і Плябанам» (1543) — звязаны з праграмай палітычнага шляхецкага руху «Экзекуцыя» за ўраўнаванне шляхты ў правах з магнатамі. Пратэстанцкія перакананні антыкаталіцкія і антыцаркоўныя матывы знайшлі адлюстраванне ў драме «Купец» (1549), зборніку пропаведзей «Пастыла» (1557). Спробы паказаць вобраз ідэальнага чалавека — у вялікай (10 тыс. вершаў) дыдактычна-алегарычнай паэме «Сапраўдны паказ жыцця пачцівага чалавека» (1558) і празаічнай кнізе «Зярцала» (1568). Паводле аўтара, гэта ідэал не толькі добрага сем'яніна, ветлівага гаспадара, але і шляхціца-грамадзяніна. Мікалай Рэй таксама напісаў зборнікі сатырычных эпіграм «Звярынец» і жартоўных вершаў, анекдотаў, баек «Забаўныя гісторыі» (абодва 1562). Мова яго твораў жывая, багатая, крыху грубаватая, блізкая да народнай.
Лічыцца "бацькам польскай літаратуры", таму што ён быў адным з першых польскіх паэтаў, які пісаў на польскай мове, а не на латыні.
Зноскі
- ↑ Mikołaj Rej z Nagłowic // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ Mikołaj Rey (Rej) z Nagłowic h. Oksza // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
- ↑ Mikolaj Rej // Digital Library for Dutch Literature — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Swartz A. Mikołaj Rej // Open Library — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
Літаратура правіць
- Wilczak T. Studia nad twórczością Mikołaja Reja. Poznań, 1975
- Podgorska T. Komizm w twórczości Micołaja Reja. Wrocław, 1981.
- Малюковіч С. Дз. Рэй Мікалай // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 561. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).