Міланскі эдыкт
Міланскі эдыкт (лац.: Edictum Mediolanensium) — ліст імператараў Канстанціна і Ліцынія датаваны 313 годам, які абвясціў рэлігійную цярпімасць на тэрыторыі Рымскай імперыі.[1] Міланскі эдыкт стаў важным крокам на шляху ператварэння хрысціянства ў афіцыйную рэлігію імперыі. Непасрэдны тэкст эдыкта да нас не дайшоў, аднак ён цытуецца Лактанцыем у яго працы «Пра смерць ганіцеляў».
Храналогія правіць
Міланскі эдыкт быў накіраваны главам правінцыйных адміністрацый імперыі ад імя імператараў Канстанціна і Ліцынія ў 313 годзе. Еўсевій Кесарыйскі піша: «…Канстанцін і з ім Ліцыній, які яшчэ не ўпаў у шаленства, якое авалодала ім пазней, шануючы Бога за таго, хто падараваў усё пасланае ім дабро, аднадушна выдалі закон, для хрысціян выключна цудоўны. Яны паслалі яго Максіміну, які яшчэ кіраваў на Усходзе і запабягаў перад імі».[2]
Гэты эдыкт быў працягам Нікамедыйскага эдыкта ад 311 года, выдадзенага імператарам Галерыем. Аднак, калі Нікамедыйскі эдыкт легалізаваў хрысціянства і дазваляў адпраўленне абрадаў пры ўмове, што хрысціяне будуць маліцца пра дабрабыт рэспублікі і імператара, Міланскі эдыкт пайшоў яшчэ далей.
Утрыманне правіць
У адпаведнасці з гэтым эдыктам усё рэлігіі ўраўноўваліся ў правах, такім чынам, традыцыйнае рымскае язычніцтва страчвала ролю афіцыйнай рэлігіі. Эдыкт асабліва вылучае хрысціян і прадугледжвае вяртанне хрысціянам і хрысціянскім абшчынам усёй уласнасці, якая была ў іх аднята падчас ганенняў. Эдыкт таксама прадугледжвае кампенсацыю з казны тым, хто ўступіў ва ўладанне ўласнасцю, якая раней належала хрысціянам і быў вымушаны вярнуць гэту ўласнасць ранейшым уладальнікам.
Меркаванне шэрагу вучоных, што Міланскі эдыкт абвясціў хрысціянства адзінай рэлігіяй імперыі не знаходзіць, паводле пункта гледжання іншых даследчыкаў, пацверджання як у тэксце эдыкта, так і ў акалічнасцях яго складання.[3] Прафесар В. В. Болатаў адзначае, што «эдыкт даў свабоду ўсяму насельніцтву імперыі прытрымлівацца сваёй рэлігіі, пры гэтым не абмежаваў прывілеі язычнікаў і адкрыў магчымасць пераходу не толькі ў хрысціянства, але і ў іншыя, язычніцкія культы»[4].
Зноскі
- ↑ Миланский эдикт (Энциклопедия «Религия»)(недаступная спасылка)
- ↑ Еўсевій Памфіл Царкоўная гісторыя. IX:9
- ↑ Поснов М. Э. История Христианской Церкви Архівавана 1 снежня 2007.
- ↑ Воробьёва Н. Н. Проблема отношений христианской церкви и государства в Римской империи I—IV вв. в освещении отечественной историографии второй половины XIX — начала XX в. Омск, 2005. С. 110. ISBN 5-7779-0585-4
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Міланскі эдыкт- Medieval Sourcebook: Galerius and Constantine: edicts of toleration. Архівавана 14 жніўня 2014. (англ.)
