Мінскія губернскія ведамасці

«Мінскія губернскія ведамасці»
«Мінскія губернскія ведамасці»
Тып	газета
Уладальнік	Менская губерня
Заснавана	1838
Спыненне публікацый	1917
Мова	руская
Галоўны офіс	Мінск;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Мінскія губернскія ведамасці» (руск.: Минские губернские ведомости) ― афіцыйная губернская газета, выдаваная ў 1838―1917 гадах Мінскім губернскім праўленнем на рускай мове 1-2 разы на тыдзень.

Гісторыя стварэння правіць

Стварэнне губернскіх урадавых газет было выклікана палітыкай Мікалая I па сістэмнасці дзяржаўнага кіравання^[1].

«Мінскія губернскія ведамасці» сталі выходзіць з 1 студзеня 1837 года згодна з распараджэннем генерал-губернатара Смаленскага, Віцебскага і Магілёўскага аб выкананні цыркуляра міністэрства ўнутраных спраў грамадзянскім губернатарам аб арганізацыі губернскіх друкарняў і выданняў «Губернскіх ведамасцей»^[2].

Газета выходзіла штотыднёва, з 1889 года — 2 разы ў тыдзень, з 1890 — 3 разы, з 1892 — 2 разы ў тыдзень^[3]. Выпісвалася прыватнымі асобамі, абавязкова паступала ў земскія суды, дырэктарам гімназій i народных вучылішчаў. Газета прагляду цэнзуры не падвяргалася, за выключэннем 1865―1881 гг.

Рэдактары афіцыйнай часткі: Лісоўскі (1838), М. Ю. Вагнер (1902), Агейчык (1902, 1904, 1907), Н. Савельеў (1907-1909), А. Іваненка (1908), Ю. І. Лагун (1909, 1913). Рэдактары неафіцыйнай часткі: А. Шумовіч (1845―1868), Р. Г. Ігнацьеў (1877―1879), у «Мінскіх ведамасцях» ― А. Д. Пятроў (1911)^[4].

Змест «Мінскіх губернскіх ведамасцей» правіць

Газета мела афіцыйны і неафіцыйны аддзелы. У 1838―1844 гг. і з 1912 года выходзіла толькі афіцыйная частка з дадаткамі, у 1845―1911 гг. абедзве часткі. З 11 (24) ліпеня да 25 снежня 1911 (7 студзеня 1912) выходзіла толькі неафіцыйная частка пад назвай «Мінскія ведамасці».

У афіцыйным аддзеле публікавалася інфармацыя па матэрыялах «Урадавага весніка» і мясцовай улады, пастановы і аб'явы губернатараў, паведамленні аб цэнах, спісы выбраных у гарадскую думу, земскія органы, паведамлення аб канцэртах і тэатральных уяўленнях. У неафіцыйнай частцы публікаваліся матэрыялы, артыкулы, нататкі, якія датычацца краю, ― па гісторыі, геаграфіі, археалогіі, статыстыцы, этнаграфіі і інш. Сярод аўтараў газеты М. Доўнар-Запольскі, Г. Татур, І. Гольц-Мілер і інш. Асаблівую цікавасць уяўляюць гістарычныя матэрыялы: успаміны архіепіскапа Антонія Зубко «Аб грэка-уніяцкай царкве ў Заходнім краі» (1864), «Гістарычны нарыс Мінскай губерні» (1866), «Нарысы Беларускага Палесся» (1868―1869), «Гістарычны нарыс мястэчка Турава, былой сталіцы Тураўскага княства», «Тураў і Тураўшчына», «Мястэчка Заслаўль, ці Ізяслаў, горад нашчадкаў Рагнеды», «Знаходкі ў курганах Барысаўскага і Ігуменскага паветаў»(1880), «Нарыс археалагічных помнікаў на прасторы Мінскай губерні ...» (1891) і інш^[5]. Супрацоўнікі газеты ўдзельнічалі ў арганізацыі Маскоўскай антрапалагічнай выставцы ў 1879 годзе, куды паслалі рукапісы 100 песень і дзясятак артыкулаў^[6].

Вывучэнню «Мінскіх губернскіх ведамасцей» прысвечан артыкул Н. Улашчыка, які, разгледзеўшы гісторыю стварэння, структуру і праграму газеты, адзначыў, што ва ўмовах страты архіўных крыніц, апублікаваныя ў газеце матэрыялы атрымліваюць значэнне першакрыніц^[7].

Зноскі

↑ Начало изданий «Губернских ведомостей» // Сборник материалов к изучению русской журналистики. — Мн.: Изд-во ВПШ при ЦК ВКП9б), 1952. — В. 1.
↑ Распоряжение генерал-губернатара Смаленскага, Віцебскага і Магілёўскага ад 20 верасня 1837 г. (нявызн.). Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі.
↑ Русская периодическая печать (1702―1894): Справочник. — М.: Гос. Изд-во политической литературы, 1959. — 835 с.
↑ Библиография периодических изданий России. 1901―1916. — Л.: Гос. Публичная библиотека им. М. Е. Салтыкова-Щедрина, 1959. — 714 с.
↑ «Мінскія губернскія ведамасці» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 5. — С. 197.
↑ «Мінскія губернскія ведамасці» // Краяўзнаўчая газета. — Ганцавічы: 2013. — № 16.
↑ Улащик Н. Н. «Минские губернские ведомости» как исторический источник // Проблемы источниковедения. — М.: Академия наук СССР, 1959. — Т. 7. — С. 112―149.

Літаратура правіць

Цікоцкі М. Я. З гісторыі беларускай журналістыкі XIX стагоддзя. ― Мн., БГУ, 1960. С. 125
Е. Г. Луферчик. «Минские губернские ведомости» в период восстания 1863―1864 гг. Архівавана 6 чэрвеня 2019. // Сборник работ 70-й научной конференции студентов и аспирантов БГУ, 15―18 мая 2013 г., Минск. ― Мн.. 2013. С. 354―359

Спасылкі правіць

Тэматычны пералік дакументаў да віртуальнай выставцы, прысвечанай 175-годдзю пачатку выдання газеты «Мінскія губернскія ведамасці» // Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі

[1] Начало изданий «Губернских ведомостей» // Сборник материалов к изучению русской журналистики. — Мн.: Изд-во ВПШ при ЦК ВКП9б), 1952. — В. 1.

[2] Распоряжение генерал-губернатара Смаленскага, Віцебскага і Магілёўскага ад 20 верасня 1837 г. (нявызн.). Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі.

[3] Русская периодическая печать (1702―1894): Справочник. — М.: Гос. Изд-во политической литературы, 1959. — 835 с.

[4] Библиография периодических изданий России. 1901―1916. — Л.: Гос. Публичная библиотека им. М. Е. Салтыкова-Щедрина, 1959. — 714 с.

[5] «Мінскія губернскія ведамасці» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. — Мн.: БелЭн, 1999. — Т. 5. — С. 197.

[6] «Мінскія губернскія ведамасці» // Краяўзнаўчая газета. — Ганцавічы: 2013. — № 16.

[7] Улащик Н. Н. «Минские губернские ведомости» как исторический источник // Проблемы источниковедения. — М.: Академия наук СССР, 1959. — Т. 7. — С. 112―149.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]