Нарві (стар.-сканд.: Narfi) — у скандынаўскай міфалогіі волат (ётун), сын Локі і Сігюн; бацька Ноты, якая з’яўляецца ўвасабленнем ночы.

Нарві
Пол мужчынскі пол
Бацька Локі
Маці Сігюн
Браты і сёстры Валі, Слейпнір, Фенрыр, Ёрмунганд і Хель
У іншых культурах Narfi[d]

У старажытнаскандынаўскай літаратуры правіць

 
Рамянямі, якімі быў прывязаны Локі, паслужылі кішкі яго сына Нарві

Нарві згадваецца ў «Малодшай Эдзе» («Бачанне Гюльві», частка 33: «Жонку яго клічуць Сігюн, а сына іх — Нары або Нарві»[1]) як сын Локі і Сігюн[2][3]. Затым ён з’яўляецца ў 50-й частцы, зноў як «Нары або Нарві»:[4]

Локі ўжо няма чаго было спадзявацца на літасць. Асы прыйшлі з ім у адну пячору, узялі тры плоскіх каменя і паставілі на рабро, прабіўшы ў кожным па адтуліне. Потым яны захапілі сыноў Локі, Валі і Нары, або Нарві. Ператварылі асы Валі ў ваўка, і ён разарваў на шматкі Нарві, свайго брата. Тады асы ўзялі яго кішкі і прывязалі Локі да тых трох камянёў.

У празаічным пасляслоўі да «Перабранцы Локі» змяшчаецца кароткі пераказ той жа гісторыі, магчыма, узыходзячы да тэксту Сноры Стурлусана[5]. Аднак тут ужо Нарві ператвораны ў ваўка: «ён [Локі] быў звязаны кішкамі сына свайго Нары, а сын яго Нарві ператварыўся ў ваўка»[3]. Сын Локі па імі «Валі» ў гэтай версіі адсутнічае, хоць у некаторых выданнях яго не зусім карэктна згадваюць замест «Нары» для лепшага ўзгаднення з тэкстам малодшай Эдды. Дзеля Хель (дачкі Локі) вядомы кенінг «сястра ваўка [то бок Фенрыра] і Нарві»[6], а ў частцы «Мова паэзіі» Малодшай Эды сам Локі названы «бацькам Хель, Нары і Алі»[7].

У Малодшай Эдзе («Бачанне Гюльві», частка 10-я) згадваецца таксама ётун Нарві (або Нёрфі). Ён бацька дачкі па імі Нота (Nótt)[8].

Меркаванні даследчыкаў правіць

Інтэрпрэтацыя гэтага міфалагічнага вобраза абцяжараная. Не зусім ясна ці з’яўляюцца «Нарві» і «Нары» адным і тым жа персанажам, і ці ёсць у іх (ці ў яго) нейкая ўзаемасувязь з ётунам, бацькам Ноты[9]. Паколькі імя Нарві згадваецца ў сувязі з Хель і Нотай, некаторыя даследчыкі схільныя бачыць у ім «дэмана смерці», а яго імя выводзяць ад старанарвежскага nár («труп»)[2].

Гл. таксама правіць

  • Нарві — спадарожнік Сатурна.

Крыніцы правіць

Літаратура правіць

  • Снорри Стурлусон. Младшая Эдда (руск.) / ред. М. И. Стеблин-Каменский, пер. О. А. Смирницкая. — Л.: Наука, 1970. — 137 с.
  • Abram C. Hel in Early Norse Poetry // Viking and medieval Scandinavia. — Brepols (англ.), 2006. — Vol. 2. — P. 1—30. — ISBN 978-2-503-52092-6.
  • Bugge S. The Home of the Eddic poems: With Especial Reference to the Helgi-Lays / tr. William Henry Schofield (англ.). — London: Nutt, 1899. — 407 p.
  • Gering H. (нем.). Kommentar zu den Liedern der Edda / Herausgegeben von Barend Sijmons (нід.). — Halle: Buchhandlung des Waisenhauses, 1927. — Vol. 7(3). — (Germanistische Handbibliothek).
  • Hofstra T. A note on the ’Darkness of the night’ motif in alliterative poetry, and the search for the poet of the Old Saxon Heliand // Loyal Letters: Studies on Mediaeval Alliterative Poetry & Prose / ed. L. A. J. R. Houwen and A. A. MacDonald, Mediaevalia Groningana 15. — Groningen: Egbert Forsten, 1994. — 298 p. — ISBN 9789069800752.
  • Lindow J. (англ.). Norse Mythology: A Guide to the Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs. — Oxford/New York: Oxford University Press, 2001. — 384 p. — ISBN 9780195153828.
  • Rydberg V. (англ.). Teutonic Mythology: Gods and Goddesses of the Northland / tr. Rasmus B. Anderson (англ.); eds. Rasmus B. Anderson, J. W. Buel. — London/New York: Norrœna Society (англ.), 1906. — Vol. 2. — 1058 p.
  • Simek R. Dictionary of Northern Mythology. — Cambridge: Cambridge University Press, 1993. — 228 p. — ISBN 9780859915137.
  • The Poetic Edda / Ed. with transl., introd. and comm. by Ursula Dronke. — Oxford: Oxford University Press/Clarendon Press, 1997. — Vol. II: Mythological Poems. — 443 p. — ISBN 9780198111818.
  • Tolkien. J. R. R. The Treason of Isengard / Ed. C. Tolkien. — Boston: Houghton Mifflin, 1989. — 504 p. — (The History of the Middle-Earth). — ISBN 0-395-51562-9.