Пярну (прыпыначны пункт)

Пярну (эст.: Pärnu) — былы прыпыначны пункт Эстонскай чыгункі. Знаходзіўся ў горадзе Пярну на лініі Леле — Мыйзакюла. Станцыя доўгі час была тупіковай, пакуль не закрылі ўсю галіну ў 2018 годзе.

Прыпыначны пункт
Пярну
Леле — Мыйзакюла
Eesti Raudtee
Дата адкрыцця 1981
Дата закрыцця 2018
Код у АСКЧТ 089118
Код у «Экспрэс-3» 2600470
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

 
Гістарычныя месцы станцыі
 
Першая станцыя Пярну ў 1897 годзе
 
Прыбыццё цягніка на станцыю Пярну ў 1930-я гады

У 1896—1928 гадах правіць

Гісторыя чыгункі пачынаецца з будаўніцтва ў 1896 годзе 750-мм чыгуначнай лініі Валка — Руіена — Пярну, якая была рэалізавана вузкакалейнай пад’язной дарогай. Нядаўна пабудаваная чыгунка забяспечыла дастаўку грузаў да порта Пярну і пасажырскі чыгуначны рух — ад Пярну да чыгуначнай станцыі Валка, дзе можна было пераходзіць на цягнікі дальняга руху.

Маршрут чыгункі ў горадзе Пярну быў праведзены з паўднёвага ўсходу на паўночны захад.

На тэрыторыі горада Пярну чыгунка Валка — Руіена — Пярну мела станцыі — «Пярноў» і «Фабрыка Вальдгоф»

Фабрыка Вальдгоф правіць

Фабрыка Вальдгоф знаходзілася за 4 км ад тэрмінала Пярну і была створана ў цэлюлозна-папяровай фабрыцы Вальдгоф, найбуйнейшай прамысловай кампаніі ў Пярну, якая існавала паміж 1899 і 1915 гадамі. У цэлюлозна-папяровай фабрыцы Вальдгоф працавала ад 2000 да 3000 чалавек, у той час як наяўнасць чыгункі была жыццёва важнай для дзейнасці кампаніі, як для імпарту сыравіны, так і для экспарту гатовай прадукцыі. У пачатку Першай сусветнай вайны тэхналогіі фабрыкі былі эвакуіраваны ў глыб Расійскай імперыі. Калі наблізіліся нямецкія войскі, завод быў падарваны, а руіны будынка былі канчаткова не прыбраны да 1936 года.

Пасля пабудовы ўчастка Леле — Пярну Вальдгоф стаў чыгуначнай станцыяй. У 1930 годзе Вальдгоф атрымаў новую назву — чыгуначны вакзал Папініду.

У другой палове ХХ стагоддзя, калі вузкакалейныя чыгуначныя ўчасткі былі перашытыя ў шырокакалейныя (1524 мм), станцыя «Папініду» была закрыта.

У 1925—1971 гадах правіць

У 1925 годзе пачалося будаўніцтва новай чыгуначнай лініі, якая злучала Талін і Пярну. Існуючае чыгуначнае злучэнне паміж двума гарадамі Талін — Цюры — Вільяндзі — Мыйзакюла — Пярну было нязручным. Каб дабрацца з Таліна да Пярну, трэба было перакінуць шырокае кола пасярэдзіне Эстоніі да паўднёвай мяжы краіны, дзе, злучыўшы лінію Валка — Руіена — Пярну і працягваючы дарогу ў паўночным кірунку, можна было дабрацца да Пярну. Новая сувязь скараціла дарогу паміж Талінам і Пярну прыкладна на 100 км.

Архітэктар Лявон Аланс быў аўтарам усіх праектаў новых вакзалаў. Стыль будынкаў быў адзначаны розным тыпам чыгуначнай забудовы ад той, якая выкарыстоўваецца ў чыгуначнай сістэме Расійскай імперыі, і адлюстроўвала традыцыйныя каштоўнасці эстонскай культуры, якія ў асноўным былі ўкаранёны ў архітэктуры сядзіб Лельвідземэ.

Падчас Другой сусветнай вайны горад Пярну быў моцна пашкоджаны — разбураны чыгуначны мост праз раку Пярну, а таксама станцыі Пярну і Папініду.

Пераход на чыгунку 1520 мм правіць

 
Пуці ў кірунку дэмантаванага ўчастка Пярну — Мыйзакюла. 2012 год.
 
Дызель-цягнік ДР1 да Таліна. 2012 год.

У другой палове 20 стагоддзя ў Эстоніі пачаў скарачацца лік вузкакалеек. У залежнасці ад грузавой і пасажырскай магутнасці частка чыгуначных ліній перабудоўвалася ў шырокакалейкі, а большая частка ўчасткаў была закрыта і дэмантавана.

У перыяд з 1969 па 1972 гады ўсе вузкакалейныя чыгуначныя ўчасткі ў горадзе Пярну былі закрыты, адначасова была пачата рэканструкцыя магістральных транзітных чыгуначных ліній шырынёй 1520 мм.

Першая лінія з Талінам была ўведзена ў эксплуатацыю. Чыгуначны ўчастак Леле — Пярну быў адкрыты 23 ліпеня 1971 года, а таварная станцыя Пярну стала часовай галоўнай станцыяй горада Пярну. Чыгуначны мост праз раку Пярну ў раёне Папініду быў адкрыты праз пяць гадоў, у 1976 годзе, калі ў раёне Раекіла Пярну была ўстаноўлена новая пасажырская станцыя Пярну.

Станцыя Раекіла была пабудавана прыкладна за 1 км на паўднёвы ўсход ад закрытай станцыі Папініду і за 5 км ад былой галоўнай пасажырскай станцыі ў цэнтры Пярну.

На месцы былых чыгуначных шляхоў ёсць вуліцы, напрыклад, былы ўчастак Леле — Папінід праз горад Сіндзі, які пасля зняцця чыгункі стаў Чыгуначнай вуліцай (эст.: Raudtee ielu)[1].

З 1981 года па цяперашні час правіць

У 1981 годзе была завершана рэканструкцыя чыгуначных участкаў Пярну — Мыйзакюла і Руіена — Мыйзакюла да стандарту каляіны 1520 мм. Станцыя Пярну зноў стала не толькі прамежкавай станцыяй, але пачала прымаць цягнікі міжнародных (тады міжрэспубліканскіх СССР) цягнікоў маршрутаў — Талін — Пярну — Рыга і Рыга — Пярну.

У 1986 годзе на станцыі Пярну быў пабудаваны новы будынак пасажырскай станцыі.

З аднаўленнем незалежнасці Эстоніі і Латвіі пасажырскі транспарт, але асабліва грузавы транспарт, рэзка скараціўся. Калі была створана эстонска-латвійская дзяржаўная мяжа, рух пасажырскіх цягнікоў паміж Рыгай і Талінам таксама быў спынены.

Апошні цягнік па маршруце Талін — Пярну — Рыга прайшоў 20 лютага 1992 года.

Чыгуначны рух заставаўся па абодва бакі мяжы яшчэ некалькі гадоў. Пасажырскія перавозкі з Пярну да Мыйзакюла ажыццяўляліся да 31 студзеня 1996 года, пазней на чыгуначнай лініі ажыццяўляліся толькі грузавыя перавозкі. У 2008 годзе чыгуначны ўчастак Пярну — Мыйзакюла быў цалкам закрыты і дэмантаваны.

Станцыя Пярну зноў стала тупіковай. З-за ўсё больш састарэлай чыгуначнай інфраструктуры, частаты і хуткасці руху невялікіх цягнікоў, а таксама нязручнага размяшчэння станцыі на паўднёва-ўсходняй ускраіне горада паток пасажыраў праз станцыю Пярну таксама скараціўся.

У будынку станцыі Пярну было створана кафэ, якое потым было закрыта. У красавіку 2012 года будынак станцыі Пярну быў знесены.

З некалькіх пасажырскіх платформ і дарожак захавалася толькі адна платформа.

На працягу некалькіх гадоў абмяркоўвалася магчымасць пераезду існуючай станцыі бліжэй да горада побач з дзеючым гандлёвым цэнтрам Маякас.

У 2017 годзе ўрад Эстоніі прыняў рашэнне не ўкладваць 17 000 000 еўра ў рамонт 70-кіламетровай чыгуначнай трасы Пярну — Леле. Рэгулярны рух цягнікоў паміж Пярну і Леле быў спынены 8 снежня 2018 года[2].

Rail Baltica правіць

У рамках праекта Rail Baltica плануецца пабудаваць стандартную чыгунку, якая праходзіць праз тры краіны Балтыі і праходзіць у Цэнтральную Еўропу. Станцыя Пярну плануецца быць памежнай у Эстоніі на гэтай лініі.

Зноскі

  1. Eesti entsüklopeedia. Sindi. Архівавана з першакрыніцы 6 лістапада 2013. Праверана 7 сакавіка 2013. (эст.)
  2. Eesti kitsarööpmelised raudteed Архівавана 14 ліпеня 2007.