Вікіпедыя

Рэмества

вёска ў Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі

Рэмества (трансліт.: Remiestva, руск.: Ремество) — вёска ў Мсціслаўскім раёне Магілёўскай вобласці. Уваходзіць у склад Ракшынскага сельсавета.

Вёска
Рэмества
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Насельніцтва
  • ▼33 чал. (2009)
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 2240
Аўтамабільны код
6
СААТА
7246832056
Рэмества на карце Беларусі ±
Рэмества (Беларусь)
Рэмества
Рэмества (Магілёўская вобласць)
Рэмества

Да 2011 года пад назвай Рэместава[1]. Яшчэ адна ранейшая форма — Рэмістава.

Назва правіць

Ад назвы ракі Рэмества (варыянты Рамяствянка, Раміствянка, Рэмістава[2]). Вытворныя варыянты тыпу «Рамяствянка» (рус. Ремествянка) паказваюць на пярвейшую назоўную аснову Рэмест(а)в-.

Назва параўноўваецца з прускім тапонімам Ramestow (Ramesto, Ramstho), у якім вылучаецца корань Ram- (ад балцкага *ramas «спакойны») і пашыральнік -st-[3] (вядомы таксама ў балцкай гідраніміі на ўсходзе: рэкі Нераста на Павоччы, Абеста на Падзесенні[4]).

Апроч элементаў Ram-, -st-, у назве вылучаецца канцавы элемент, блізкі літоўскаму гідранімічнаму пашыральніку -uva, латышскаму -ava[5], як у балцкіх гідронімах Масква́, Смядва́, Пратва́ на Верхнім Павоччы. Ён шырока ўжываецца ў літоўскім слова- і назваўтварэнні[6].

Прысутнасць двух пашыральнікаў у адной воднай назве рэдка, але сустракаецца. Той жа пашыральнік -st- разам з яшчэ адным пашыральнікам -rn- у назве падзвінскага возера Абстэрна (Ab-, -st-, -rn-). Для яго вядомая і карацейшая назва Обста (< *Ab-ist-a), што перагукаецца з назвай суседняга возера Набіста (< *N(e)-ab-ist-a).

Фанетычна аформлены як -eiv- той жа, што і ў назве Рэмества, пашыральнік -v-[7] таксама ў гідроніме Рублейва[8] (адзін з апошніх прытокаў Сажа[9], паблізу яго вусця, насупраць Лоева). У ім корань Rub- / Raub- (як у назве ракі Рубіж цераз Дняпро недалёка ад Рублейвы[10], у літоўскім гідроніме Raub-ed-a[11]) пашыраны двума пашыральнікамі: -l- (як у гідронімах Зецела, Скідзела) і -eiv- (як у назве дзесенскай ракі *Сігейва > Сігайвіна[12]).

Назва Рэмества значыла «Спакойная (рака)».

На Рэместве адзначаецца гідранімічны комплекс з трох рэчак-прытокаў з найімаверней перакладнымі назвамі Каменка, Глінка, Пясочня (ад назваў яе прытокаў і тапонімы Каменка, Глінне, Пясочня), якія даўней, магчыма, мелі балцкае моўнае афармлене (як Стабна, Молінка, Жыздра).

Заўвагі правіць

  1. ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Магілёўская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2007. — 406 с. — ISBN 978-985-458-159-0. (DJVU). Сустракаўся таксама варыянт Раме́става
  2. ↑ П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 119.
  3. ↑ G. Gerullis. Die altpreußischen Ortsnamen. Berlin / Leipzig, 1922. C. 138.
  4. ↑ В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 175, 210.
  5. ↑ В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 167, 204.
  6. ↑ P. Skardžius. Rinktiniai raštai. T. 1. Vilnius, 1996. C. 376—389.
  7. ↑ P. Skardžius. Rinktiniai raštai. T. 1. Vilnius, 1996. C. 389.
  8. ↑ В. Н. Топоров, О. Н. Трубачев. Лингвистический анализ гидронимов Верхнего Поднепровья. Москва, 1962. С. 168, 205.
  9. ↑ П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 138.
  10. ↑ П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 41.
  11. ↑ A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 274.
  12. ↑ П. Л. Маштаков. Список рек днепровского бассейна. С.-Петербург, 1913. С. 208.

Спасылкі правіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Рэмества&oldid=4519492"