Селенга
Селенга́[1] (бур. Сэлэнгэ мүрэн; манг.: Сэлэнгэ мөрөн) — рака ў Манголіі і Расіі (Бурація). Упадае ў возера Байкал, адносіцца да басейна Енісея.
| Селенга | |
|---|---|
| манг.: Сэлэнгэ мөрөн | |
 | |
| Характарыстыка | |
| Даўжыня | 1024 км |
| Басейн | 447 000 км² |
| Расход вады | 935 м³/с |
| Вадацёк | |
| Выток | Delgermörön[d] |
| • Каардынаты | 49°15′43″ пн. ш. 100°40′47″ у. д.HGЯO |
| Вусце | Байкал |
| • Каардынаты | 52°16′33″ пн. ш. 106°16′20″ у. д.HGЯO |
| Размяшчэнне | |
| Водная сістэма | Байкал |
| Краіна | |
| Код у ДВР | 16030000512116300006917 |
  выток  вусце |
|
 выток вусце |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Назва правіць
Існуюць розныя версіі паходжання назвы ракі:
- ад бурацкага кораня «сэл», які ў перакладзе азначае «разліў, возера»;
- ад Тунгускага «sele» або «сэлэ», што як «жалеза», а сэлэнга — «жалезны».
Геаграфія правіць
Даўжыня Селенгі (ад вытока ракі Ідэр) — 1024 км, пры гэтым 409 км ніжняга цячэння — па тэрыторыі Расіі. Плошча вадазборнага басейна — 447 тыс. км². Рака ўтвараецца зліццём рэк Ідэр і Дэлгэр-Мурэн, мае пераважна раўніннае аблічча з чаргаваннем звужэнняў (да 1—2 км) і катлавінападобных пашырэнняў даліны да 20—25 км, дзе яна часта дзеліцца на пратокі. Пры ўпадзенні ў Байкал утварае шырокую дэльту плошчай 680 км² (на яе прыпадае прыкладна 1/2 рачных вод, якія паступаюць у возера).
Асноўныя прытокі: Эгійн-Гол, Джыда, Архон, Хілок, Уда. У басейне ракі больш за 5549[2] азёр агульнай плошчай каля 616 км².
Зноскі
Літаратура правіць
- Селенга // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 306. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
- Селенга (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Селенга- Селенга (руск.) — інфармацыя пра аб'ект у Дзяржаўным водным рэестры РФ.
- Иванов В. В. Селенга // Научно-популярная энциклопедия «Вода России» (руск.)
