Слімакі́[1], слізнякі[1] — агульнаўжывальная назва бруханогіх малюскаў, якія маюць вонкавую ракавіну (Gastropoda). Бруханогіх малюскаў з рудыментарнай ракавінай ці тых, якія яе поўнасцю страцілі, называюць смаўжамі[2]. Паколькі большасць бруханогіх мае ракавіну, часта слімакамі называюць усіх прадстаўнікоў класа.

Група жывёл

Назва
Слімакі
Статус назвы
не вызначаны
Бацькоўскі таксон
клас Бруханогія (Gastropoda)
Прадстаўнікі
не азначаны
Выявы на ВікісховішчыВыявы на Вікісховішчы
Наземны слімак (Stylommatophora)
Слімакі пасля дажджу.

Будова слімака правіць

У целе слімака вылучаюць галаву, нагу і унутраносны мяшок, ад якога адыходзіць мантыйная зморшчына. Даўжыня цела 15—200[1] мм. Органы дыхання — лёгачныя мяшкі[1].

Слімакі перасоўваюцца на ніжняй паверхні нагі (падэшве), праганяючы па яе даўжыні хвалі мышачных скарачэнняў. Акрамя таго, эпітэлій нагі выдзяляе вялікую колькасць слізі, якая спрыяе лепшаму коўзанню па паверхні субстрату. Мелкія слімакі здольныя рухацца пры дапамозе біцця раснічак.

Унутраносны мяшок заключаны ў вапнавую ракавіну, якая выдзяляецца мантыяй, якая закручана ў спіраль ці мае форму каўпака (марскія і прэснаводныя сподачкі). Будова гэтага аддзела цела парушыць білатэральную сіметрыю арганізма. Знешняя асіметрыя характарызуе толькі частку прадстаўнікоў. Яна бывае абумоўлена турбаспіральнай (закручанай у трох вымярэннях) формай ракавіны, а таксама кірункам току вады, што прыносіць кісларод і хімічныя сігналы да жабраў і органаў пачуццяў, што знаходзяцца ў мантыйнай пустоціне, — злева направа. Унутраная асіметрыя (дакранаецца знаходжання ўнутраных органаў) — вынік адбыўшагася падчас эвалюцыі павароту ракавіны на 180° (торсіі).

Зноскі

Літаратура правіць

  • Вэстхайдэ Ст., Рыгер Р. Ад найпрасцейшых да малюскаў і артрапод // Заалогія беспазваночных. = Spezielle Zoology. Teil 1: Einzeller und Wirbellose Tiere / пер. з ім. Аб. Н. Бёлінг, З. М. Ляпкова, А. Ст. Міхееў, Аб. Г. Манылаў, А. А. Аскольскі, А. Ст. Філіпава, А. Ст. Чэсуноў; пад рэд. А. Ст. Часунова. — М.: Таварышаванне навуковых выданняў КМК, 2008. — Т. 1. — iv+512+iv з. — 1000 экз. — ISBN 978-5-87317-491-1.
  • Слімакі́, слізнякі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 9. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
  • Слімак, смоўж // Жывёльны свет: Тэматычны слоўнік / Склад. В. Дз. Астрэйка і інш.; Рэд. Л. П. Кунцэвіч, А. А. Крывіцкі. — Мн.: Беларуская навука, 1999. — С. 91, 92. — 239 с. — 700 экз. — ISBN 985-08-0185-9.