Спіс твораў Яўгена Глебава
Тут прыведзены спіс асноўных твораў беларускага кампазітара Яўгена Аляксандравіча Глебава.
Асноўныя сачыненні правіць
Оперы правіць
- «Твая вясна». 1963. Лірыка-камічная опера ў 3-х дзеяннях. Лібрэта Мікалая Алтухова. На сцэне тэатра пастаўлена не была. Запісаны мантаж оперы для выканання па радыё (1964). Дырыжор Барыс Райскі, хормайстар Ілья Кліёнскі.
- «Майстар і Маргарыта». Па аднайменным рамане Міхаіла Булгакава. Лібрэта Ларысы і Яўгена Глебава. Пастаўлена Дзяржаўным акадэмічным Вялікім тэатрам оперы і балета Рэспублікі Беларусь у 1992 годзе. Яўген Глебаў хацеў напісаць оперу яшчэ ў 1975 годзе, калі гэты раман з'явіўся ў часопісе «Масква », але дазвол на напісанне не змог атрымаць.
Аперэты правіць
- «Прыпавесць пра спадчыннікаў, або Рэпартаж з апраметнай». Лібрэта П. Харкова. Пастаўлена Дзяржаўным тэатрам музычнай камедыі БССР у 1970 годзе.
- «Мільянершы». 1986. Па аднайменнай п'есе Бернарда Шоу. Лібрэта В. Івановай. Пастаўлена Маскоўскім тэатрам аперэты ў 1986 годзе, Дзяржаўным тэатрам музычнай камедыі БССР у 1987 годзе, Кемераўскім тэатрам музычнай камедыі ў 1987 годзе, Ташкенцкім тэатрам музычнай камедыі ў 1989 годзе.
- «Калізей». 1993. Лібрэта М. Матукоўскага, вершы Л. Вольскага.
Балеты правіць
- «Мара». 1961. Балет у 3-х дзеяннях 9-ці карцінах з пралогам. Лібрэта Яўгена Рамановіча. Пастаўлены Беларускім дзяржаўным тэатрам оперы і балета. Прэм’ера — 7 кастрычніка 1961 года ў Мінску. Дырыжор Леў Любімаў, балетмайстар-пастаноўшчык А. Андрееў, мастак Яўген Чамадураў.
- «Беларуская партызанская». Аднаактавы балет. Лібрэта А. Апанасенка. Пастаўлены ў 1965 годзе Дзяржаўным ансамблем танца БССР. Дырыжор Г. Алоўнікаў, балетмайстар-пастаноўшчык А. Апанасенка.
- «Альпійская балада». 1966. Аднаактавы балет у 3-х частках. Лібрэта Раісы Чарахоўскай па матывах аднайменнай аповесці Васіля Быкава. Спачатку Васіль Быкаў не пагаджаўся на прапановы стварыць балет па матывах яго аповесці, пакуль Раіса Чарахоўская асабіста не прыехала да яго ў гасцініцу і не ўгаварыла. Пазней Быкаў быў вельмі задаволены балетам, а Яўген Глебаў стаў адным з яго сяброў[1]. Пастаўлены Беларускім дзяржаўным тэатрам оперы і балета. Прэм’ера адбылася ў Мінску 7 ліпеня 1967 года. Дырыжор Газіз Дугашаў, балетмайстар-пастаноўшчык Атар Дадышкіліані, мастак Яўген Чамадураў. 16 лістапада 1972 года балет пастаўлены Чэлябінскім дзяржаўным тэатрам оперы і балета. Дырыжор В. Свойскі, балетмайстар-пастаноўшчык Атар Дадвшкіліані, мастак Яўген Чамадураў. У 1968 годзе музыка балета удастоена другой прэміі і звання лаўрэата (першая прэмія не прысуджалася) Усесаюзнага конкурсу на стварэнне новых музычных спектакляў у азнаменаванне 50-годдзя Кастрычніцкай ревалюцыі 1917 года.
Беларусь узораў 1992—1999 і 2000 года адпаведна з выявай на рэверсе сцэны з балета «Выбранніца» |
- «Выбранніца». 1969. Балет у 3-х дзеяннях. Лібрэта А. Вярцінскага і А. Дадышкіліяні па матывах паэт Янкі Купалы «Магіла льва», «Сон на кургане», «Драматычная паэма», «Курган». Пастаўлены Беларускім дзяржаўным тэатрам оперы і балета. Прэм’ера адбылася ў Мінску 28 мая 1969 года. Дырыжор Т. Каламійцава, балетмайстар-пастаноўшчык А. Дадзішкіліяні, мастак Я. Чамадураў. У 1970 у музыка балета ўдастоена Дзяржаўнай прэміі БССР. 20 чэрвеня 1970 года балет быў пастаўлены Новасібірскім дзяржаўным тэатрам оперы і балета. Дырыжор Г. Арлоў, балетмайстар-пастаноўшчык А. Дадзішкіліяні, мастак А. Марозаў. На Усесаюзным конкурсе ў азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння У. І. Леніна музыка балета ўдастоена ганаровага дыплома.
- «Ціль Уленшпігель». Балет у 3-х дзеях з пралогам. Лібрэта А. Дадзішкіліані па матывах рамана Шарля дэ Кастэра «Легенда аб Ціле Уленшпігеле і Ламе Гудзаке». Пастаўлены Беларускім дзяржаўным тэатрам оперы і балета ў Мінску 29 снежня 1974 года. 26 красавіка 1975 балет быў пастаўлены Львоўскім дзяржаўным тэатрам оперы і балета. У 1976 годзе выйшла другая рэдакцыя балету — «Легенда пра Ціля Уленшпігеля». Прынятая да пастаноўкі Ленінградскім тэатрам оперы і балета імя С. Кірава[2][3]. У 2004 г. В. Елізар’еў зноў звярнуўся да «Легенды пра Уленшпігеля», ажыццявіўшы ў Мінску пастаноўку сваёй трэцяй рэдакцыі балета (адноўлена сцэнаграфія Я. Лысіка). 5 красавіка 2010 года ў рамках адкрыцця Года культуры Беларусі ў Расійскай Федэрацыі быў паказаны на сцэне Вялікага тэатра Расіі.
- «Маленькі прынц». 1981. Лібрэта Ларысы Глебавай. Пастаўлены Тэатрам фінскай нацыянальнай оперы ў 1982 годзе, Вялікім тэатрам СССР (Масква) у 1983 годзе, Тэатрам оперы і балета Ніжняга Ноўгарада ў 1983 годзе, Самарскім тэатрам оперы і балета ў 1990 годзе. Адажыа да балета было пераведзена на вялікую колькасць інструментаў як для сола, так і для розных складаў аркестра. Французскі кампазітар Мішэль Легран зрабіў свой пераклад гэтага адажыа і выконвае яго з Лонданскім біг-бэндам .
- «Курган». 1982. Па аднайменнай паэме Я. Купалы. Лібрэта Г. Маёрава і А. Вярцінскага. Пастаўлены Беларускім тэатрам оперы і балета ў 1982 годзе. Другая рэдакцыя балета «Выбранніца», якую Яўген Глебаў прысвяціў 100-годдзю з дня нараджэння Янкі Купалы.
Араторыі правіць
- «Званы» ў 3-х частках (Званы, Боль страт, Святое). Словы М. Алтухова і У. Арлова. 1967.
- «Пяцьдзесят год». Слова П. Макаля. 1967.
- «Свяці, зара» ў 5-ці навэлах («Высокае неба, далёкія зоры» — словы А. Астрэйкі і П. Броўкі; «Радзіма» — словы М. Хведаровіча; «Калі гляджу на роднае аблічча» — словы А. Звонака; «Юнае наша племя» — словы А. Вольскага; «Свяці, зара» — словы М. Танка). 1970. Удастоена Дзяржаўнай прэміі БССР у тым жа годзе.
- «Мы славім Радзіму сваю» (прысвечана 30-годдзю вызвалення Беларусі ад нацысцкай Германіі). Словы П. Макаля. 1979.
- «Запрашэнне ў краіну дзяцінства». 1974. Словы П. Макаля. 1974.
- «Слаўся, Кастрычнік». Словы П. Харкова. 1977.
- «Твой дзень нараджэння». Словы П. Макаля. 1977.
- «Святло надзей зямлі». Словы П. Макаля. 1977.
- «Радзіма — кліч вяршыні». Словы П. Макаля. 1979.
Кантаты правіць
- «За праўду ўстанем». 1956. Словы Л. Украінкі.
- «Камуністы вядуць». 1959. Словы М. Алтухова.
- «Ад вышыні да вышыні». 1976. Прысвечана XXV з'езду КПСС. Словы П. Макаля.
Сімфанічныя вакальна-харэаграфічныя дзействы правіць
- «Прысвячаецца 100-годдзю з дня нараджэння У. І. Леніна». 1970. Словы П. Макаля.
- «Прысвячаецца 55-годдзю Кастрычніцкай рэвалюцыі». 1972). Словы П. Макаля.
Сімфоніі правіць
- Першая («Партызанская») у 5-ці частках. 1958. Дадзеную сімфонію Яўгену Глебаву дапамог напісаць яго сябар-былы партызан Анатоль Восіпавіч Каладзёнак. Ён шмат расказваў Глебаву пра партызанаў, напяваў яму некаторыя партызанскія песні, якія помніў.
- Другая («Моладзевая») у 3-х частках. 1963.
- Трэцяя для аркестра і саліруючага фартэпіяна ў 3-х частках. 1964.
- Чацвёртая для камернага аркестра ў 4-х частках. 1968. Адзіны трагічны твор Яўгена Глебава[4]:
Толькі Чацвёртая сімфонія, напісаная для камернага аркестра, атрымалася амаль што трагічнай. Сімфонія пра лёс мастака. У канцы твора гучанне музыкі нагадвае камы зямлі, якія кідаюць на вечка труны. Многія пыталіся, чаму так змрочна. «Дык гэта ж пра вайну», — знайшоўся Глебаў. «Ну, тады зразумела. Віншуем». Але гэты твор — выключэнне з правіл, увогуле, ён любіў святло.
- «Альпійская сімфонія-балада». 1967.
- Пятая («Да міру»). 1983.
- Шостая для мецца-сапрана і аркестра (вакаліз, 1992).
Сюіты правіць
- Дзіцячая сюіта для аркестра беларускіх народных інструментаў. 1954.
- «Палеская сюіта» (Дудары, Балада, Галоп, Вячэрні пейзаж, Танец, 1964).
- Дзве сюіты з балета «Мара»:
- Тры сюіты з балета «Выбранніца»:
- Першая ў 5-ці частках;
- Другая (Уступленне, Танец рубінаў, Усходні танец, Самнамбулічны танец, Танец карлікаў);
- Трэцяя (1969).
- Тры сюіты з балета «Ціль Уленшпігель»:
- Першая (Нараджэнне Ціля, Нараджэнне Філіпа, Фландрыя, Танец Ціля, Неле, Сарабанда, Жыга, Пакаранне смерцю);
- Другая (Свята святога Марціна, Таверна, Сядмерыца);
- Трэцяя (Філіп, Помста Рыбніку, Гезы, Эшафот, Фінал, 1973—1974).
Паэмы правіць
- Паэма-легенда «Машэка». 1955. Па матывах паэмы Я. Купалы «Магіла льва».
- Харэаграфічная паэма (1963).
- «Юнацтва» (1966).
- «Вясновая карцінка» (1962).
- «Успамін пра Ціля» (1976).
- «Святочная паэма» (1977).
- «Казка» (1979).
- Уверцюра-паэма для беларускага народнага аркестра. 1980.
Рапсодыя правіць
- «Беларуская рапсодыя». 1987.
Уверцюры правіць
- «Юбілейная уверцюра» (1955).
- «Святочная уверцюра» (1959).
- «Урачыстая уверцюра» (1961).
- Уверцюра для духавога аркестра (1992).
Фантазіі правіць
- Фантазія для фартэпіяна з аркестрам (1951).
- Фантазія на дзве беларускія народныя тэмы для аркестра беларускіх народных інструментаў (1953).
- Фантазія для баяна. 1955.
- Фантазія для эстраднага аркестра на тэму беларускай народнай песні «Перапёлачка».
Ронда правіць
- Ронда для скрыпкі з аркестрам (1952).
Канцэрты правіць
- Канцэрт для голасу з аркестрам. 1965. Словы С. Яўсеевай.
- Канцэрт «Покліч» для аркестра. 1988.
Канцэрціна правіць
- Канцэрціна для цымбалаў з аркестрам. 1954.
Балады правіць
- Тры балады для голасу з аркестрам (словы М. Алтухова, 1958):
- «Лясной ручай»;
- «Восень»;
- «Зялёны патрыярх».
- «Лясныя малюнкі». Для голасу з суправаджэннем. Словы М. Алтухова.
Маршы правіць
- «Фестывальны марш». 1957. Для духавога аркестра.
- «Юбілейны марш». 1977. Для духавога аркестра.
- «Канцэртны марш». 1982. Для духавога аркестра.
- «Алімпійскі марш». Для эстраднага аркестра.
Оды правіць
- «Урачыстая ода» (у суаўтарстве з Радзівонам Глебавым, 1992).
Харэаграфічныя навелы правіць
- «Хірасіма». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Блюз». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Фронт». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Даляр». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Іспанскі танец». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Мушкецёры». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Сувеніры». Лібрэта А. Дадзішкіліані. 1965.
- «Камічная навэла». Лібрэта Г. Маёрава . 1979.
Інтэрмецца правіць
- Інтэрмецца для эстраднага аркестра на тэму беларускай народнай песні «Я табун сцерагу».
- Інтэрмецца для кларнета з аркестрам.
- Інтэрмецца для эстраднага аркестра.
П'есы правіць
- «Твая ўсмешка».
- «Усё пачынаецца з вясны».
- «Залатая восень» для эстраднага аркестра.
- «Нам па васемнаццаць».
- «Пазыўныя вясны».
- «Марш працы».
- «Сустрэча».
- «Мелодыя».
- «Начны дыліжанс» для эстраднага аркестра.
- «Жартаўлівая серэнада».
- «Балада аб трывожным свеце».
- «Свабодная птушка».
- Канцэртная п'еса для эстраднага аркестра.
- Тры п'есы для фартэпіяна для моладзі.
- Тры п'есы для фартэпіяна. 1966.
- Чатыры п'есы для фартэпіяна. 1971.
- Дзве п'есы для фартэпіяна. 1992.
- Чатыры п'есы (Інтрадукцыя, Таката, Калыханка, Тарантэла) для скрыпкі і фартэпіяна. 1969.
- Тры п'есы для цымбалаў. 1982.
Танцы правіць
- «Першы вальс» для фартэпіяна. 1948.
- Канцэртны вальс для эстраднага аркестра.
- Вальс для эстраднага аркестра.
- «Маленькі вальс» для трубы і фартэпіяна. 1984.
- Лірычны танец для эстраднага аркестра.
- Танец для эстраднага аркестра.
- Сатырычны танец для эстраднага аркестра.
- «Фантастычныя танцы» (1957) для фартэпіяна.
- Танец з «Палескай сюіты» для скрыпкі і фартэпіяна (1972).
- «Вясёлы танец» для скрыпкі і фартэпіяна (1992).
- Полька для эстраднага аркестра.
Гумарэскі правіць
- Гумарэска для эстраднага аркестра.
- Гумарэска для балалайкі з аркестрам.
Вакальная музыка правіць
Для хору без суправаджэння: 1) «Ларэлея» (словы Г. Гейнэ); 2) «Пасланне да Бястужава» (словы К. Рылеева); 3) «Ой, ня гніце, вятры, вярбы над ракою» (словы М. Танка).
Для хору з суправаджэннем: 1) «Фестывальная» (словы Э. Агняцвет); 2) «Жыць!» (Словы М. Алтухова); 3) «Паходная песня» (словы М. Алтухова); 4) «Майскі вальс» (словы С. Алымава ); 5) «Простыя людзі, за мір!» (Словы А. Астрэйкі); 6) «Песня пра свет» (словы І. Муравейкі); 7) «Не кукуй, зязюлечка» (словы народныя); 8) «У садку» (словы народныя).
Для голасу з суправаджэннем: 1) «Васілёчкі»; 2) «Перапёлка»; 3) «Песня»; 4) «Сумная песня»; 5) «Паходная»; 6) «Добра празрыстай цёплай ноччу мая» (словы М. Багдановіча); 7) «Набліжэнне навальніцы»; 8) «Усе думаецца мне»; 9) «Восень» (словы М. Грыбачова|ru); 10) «Вечар у чэрвені»; 11) «Я не паэт» (словы Д. Давыдава ); 12) «Шумлівае мора» (словы А. Дзеружынскага); 13) «Ты не спявай, салавей» (словы А. Кальцова ); 14) «Любімы мой» (словы У. Караткевіча); 15) «І так лёгка, лёгка»; 16) «Падзяка»; 17) «Любіў і я ў былыя гады» (словы М. Лермантава); 18) «Мы сустрэліся з табой» (словы А. Сафронава); 19) «Нарач» (словы М. Танка); 20) «Арыя вясны» (словы С. Яўсеевай).
Зноскі
- ↑ Быков В. Долгая дорога домой. — М.: АСТ; Мн.: Харвест, 2005. — С. 216.
- ↑ Легенда об Уленшпигеле Архівавана 24 лістапада 2014. (руск.)
- ↑ Валентин Николаевич Елизарьев(недаступная спасылка) (руск.)
- ↑ Падліпская З. Святло праўды Яўгена Глебава: Інтэрв'ю з Ларысай Глебавай // Роднае слова : часопіс. — Минск: Рэдакцыя часопіса «Роднае слова», 2009. — № 9. — С. 96.
Літаратура правіць
- Журавлёв Д. Н. Союз композиторов БССР. Краткий биобиблиографический справочник. — Минск: Беларусь, 1978.
- Мдзівані Т. Г., Сергіенка Р. І. Беларускія кампазітары. — Мінск: Беларусь, 1997.
- Падліпская З. Святло праўды Яўгена Глебава: Інтэрв'ю з Ларысай Глебавай // Роднае слова : часопіс. — Минск: Рэдакцыя часопіса «Роднае слова», 2009. — № 9.