Сюжэтны ініцыял — від буквіцы, павялічанай літары ў пачатку абзаца ці іншага фрагменту тэксту, які змяшчае карцінку. Строга кажучы, сюжэтны ініцыял адлюстроўвае сюжэтны малюнак або канкрэтную сцэну, у той час як звычайна буквіца змяшчае фігуры чалавека або жывёл толькі для дэкарацыі, без сувязі з тэкстам. Як буквіцы ўвогуле, так і сюжэтныя ініцыялы былі вельмі распаўсюджанымі і складанымі ў раскошных манускрыптах. Гэтыя ілюстраваныя ініцыялы былі ўпершыню заўважаныя ў астраўным мастацтве ў пачатку 8 стагоддзя. Самы ранні вядомы прыклад знаходзіцца ў Санкт-Пецярбургскім Бедзе, астраўным рукапісе 731-46, і Веспасіянаўскі Псалтыр сярод іншых[1].

Літара Р як сюжэтны ініцыял (з выявай Пятра) у ілюмінаванай Лацінскай Бібліі, 1407 год. Размалёўка фарбай і сусальным золатам
Найстарэйшы вядомы сюжэтны ініцыял, Санкт-Пецярбургскі Беда, 8-е стагоддзе

Памер і ўпрыгожванне ініцыяла ў далейшым дае ключ да разумення яго значэння і месцазнаходжання. Лісты, якія пачынаюць новы раздзел тэксту або адзначаюць раздзел, што заслугоўвае адмысловай увагі, магчыма, робяцца больш расквечанымі і займаюць большую прастору. У раскошных рукапісах усю старонку можа займаць сюжэтны ініцыял[2]. Як памер, так і дэманстратыўнасць рукапісу адлюстроўваюць як статус самога рукапісу і яго уладальніка. Рукапісы, прызначаныя для паўсядзённага выкарыстання, як правіла, манахаў і студэнтаў, часта былі мала ілюмінаваны, і амаль ніколі не змяшчалі сюжэтныя ініцыялы ці арнаментальныя завітушкі. Рукапісы па замове багатых заступнікаў або для багатых манастыроў часта ілюмінаваліся пісаліся золатам і срэбрам, а не пяром і чарнілам.

Зноскі

Літаратура правіць

  • Brown, Michelle P. (2007). Manuscripts from the Anglo-Saxon Age. London: British Library. ISBN 978-0-7123-0680-5. {{cite book}}: Няправільны |ref=harv (даведка)
  • Clemens, Raymond; Graham, Timothy (2007). Introduction to Manuscript Studies. Ithaca: Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-3863-9. {{cite book}}: Няправільны |ref=harv (даведка)

Спасылкі правіць